Atlas ryb słodkowodnych tropikalnych
Zdjęcie: rare fish, Colomesus psittacus.
Zdjęcie: Laurence Coyo, Colomesus psittacus.
Nazwa gatunkowa: Colomesus psittacus.
Nazwa polska: brak.
Występowanie geograficzne: północne wybrzeże Ameryki Południowej (od Wenezueli po Brazylię).
Wygląd: tułów okrągły - balonowaty, płetwy małe, pyszczek nieco wyciągnięty w ryjek (dziób), oczy duże - wystają poza obrys głowy, ryba potrafi obracać gałkami ocznymi, płetwy przezroczyste, podbrzusze jasne (białawe), tułów beżowo-żółtawy (czasem z zielonkawym odcieniem) na grzbiecie charakterystyczny wzór w postaci zwykle sześciu czarnych zaokrąglonych pasów.
Rozmiar: w naturze do 30 cm, w akwariach mniejsze.
Długość życia: kilkanaście lat.
Typ środowiska: estuaria - ujścia rzek, mangrowia, słonawe zatoki.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 7-7,8, gH 10-20, zasolenie 4-8‰. W wodzie słodkiej ryby marnieją i tracą szybko odporność.
Temperatura: zalecana 23-26°C.
Zalecany minimalny litraż: 450 l. dla jednej sztuki.
Wystrój zbiornika: podłoże piaszczyste, lub piaszczysto-żwirowe, ewentualnie żwirowe, kamienie, drewno, silne oświetlenie, może uszkadzać rośliny (choć ich nie zjada).
Zachowanie: ryby te są dosyć spokojne w odniesieniu do innych gatunków ryb w przeciwieństwie do wielu innych gatunków kolcobrzuchów, z reguły nie interesują się innymi gatunkami. Są śmiałe i ciekawskie, bardzo aktywne, wszędzie ich pełno, cały czas są w ruchu. Trzymać je należy jednak pojedynczo bez towarzystwa innych osobników swojego gatunku, gdyż walczą między sobą i uszkadzają sobie płetwy (wobec siebie są złośliwe i uszczypliwe). Bardzo boją się nagłego włączania i gaszenia oświetlenia - mogą wówczas wyskakiwać ze zbiorników (warto zaopatrzyć się w lampę o funkcji zmierzch / świt).
Dieta: mięsożerne - uwielbiają ślimaki wodne i małże, zjedzą również krewetki, kryla, lasonoga, wodzień, dżdżownice, drobne kawałki filetów rybnych. Można podawać mrożonki owoców morza, które chętnie będą spożywane przez te ryby. Sztuczny pokarm suchy pobierają bardzo niechętnie a najczęściej w ogóle. Ryby są w miarę śmiałe i niemal od razu pobierają pokarm z pensety - należy je karmić indywidualnie, ponieważ przegrywają konkurencję o pokarm z wszelkimi innymi gatunkami ryb w akwariach jeżeli nie ma tam ślimaków wodnych. Podawany pokarm powinien mieć taką formę, aby ryby mogły odrywać drobne kęsy i kruszyć zębami skorupy mięczaków. Ma to na celu doprowadzanie do ścierania się ich zębów. W przypadku ciągłego skarmiania pokarmem drobnym zęby będą stale rosnąć a to z czasem będzie wymagać ich skrócenia, gdyż uniemożliwi to tym rybom pobieranie pokarmu w późniejszym czasie.
Dymorfizm płciowy: nie do rozróżnienia.
Rozmnażanie: brak danych.
Uwagi: gatunek nagminnie jest mylony ze słodkowodną jeżówką brazylijską - Colomesus asellus.
Zdjęcie: Juanjo PO, Toxotes jaculatrix.
Nazwa gatunkowa: Toxotes jaculatrix.
Nazwa polska: strzelczyk indyjski. Polska nazwa strzelczyk - związana jest z pewną czynnościa, która ryba wykonuje podczas polowania - strzela strumieniem wody (patrz "Zachowanie")
Występowanie geograficzne: wybrzeża w Azji Południowo-Wschodniej - od Indii po Półwysep Malajski, także w Północnej Australii i Papui Nowej Gwinei oraz Wyspach Indonezji.
Wygląd: kształt tułowia przypomina liść, pysk zaostrzony, oczy bardzo duże, płetwa grzbietowa przesunięta ku tyłowi. Ubarwienie tułowia jasne zwykle srebrzyste lub białe, ewentualnie jasnobeżowe. Płetwy bezbarwne lub żółtawe. Na tułowiu w górnej jego części znajduje się kilka dużych czarnych plam umiejscowionych w linii.
