Zdjęcie: Tomasz Błaszczak, Cherax destructor, młody osobnik.
Nazwa gatunkowa: Cherax destructor.
Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: rak niebieski, cheraks niebieski (w krajach anglojęzycznych znany jako cyan yabby).
Występowanie geograficzne: pierwotnie w Australii.
Wygląd: osobniki żyjące na wolności są w kolorze brązowym lub oliwkowym, szczypce są duże i masywne, o krótkich ruchomych palcach. Natomiast egzemplarze będące w sprzedaży mają wyselekcjonowaną kolorystykę. Pierwsza wyselekcjonowana odmiana była koloru jasno niebieskiego (stąd nazwa polska - rak niebieski). Obecnie spotyka się także inne odmiany kolorystyczne (poza najpopularniejszą niebieską) - np. szarą, ciemnogranatową, rdzawą (Volcano) a nawet w określonych kombinacjach kolorystycznych, gdzie szczypce są zwykle niebieskawe a głowotułów z odwłokiem może być mieszanką dwóch lub trzech kolorów np. ciemnoszarej i rdzawej.
Rozmiar: do 26-28 cm (licząc bez szczypiec i wąsów).
Długość życia: prawdopodobnie kilkanaście lat.
Typ środowiska: słodkie wody w bagnach, jeziorach, strumieniach i rzekach z mulistym oraz bagnistym podłożem.
Zobacz także:
Artykuł - jak urządzić rakarium (kliknij aby przejść)
Wymagane parametry wody: prawdopodobnie występują dosyć szerokie zakresy tolerowanego pH. W naturze osobniki tego gatunku są spotykane zarówno w wodzie o odczynie lekko kwaśnym, obojętnym jak i zasadowym.
Temperatura: zaleca się 22-26°C. Poniżej 16°C raki te stają się apatyczne, zaprzestają żerowania i spowalniają u nich procesy życiowe. Natomiast spadek aktywności w normalnej temperaturze może świadczyć o niedostatecznym dotlenieniu wody (wówczas należy wyposażyć zbiornik w dodatkowe napowietrzanie wody).
Zalecany minimalny litraż: zależny od wielkości raków i wystroju zbiornika. Samotnie trzymany rak średniego rozmiaru zadowoli się akwarium 100 litrowym. Dla pary w średnim rozmiarze wystarczy zbiornik o długości 120 cm (minimum 160-200 litrów). Kluczowa jest powierzchnia dna, która jest ważniejsza niż wysokość akwarium, ponieważ raki poruszają się po dnie.
Zachowanie: gatunek jest bardzo agresywny - zbliżenie się człowieka rak sygnalizuje niemal natychmiast postawą bojową z uniesionymi szczypcami. W akwariach raki te niszczą wszelkie rośliny, polują na każde mięczaki a nawet ryby i inne skorupiaki. Najlepiej trzymać je w zbiorniku jednogatunkowym. Jako dekoracje należy użyć kamieni i korzeni ze żwirowym podłożem (w miękkim podłożu raki będą nieustannie kopać i mącić wodę). Warto przygotować kilka kryjówek. Gatunek ten może okresowo opuszczać na krótko wodę (w naturze migruje w porze deszczowej do innych zbiorników wodnych). Wymagane przykrycie zbiornika.
Dieta: wszystkożerne - zjadają roślinność wodną oraz różnego rodzaju makroglony (nitkowate, wstęgowate itp.). Z pokarmów mięsnych spożywają: padlinę, mięso mięczaków (można co pewien czas podawać żywe lądowe ślimaki), kiełże, krewetki, filety rybne. W naturze zwierzęta te żywią się także gnijącymi szczątkami z detrytusu.
Dymorfizm płciowy: dorosłe samce są większe od samic i bardziej agresywne. U obu płci występują różnice anatomiczne w budowie narządów płciowych i ich umiejscowieniu.
Rozmnażanie: tarło jest dosyć brutalne tak jak u większości raków. Samiec chwyta samicę za jej szczypce i rzuca ją na grzbiet. W trakcie tej czynności może nawet odciąć jej niektóre odnóża (które z czasem odrastają). W trakcie kopulacji samiec zostawia spermatofory wokół otworu płciowego samicy. Samica po złożeniu ok. 300 zielonkawych jaj o wielkości 2-3 mm i ich zapłodnieniu przez spermatofory - samica inkubuje je pod swoim odwłokiem. Po około 3-4 tygodniach następuje wyklucie młodych osobników, które początkowo trzymają się jeszcze samicy ale bardzo szybko się usamodzielniają.
Uwaga: gatunek jest używany w celach kulinarnych (zwłaszcza w Australii).
Tekst: Tommy Aquario