Żeby dokładnie zrozumieć jak przebiega obieg azotu w akwariach warto najpierw zajrzeć do artykułu poniżej:
Kilknij, aby przejść do artykułu o dojrzewaniu zbiornika
Podobnie jak w przypadku nieco mniej szkodliwych azotanów (NO3) - większość przypadków kiedy w zbiornikach akwariowych następuje nadmiar azotynów (NO2) jest związana z nieprawidłowym procesem przebiegu dojrzewania w zbiorniku lub nie właściwie działającą filtracją. Powszechnie uważa się, że bezpieczne wartości NO2 dla większości ryb akwariowych powinny być nie wyższe niż 0,1 mg/l, natomiast nieco większe stężenia 0,1-0,5 mg/l wytrzymują gatunki bardziej odporne ale zawartość powyżej 5 mg/l w wodzie jest dla większości ryb akwariowych śmiertelna. Objawy zatrucia to wyblakłe ubarwienie, problemy z oddychaniem, nerwowe zachowanie, przy dużych stężeniach także znaczne osłabienie.
W akwarium, w którym został przeprowadzony prawidłowo proces dojrzewania oraz jest dobrze dobrana wydajna filtracja wartość azotynów powinna być nie wykrywalna. W sklepach zoologicznych i akwarystycznych można nabyć testy na poziomy NO2 (paskowe lub bardziej dokładne kropelkowe). W przypadku wykrycia azotynów w wodzie należy zareagować szybką podmianą wody (nawet 30%) i dokonać sprawdzenia filtra - np. czy nie został przytkany. Jeżeli filtr jest odpowiednio dobrany do zbiornika wówczas jego problemem mogą być źle dobrane wkłady filtracyjne. Jeżeli zajdzie konieczność wymiany tych wkładów to nigdy nie należy ich wymieniać wszystkich na raz w działającym zbiorniku, a stopniowo (mowa o wkładach biologicznych). Aby przyspieszyć dojrzewanie biologiczne wkładów należy się wspomóc dodatkiem bakterii nitryfikacyjnych i pożywki dla nich (preparaty te również są dostępne w sklepach akwarystycznych). Dodatkowo można czasowo użyć wkładów chemicznych pochłaniających związki azotowe.
Uwaga: w pewnych sporadycznych sytuacjach wartość azotynów w zbiorniku może się zwiększyć podczas padnięcia jakiejś większej ryby, której rozkład również może doprowadzić do podwyższonego stężenia tego związku w wodzie. Wówczas należy ją usunąć i zrobić podmianę wody (nawet 30%). Wskazany jest wówczas dodatek preparatu z zawartością bakterii filtracyjnych.