Rozmiar: do 30 cm w naturze, w akwariach do ok. 25 cm.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: mocno nasłonecznione ujścia rzek, estuaria, wody przybrzeżne z mangrowcami.
Wystrój akwarium: zbiornik powinien odwzorowywać naturalne środowisko tych ryb dając możliwość czasem zapolowania na owady - warto zorganizować go w taki sposób, aby był zarośnięty roślinnością nad taflą wody. Dlatego dobrym rozwiązaniem może być hydroponika o gatunkach roślin tolerujących wodę słonawą. Dobrym rozwiązaniem jest również umocowanie pnących roślin doniczkowych nad zbiornikiem, tak aby zwisały nad taflę wody. Jednak najlepszym wyborem dla strzelczyków nie będzie typowe akwarium lecz paludarium. Zbiornik powinien być silnie oświetlony.
Zobacz także:
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 7-8,5 oraz GH 12-25, zasolenie 2-6‰ (wymagany dodatek soli morskiej niejodowanej do wody).
Temperatura: tolerowane 25-30°C.
Zalecany minimalny litraż: 720 l. zbiornik powinien mieć minimalną długość 200 cm. dla kilku sztuk.
Zachowanie: ryby stadne, które powinny być trzymane w grupie ale nieco problemowe w tym zakresie, gdyż są dokuczliwe względem siebie, młode osobniki są nękane przez starsze ryby - dlatego wszystkie egzemplarze powinny być w jednakowym rozmiarze. Preferowana jest większa grupa - 8-10 osobników, żeby równomiernie rozłożyć ich agresje. Strzelczyki nękają również inne gatunki. Najlepiej trzymać je w akwariach jednogatunkowych.
Najciekawsza jest technika polowania tego gatunku. Ryby obserwują owady, które chodzą po liściach roślin nawodnych. Atakują je strumieniem wody wyrzucanym przez pyszczek, którym celują w owada w taki sposób, aby strącić go do wody i następnie spożyć. Obserwacje wskazują, że niektóre ryby strzelają wodą na odległość nawet 150 cm.
Źródło: avaxnews.net, polujący Toxotes jaculatrix.
Dieta: mięsożerne - w naturze głównie są to żywe owady. Ryby zjedzą również bezkręgowce wodne - np. kiełże, lasonogi, solowca, dżdżownicę, larwy owadów - larwę drewnojada, larwę czarnej muchy, larwę mącznika, małe świerszcze i szarańczę. Jeżeli ryby będą trzymane w zamkniętym paludarium - najlepiej żywe larwy owadów rozmieszczać na wystającej nad lustrem wody roślinności. Wówczas ryby będą na te zwierzęta naturalnie polować, strącając owady strumieniem wody. Pokarmy suche zwykle są pobierane niechętnie lub najczęściej wcale.
Zobacz także (kliknij w tekst, aby przejść):
Dymorfizm płciowy: brak danych.
Rozmnażanie: brak danych, prawdopodobnie gatunek nie jest rozmnażany w akwariach.
Uwagi: gatunek przeznaczony dla osób doświadczonych w hobby akwarystycznym i dla specjalistów.
Scatophagus argus - ubarwienie osobnika dorosłego.
Nazwa gatunkowa: Scatophagus argus.
Nazwa polska: argus zielony.
Występowanie geograficzne: wybrzeża w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej - od Zatoki Perskiej, przez Indię i Sri Lankę po Półwysep Malajski, także w Północnej Australii i Papui Nowej Gwinei oraz Wyspach Indonezji i Polinezji.
Wygląd: dorosłe osobniki mają tułów zaokrąglony z wyodrębnioną częścią głowy z tułowia. ryby te posiadają kolce jadowe w twardych promieniach płetw. Ubarwienie ryb dorosłych jest srebrzysto-szare, srebrzysto-zielonkawe lub srebrzysto-beżowe. Na tułowiu występują wówczas słabo widoczne, rozmyte ciemne okrągłe plamy. Natomiast ryby młode są bardzo atrakcyjnie ubarwione. Są jasnożółte w czarne, wyraźne kropki. Jednak wraz ze wzrostem plamy te stają się coraz mniej wyraźne, tułów traci żółty kolor, który pozostaje już tylko szczątkowo na płetwach a barwa staje się bardziej szarawa.
Rozmiar: do około 30 cm w naturze i do ok. 20-25 cm w akwariach.
Długość życia: kilkanaście lat.
