Zdjęcie: Joanna Kot.
Zdjęcia: Rafał Maseli, Betta splendens (odmiany krótkopłetwe)
Wygląd: odmiana dziko żyjąca jest szarobrunatna i opalizuje w kolorze czerwonym lub niebieskim głównie na płetwach. Odmiany hodowlane (akwariowe) są niezwykle kolorowe. Można spotkać osobniki niemal w każdym kolorze. Odmiany długopłetwe (samce) mają piękne i rozłożyste płetwy w przeróżnych kształtach (półksiężyc, podwójny ogon, strzępiaste płetwy itd.) oraz długą i wysoką płetwę grzbietową wraz z wydłużoną płetwą odbytową. Ryby te mają pysk skierowany ku górze. Posiadają one również mocno uzębioną szczękę (drobne zęby) oraz dodatkowy narząd oddechowy, dzięki któremu mogą oddychać powietrzem atmosferycznym (labirynt).
Rozmiar: samiec do 8 cm, samica do 6,5 cm.
Długość życia: maksymalnie około 3-4 lata.
Typ środowiska: ciepłe, bardzo płytkie, stojące lub bardzo wolno płynące, mocno zarośnięte wody.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 6-8, zalecane pH 6,5-7,5.
Temperatura: tolerowana 25-28°C, zalecana stała ok. 26-27°C, (krótkotrwale toleruje nawet temp. 30°C).
Zalecany minimalny litraż: 20-25 l. dla pojedynczej ryby, 150-200 l. dla typowego haremu (w układzie 1+3, 1+4). Haremy są problematyczne w utrzymaniu i są polecane bardziej doświadczonym akwarystom.
Zachowanie: są to ryby terytorialne, które w naturze obierają swoje rewiry. Samce tego gatunku są w szczególności bardzo agresywne, dlatego nie powinny przebywać w jednym akwarium z samcami swego gatunku, ponieważ zazwyczaj walczą ze sobą aż do wyeliminowania swojego przeciwnika. Samice są bardziej towarzyskie ale również nie zaleca się ich łączenia. Ponadto nie jest wskazane łączenie ryb Betta splendens z innymi gatunkami. Bojowniki szczególnie agresywnie zachowują się w stosunku do pozostałych ryb kolorowo ubarwionych. Bojowniki odznaczają się bardzo dużą inteligencją. Potrafią rozpoznawać swojego opiekuna oraz aktywnie reagować w określonych sytuacjach - karmienie, przycinka, zabawa, odpoczynek.
Dieta: mięsożerne - drobne bezkręgowce, rureczniki, larwy komara, ochotka, wodzień, dafnia, grindale, artemia, drobne małe owady - np. muszki owocowe oraz narybek innych ryb. Można podawać im pokarmy w formie żywej, mrożonej lub suchej (są specjalne suche karmy dedykowane dla bojowników, ponieważ jest to specjalista żywieniowy).
Dymorfizm płciowy: samce można rozpoznać po jaskrawszym ubarwieniu i wydłużonych płetwach (u odmian długopłetwych). Ponadto samce rosną nieznacznie większe. Stu procentową pewność daje sprawdzenie czy rybka posiada pokładełko. Jest to narząd rodny samicy, który wygląda jak biała główka od szpilki. Zlokalizowany jest na spodniej stronie brzucha.
Rozmnażanie: ryby przed tarłem należy umieścić na kilka dni w osobnych przezroczystych pojemnikach, tak aby mogły się wzajemnie obserwować. Będzie to stymulować samca do tarła, natomiast samica zacznie produkować ikrę. Kiedy samica wyraźnie stanie się grubsza, wówczas można umieścić parę razem. Samiec powinien być większy od samicy aby mógł objąć ciałem samiczkę podczas aktu. Temperatura powinna wynosić około 28°C. Po połączeniu ryb w jednym wspólnym zbiorniku, po kilku godzinach samiec powinien zacząć budować gniazdo z pęcherzyków powietrza tuż przy powierzchni wody. Poziom wody w zbiorniku tarłowym powinien być dosyć niski - w granicach 10-15 cm. Tarło jest bardzo widowiskowe. Samiec owija się wokół tułowia samicy. Wówczas jednocześnie samiczka wyrzuca jaja natomiast samiec je w tym momencie zapładnia. Opadające na dno jajeczka są po chwili zbierane przez samca i przenoszone do gniazda. Po tarle dla bezpieczeństwa samicy należy ją przenieść do innego zbiornika, gdyż to samiec sprawuje całkowitą opiekę nad gniazdem i nie dopuszcza do niego partnerki. Wówczas staje się w stosunku do niej bardzo agresywny co może doprowadzić nawet do jej zabicia. Samczyk jest bardzo troskliwym ojcem i w początkowym okresie życia narybku bardzo dokładnie się nim opiekuje.
Zdjęcie: Krzysztof Watoła, Betta splendens budujący pieniste gniazdo.
