O właściwościach pro zdrowotnych warzyw chyba nie trzeba nikomu zbyt wiele opowiadać. Warzywa są produktami żywieniowymi tak bardzo zróżnicowanymi, że można tutaj dobierać zupełnie różne warzywa do diety swoich podopiecznych. W zależności od tego co bardziej mamy na uwadze w żywieniu naszych roślinożernych zwierząt akwariowych - możemy się ukierunkować np. na dobór smaków, konsystencję (miękkość warzyw), główne właściwości odżywcze, zawartość witamin a nawet na konkretne działanie, które ma wpływać na nasze zwierzęta jak wybarwienie, włąściwe trawienie itp.
Lista warzyw jest bardzo długa, dlatego w tym artykule zostaną wymienione jedynie te najpopularniejsze. W akwariach możemy serwować kalafior, brokułu, ziemniaki, kapustę, brukselkę, marchew, paprykę, pomidora, ogórka, cukinię, kabaczka, bakłażana, ogórka, dynię, korzeń pietruszki, seler, korzeń chrzanu, rzodkiewkę, zielony groszek i kukurydzę. Wszystkie zaprezentowane tutaj warzywa mają różną specyfikę i odmienny sposób podawania.
Zdjęcie: Hanna Mietluk, plaster ogórka.
Ziemniaki można podawać jedynie w formie ugotowanej (surowe są silnie trujące). Gotować należy w wodzie bez dodatku soli. Gotuje się je generalnie do miękkości, jednak ich konsystencja powinna być nieco twardsza niż ta przeznaczona dla ludzi. Chodzi o to, aby warzywo się nie rozpadało w wodzie i by po nabiciu na widelec ziemniak nie łamał się na mniejsze części. W ziemniakach gustują różne zwierzęta, aczkolwiek najbardziej przepadają za nimi ślimaki wodne.
Brokuły oraz kalafior są warzywami twardymi. W celu ich zmiękczenia warto je trochę podgotować (na pół surowo). Zwykle w pączkach brokułu i kalafiora gustują niektóre ryby roślinożerne, których budowa pyszczka umożliwia skubanie - np. molinezje czy zmienniaki wielobarwne i plamiste. Natomiast pień tych warzyw jest bardzo lubiany przez zbrojniki roślinożerne.
Zdjęcie: Hanna Mietluk, krewetki spożywające brokuła
Warzywa o ostrym smaku jako seler, korzeń pietruszki czy korzeń chrzanu mogą być omijane przez niektóre zwierzęta roślinożerne. Jednocześnie są to warzywa dosyć twarde, które bardziej zjadliwe będą przez ryby zbrojnikowate, które mają możliwość skrobania ich swoim aparatem gębowym. Marchewka również jest uznawana za warzywo twarde. Rozmiękczyć ją można lekko podgotowując lub gotując do większej miękkości. Niektóre zwierzęta będą w stanie także stopniowo zjadać je na surowo jak slimaki czy ryby zbrojnikowate. Jest to pokarm, który znakomicie wpływa na wybarwianie się wielu kolorowych ryb akwariowych - zwłaszcza tych o barwie, żółtej, pomarańczowej czy czerwonej.
Warzywa o strukturze liściowej jak kapusta czy brukselka można podawać na świeżo lub po sparzeniu. Warto przed podaniem porozdzielać osobno liście. Wówczas łatwiej będą dostępne dla niektórych zwierząt akwariowych. Kabaczek, cukinia i ogórek to warzywa w zasadzie najprostsze do podania. Wystarczy je jedynie umyć i pokroić. Mają wodnistą strukturę i łatwo się do nich dobrać krewetkom, ślimakom czy roślinożernym rybom zbrojnikowatym. Należy jednak uważać na to by kupować je ze sprawdzonego źródła - najlepiej z uprawy ekologicznej, gdyż mają one skłonności do kumulacji środków chemicznych w swoim miąższu przez co można zaszkodzić delikatniejszym zwierzętom akwariowym. Dynię należy podawać na surowo (bez pestek). Trzeba jednak uważać na gąbczasty miąższ, któy dodatkowo łatwo się rozpada. Lepiej go nie oddzielać od skórki i podawać tak jak arbuza z odciętym kawałkiem łupiny.
Rzodkiewka w akwariach jest spożywana w różnym stopniu, ponieważ jej miąższ jest lekko piekący. Niektóre zwierzęta będą się w rzodkiewce lubować, inne natomiast będą ją omijać z daleka. Najlepiej w tym przypadku jest zrobić próbę żywieniową stosując niewielki, rozkrojony jej kawałek w zbiorniku. Świeży, młody groszek można podawać surowy lub sparzony, czasem także ugotowany. Groszek przed podaniem należy lekko rozgnieść. Stary groch raczej nie nadaje się do zastosowań akwariowych, choć zdarzają się akwaryści, którzy gotują go do miękkości i następnie serwują w swoich zbiornikach najczęściej jako składnik miksu pokarmowego. Kukurydza - dojrzała najlepiej gdy zostanie podgotowana, następnie jej ziarna zostaną oddzielone od kolby i rozgniecione widelcem i w takiej formie podana na szklanym spodku (podobnie jak groszek). Pomidor oraz papryka również mogą być spożywane w akwariach w zależności od upodobań danych gatunków roślinożernych zwierząt akwariowych. Najlepiej przed podaniem warzywa te pokroić na drobne części. Paprykę oczyścić z nasion a pomidora z ziarenek, które są otoczone śluzowatym sokiem. Również można je zmiękczyć poprzez sparzenie. Wszystkie warzywa z wyjątkiem groszku i kukurydzy powinno się podawać przebite np. patyczkiem do szaszłyka.
Ciężko tutaj jednoznacznie stwierdzić, które z wymienionych warzyw będą najbardziej lubiane przez naszych podopiecznych. Można to jedynie stwierdzić poprzez przetestowanie ich w zbiorniku. Zwierzęta akwariowe same zdecydują i pokażą nam co najbardziej lubią.