Aklimatyzacja to standardowa czynność polegająca na bezpiecznym zaadoptowaniu nowo zakupionych czy pozyskanych zwierząt do innych warunków wodnych nowego zbiornika. Jest to o tyle istotne, ponieważ ryby przechodząc z jednego zbiornika do innego trafią na zupełnie inne wartości PH, twardości wody (GH i KH), innego poziomu zasolenia, wartości wapnia, magnezu itp.
Nigdy woda w dwóch nawet bardzo podobnych zbiornikach nie będzie mieć podobnych poziomów podstawowych parametrów (o ile nie będą te zbiorniki ze sobą połączone jednym obiegiem). Istnieją delikatne gatunki zwierząt, które nie będąc poddane procesowi przyzwyczajenia do nowej wody mogą okupić to własnym życiem. Natomiast inne, te bardziej odporne mogą stracić swoją odporność i zacząć chorować. Aklimatyzacja ma więc na celu bezpieczne i stopniowe zaadoptowanie organizmów żywych do nowych warunków wodnych, gdy zazwyczaj zwierzęta te zmieniają zbiorniki akwariowe.
Jest kilka różnych metod aklimatyzacji, jednak najlepszą jest aklimatyzacja kropelkowa, którą również można przeprowadzać w kilku wariantach. Tutaj opiszemy najlepszą i najdokładniejszą metodę. Jest ona nieco dłuższa czasowo niż pozostałe sposoby ale daje najlepsze rezultaty. Praktycznie większość zwierząt przechodzi ją bez żadnych uszczerbków na zdrowiu i bez widocznych niepokojących negatywnych objawów. Aby ją przeprowadzić należy posiadać jakieś osobne naczynie - np. wiadro. W większości wypadków wystarczy takie o pojemności 5 l (rzecz jasna - czy większe wiadro tym lepiej). W przypadku aklimatyzacji większych ryb, należy dobierać takie wiadra / pojemniki / akwaria, aby mogły pomieścić aklimatyzowane ryby. Najlepiej by były one wykonane z nie przeźroczystego plastiku, żeby nie stresować ryb. Idealne będzie czarne wiadro, które można zakupić w każdym markecie budowlanym. Dostępne są również jego większe litraże (np. 10 i 20 l.). Aklimatyzacja powinna być przeprowadzana w ciemności - zwierzęta będą wówczas mniej zestresowane. Dlatego do naszego wiadra dobrze jest dokompletować jakąś pokrywę. Kolejną rzeczą jest zakup wężyka akwariowego (o długości ok. 2 m.) lub zestawu do kroplówek dostępnego w aptece 9ewentualnie zaworka precyzyjnego na wężyk).
Przed przystąpieniem do aklimatyzacji należy wstępnie zbadać sobie parametry wody - tej w której zakupione były ryby i tej którą będziemy dolewać. Jeżeli rozbieżność pH będzie bardzo duża wówczas wydłuża się aklimatyzację nawet do kilku godzin, jeżeli będzie nie wielka np. 0,2-0,3 pH wówczas wystarczy aklimatyzacja dwu godzinna.
Po za tym należy zadbać jeszcze o dwie rzeczy. Pierwszą jest to, by przyniesione zwierzęta znajdowały się w dużej ilości wody. Warto np. podczas zakupu poprosić o większy worek dla ryb z większą ilością wody. Chodzi o to aby po przelaniu naszej ryby wraz z wodą do wiadra był w niej odpowiedni poziom wody, żeby ryba była całkowicie zanurzona. Dlatego warto zawczasu o to zadbać jeszcze na poziomie zakupu.
Natomiast drugą ważną kwestią jest wyrównanie temperatur wody z naszym zwierzęciem w worku z temperaturą wody głównego akwarium. W tym celu przed aklimatyzacją wrzuca się nie otworzony woreczek do akwarium na około 30 minut (będzie on wówczas pływał po powierzchni). Przed umieszczeniem go w zbiorniku warto go opłukać pod bieżącą wodą z pyłów i zabrudzeń. Najlepiej wtedy wyłączyć oświetlenie w zbiorniku głównym, aby nie stresować nowo zakupionych zwierząt. Po tym czasie gdy temperatury się już wyrównają - wiadro do aklimatyzacji należy przelać ciepłą wodą, aby się ono lekko zagrzało. Następnie do wiadra można przelać nasza rybę wraz z jej wodą z worka.
