Liście kasztonowca - dobry wybór do celów aranżacyjnych
Poza liśćmi buku i dębu dostępne są również inne gatunki drzew liściastych, które można wykorzystać aranżacyjnie w zbiornikach akwariowych. Do takiego użytku nadają się głównie liście gatunków liściastych (igliwie drzew iglastych nie jest wskazane ze względu na zawartość olejków eterycznych i różnych drażniących substancji). Można więc użyć materiału liściowego brzozy, kasztanowca, wiązu, klonu, olchy oraz topoli a nawet orzecha włoskiego. Drzewa te najczęściej spotyka się w parkach oraz w lasach liściastych lub mieszanych (poza orzechem włoskim, który rośnie głównie w przy domowych ogrodach).
Wszystkie te gatunki zawierają małą lub średnią ilość garbników i mogą nieznacznie zakwaszać wodę w akwarium. Liście do celów aranżacyjnych można zrywać latem lub jesienią. Liście jesienne będą miały nieco twardszą tkankę i większy rozmiar. Pamiętać należy, by pozyskiwać je z wysokości minimum 1 m. nad ziemią - takie liście nie będą zanieczyszczone moczem lisów, dzików, jeleni i innych zwierząt. Zbiór liści należy przeprowadzić w dni słoneczne. Nie należy ich zrywać podczas deszczowej pogody - wilgotne liście będą pleśnieć w trakcie ich przechowywania.
Nie zaleca się stosowania w akwariach liści surowych, gdyż szybko gniją i pogarszają stan wody (z wyłączeniem świeżych liści przeznaczonych do karmienia). Liście najlepiej wysuszyć (na słońcu, grzejniku, na piecu) i następnie przechowywać w bawełnianej lub lnianej torbie, ewentualnie w pudełku kartonowym.
Zdjęcie: Daniel Kałucki, świeżo założone akwarium typu czarne wody z akcentami z liści i gałązek.
Pamiętajmy, że liście z czasem będą się rozpadać w zbiorniku i tworzyć detrytus, który może zapychać filtry. Warto więc stosować prefiltr na wlot do filtra i umiejscawiać jego gąbkę wysoko nad dnem, aby nie ulegał zapychaniu. Martwa materia organiczna (detrytus) jest naturalnym siedliskiem dla wielu ryb akwariowych - np. pielęgniczek amerykańskich czy nawet niektórych rodzimych europejskich gatunków. Jednak w przypadku nadmiaru detrytusu dobrze jest go co pewien czas odsysać z akwarium. Zniszczone i rozpadające liście powinny być co pewien czas uzupełniane nowymi ususzonymi, które można przed włożeniem do zbiornika namoczyć lub sparzyć (wówczas będą mniej trwałe). Szczególnie atrakcyjne wizualnie są liście zbierane w końcu października lub w listopadzie, gdy przybierają różne inne kolory - żółte, różowe, czerwone, purpurowe, brązowe. Takie liście również można z powodzeniem zasuszyć sobie na przyszłość.