Typ środowiska: gatunek żyje w wodach słonawych w okolicy wybrzeży - ujścia rzek, wody z namorzynowcami, przymorskie zatoki. Czasami spotyka się niektóre osobniki w wodach pełnosłonych, jednak prawdopodobnie przebywają tam one jedynie czasowo.
Wystrój akwarium: na dno należy zastosować piasek lub żwir zmieszany z piaskiem, wystrojem mogą być korzenie, mangrowce a nawet skały. Rośliny nie są zalecane - będą skonsumowane. Zalecane oświetlenie silne.
Wymagane parametry wody: gH 10-25, pH 7-8, zasolenie zmienne 6-18‰.
Temperatura: zalecana 22-28°C
Zalecany minimalny litraż: ok. 720 l. dla kilku dorosłych osobników.
Zachowanie: dorosłe ryby powinny żyć w akwariach w niewielkich grupach, np.6-9 szt. Ryby generalnie są uważane za towarzyskie ale zdarzają się egzemplarze dokuczliwe - nawet w stosunku do innych gatunków. Argusy są ekspozycyjne, skoczne (akwaria najlepiej przykryć elastyczną siatką). Wymagają nieco przestrzeni do pływania.
Dieta: wszystkożerne - gatunek ten żywi się drobnym bezkręgowcami (mięczaki, krewetki, larwy owadów), glonami oraz duże egzemplarze małymi rybkami (gupiki, stynka). Można sporadycznie podawać sparzoną sałatę, pokrzywę, szpinak, zielony groszek. Zjada również rośliny akwariowe.
Dymorfizm płciowy: brak danych.
Rozmnażanie: brak danych, gatunek nie rozmnaża się w niewoli.
Uwagi: bardzo podobnym gatunkiem jest Selenotoca multifasciata, która odróżnia się ciekawszym ubarwieniem od argusa zielonego. Wraz z osiągnięciem jej dorosłości nie traci ona młodzieńczych barw i tułów u niej nadal jest biało-żółty choć nieco wyblakły a czarne kropki wciąż dobrze widoczne. Osiąga ona nieco większe rozmiary w zakresie 30-40 cm w naturze. W akwarystyce notorycznie jest mylona z argusem zielonym. Jej wymagania i usposobienie jest niemal identyczne jak u opisywanego powyżej gatunku. Częściowo zasięg wystepowania obu gatunków się pokrywa.
Selenotoca multifasciata
Nazwa gatunkowa: Gnathonemus petersii.
Nazwa polska: mruk Petersa, trąbonos.
Występowanie geograficzne: Afryka centralna - dorzecze rzeki Kongo oraz Niger.
Wygląd: kształt ciała bardzo specyficzny, płetwa grzbietowa i odbytowa są symetryczne, nasada płetwy ogonowej długa i cienka, płetwy piersiowe duże, płetwa ogonowa silnie wcięta, głowa w kształcie stożkowatym z długim wyciągniętym ryjkiem (trąbą). Ubarwienie ciemno szare, szaro-czarne lub ciemno brązowe. Między płetwą grzbietowa a odbytowa znajdują się dwa łukowate słabo zaznaczone pionowe pasy, których jeden jest odwrócony w inna stronę niż ten drugi.
Rozmiar: do 30 cm.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: wolno płynąca duża rzeka nizinna z piaszczysto-mulistym dnem i roślinnością przybrzeżną.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 6-8 oraz GH 5-20.
Temperatura: tolerowane 22-28°C.
Zalecany minimalny litraż: 450 l. zbiornik powinien mieć minimalną długość 150 cm.
Zachowanie: spokojne i łagodne ryby stadne, należy trzymać je w grupie minimum 8 osobników. Bardziej aktywne są po zmroku i w nocy. Żerują na dnie używając trąby do przeszukiwania zakamarków i szczelin w podłożu oraz zatopionym drewnie. Ryba ekspozycyjna, widoczna w akwarium. nadaje się do zbiorników towarzyskich.
Dieta: mięsożerne - najchętniej zjadają pokarmy żywe i mrożone takie jak larwy owadów, wodzień, dafnię, artemię i tym podobne. Niektóre osobniki nie reagują na pokarmy suche.
Dymorfizm płciowy: trudny do rozróżnienia, samice podczas tarła są bardziej pełne w partiach brzusznych, u samców jest nieco inny kształt płetwy odbytowej - jest łukowato wklęsła.
Rozmnażanie: brak danych, prawdopodobnie gatunek nie jest rozmnażany w akwariach.
Uwagi: brak.