Przykładowy zestaw do kroplówek dostępny w każdej aptece.
Kolejnym krokiem jest umieszczenie rurki zasysającej od kroplówki lub wężyka w akwarium głównym. Po zassaniu należy umieścić drugi koniec we wiadrze, aby woda z akwarium swobodnie spływała do wiadra aklimatyzacyjnego. Suwakiem na kroplówce można wyregulować szybkość podawania wody akwariowej. Powinna ona dosyć szybko kapać. Jeżeli nie dysponujemy zestawem do kroplówek - to nic straconego. Sam wężyk również znakomicie się sprawdza. Wystarczy na jego końcówce zawiązać supeł i za pomocą siły zacisku tego supła wyregulować szybkość kapania wody. Czym silniej będzie on zaciśnięty tym wolniej woda będzie się przelewać przez wężyk. Można także wykorzystać zaworek precyzyjny, który umieszcza się po środku wężyka i za jego pomocą reguluje przepływ kapiącej wody (dostępny w każdym sklepie akwarystycznym za przysłowiowe grosze). Taka aklimatyzacja powinna trwać ok. 2 godziny. W przypadku bardziej delikatnych gatunków można przeciągnąć czas aklimatyzacji nawet do 6-8 godzin. Jednak wtedy należy włożyć do wiaderka kostkę napowietrzającą (akwarium słodkowodne) lub małą pompę wody z pionowym wyrzutem wody (akwarium słonowodne). Umieszczenie tych sprzętów ma na celu napowietrzenie wody. Napowietrzaczy nie stosuje się w słonej wodzie, gdyż będzie się wówczas tworzyć piana. W tym przypadku wystarczy mała pompka (nawet od dolewki), która poruszy lustro wody (stąd ważny jest pionowy kierunek wyrzutu wody). Należy pilnować tego aby prąd wody nie był silny w wiadrze, żeby nie zamęczyć aklimatyzowanych ryb.
W ten sposób rybka będzie wstępnie przyzwyczajona do nowych parametrów wody. Podczas aklimatyzacji wiadro powinno być zasilone 5-6 razy większą objętością wody niż wstępnie zostało do niego wlane.
Należy pilnować poziomu wody w wiaderku, by nie przelać wody na podłogę. Po tym czasie należy sprawdzić termometrem temperaturę wody w wiadrze i w akwarium. O ile różnica temperatur nie będzie większa niż 2°C to można wówczas przelać rybę z wodą do akwarium głównego lub bezpieczniej - jest ją przełowić siatką. Należy pamiętać, że jednak nie wszystkie zwierzęta można przeławiać w taki sposób, ponieważ niektóre są bardzo wrażliwe na ekspozycje na powietrzu. Są to np. niektóre szkarłupnie, jeżowce, rozgwiazdy, wężowidła, gąbki, rurówki a nawet małże. Te organizmy "przelewamy" wraz z wodą. Po umieszczeniu aklimatyzowanych zwierząt w zbiorniku docelowym należy wyłączyć w nim światło na kilka godzin, aby nowi przybysze czuli się bardziej bezpiecznie.
Oczywiście najlepiej przed wprowadzaniem zwierząt do akwarium, byłoby je wstępnie umieścić w zbiorniku kwarantannie, postawionym na wodzie z akwarium głównego. Taka kwarantanna powinna trwać około 3 tygodnie. Umieszczając nowo nabyte czy pozyskane ryby natychmiast po zakupie w docelowym akwarium (nawet po aklimatyzacji kropelkowej) podejmuje się ryzyko zawleczenia chorób. Kwarantanna jest w stanie wyłapać ewentualne choroby i ochronić akwarium główne. Niestety nie wszyscy akwaryści mają możliwość postawienia zbiornika kwarantannowego. Jednak lepiej jest go założyć. O tym jak urządzić taki zbiornik można się dowiedzieć z linku poniżej: