Zdjęcie: B.A., Platygyra sp. (odmiana mózgowa).
Zdjęcie: Stu Morrison, Platygyra sp. (odmiana mózgowa).
Zdjęcie: Nhobgood, Platygyra lamellina (koralowiec mózgowy o układzie tkanek zewnętrznych typowo labiryntowym - potocznie zwany labiryntowcem), CC BY-SA 3.0.
Nazwa rodzajowa / nazwy gatunkowe: rodzaj Platygyra grupuje kilkanaście gatunków. Praktycznie u tego typu koralowców występuje ten sam problem co u większości korali - najczęściej w obrocie akwarystycznym nie ma możliwości dokładnego oznaczania gatunkowego i dlatego najczęściej w użyciu są nazwy handlowe.
Nazwa polska: brak.
Występowanie geograficzne: brak dokładnych danych - większość importu stanowi kierunek taki jak: Australia, Indonezja, Filipiny (Zachodni Pacyfik). Dosyć duże bogactwo gatunków i ich odmian napewno występuje w wodach Polinezji i Mikronezji (Środkowo-Zachodni Pacyfik) - jednak nie ma tam przemysłu związanego z odłowem czy hodowlą koralowców. Czasem trafią się odmiany z Oceanu Indyjskiego - głównie z kierunków: Sri Lanka, Tajlandia. Wiadomo, że korale z tego rodzaju są obecne także na rafach koralowych na wschodnim wybrzeżu Afryki (np. Zanzibar, Kenia, Madagaskar, Seszele).
Ogólna charakterystyka: koralowiec typu LPS, zaliczany potocznie do tzw. kolorowych mózgowców.
Opis: koral zbudowany jest z twardego szkieletu z węglanu wapnia i węglanu magnezu, na zewnątrz jest obrośnięty miękką tkanką. Tworzy zwykle płaskie zaokrąglone kopuły. Istnieje pewna różnorodność form i kształtów w obrębie tego rodzaju, jednak w obrocie akwarystycznym dominują głównie bardzo specyficzne odmiany mózgowe, których pofalowane przegrody z miękkiej tkanki są zakrzywione, niejednorodne i niedomknięte tworząc doliny a najczęściej układ labiryntowy. Zwykle ściany tych labiryntów są innego koloru niż tło co stanowi bardzo ciekawy efekt. Typowe labiryntowce są dosyć łatwe w identyfikacji w akwarystyce odnośnie rodzaju i zazwyczaj z dużym prawdopodobieństwem można określić, że mamy wówczas do czynienia z Platygyrą. Koralowiec rozrasta się połaciowo, dokładnie pokrywając skałę ale niekiedy spotyka się korale kuliste - niemal zupełnie okrągłe.
Zdjęcie: John Turnbull, Platygyra deadalea, CC BY-NC-SA 2.0
Zdjęcie: Łukasz Richard, Platygyra sp.
Kolorystyka jest bardzo różnorodna i trudno tutaj wymienić całe bogactwo kolorystyczne tych korali. Często barwy są silnie skontrastowane i przez to bardzo atrakcyjne wizualnie.
Platygyra to w większości koralowce agresywne, które mogą wypuszczać macki parzące (mierzące nawet do 9-10 cm). Koralowce te są aktywne głównie w nocy.
Rozmiar: w akwariach zwykle formują się połacie o średnicy 25-40 cm, w naturze 1-1,2 m.
Wymagania: korale te wymagają stabilnych warunków, nie lubią wahań parametrów - wówczas szybko nie domagają i zamierają. Ogólne parametry wody takie jak w przypadku innych koralowców: optymalna temperatura wody 24-27°C, optymalne zasolenie 34-36‰, pH 8,1-8,4, nurt wody słaby / umiarkowanie średni / średni. Koralowiec jest wymagający jeżeli chodzi o warunki wodne. Nie lubi domieszki kwasów w odzie (kwaśnej wody) - w wodzie bogatej w organikę bieleje i stopniowo zamiera. Preferuje oświetlenie słabe, dlatego najlepiej umieszczać go w dolnych partiach zbiornika (może być umieszczony także na podłożu). Wymaga słabej lub średniej cyrkulacji wody - należy wybierać mu osłonięte miejsca od prądu wody w akwarium. Korale wymagają dobrej filtracji mechanicznej - nie tolerują osadów i zapylenia wody.
Tempo wzrostu: wolne.
Stopień trudności utrzymania: średni / średnio-trudny w uprawie.
Odżywianie: korale te odżywiają się nocą, wymagają dokarmiania 2-3 razy w tygodniu. Zwierzęta te są wszystkożerne. Gdy wyczują pokarm uaktywniają się i wysuwają polipy. Dokarmianie pozwoli na szybszy wzrost tych koralowców i utrzymanie ich w dobrej kondycji. Podczas dozowania fitoplanktonu lub zawiesiny z zooplanktonu należy wyłączać odpieniacz i filtry (czas karmienia powinien trwać ok. 30-60 minut). Rodzaj Platygyra jest wyposażone w algi symbiotyczne - zooksantele, dzięki którym korale te odżywiają się dzięki światłu. Zalicza się je do koralowców fotosyntezujących. Bardzo atrakcyjnie świecą w świetle aktynicznym.
Rozmnażanie: w naturze rozród na przykładzie gatunku Platygyra lamellina odbywa się sezonowo. Latem w nocy określonym w okresie fazy księżycowej określanej 3-5 dni wokół nowiu w lipcu i sierpniu w Morzu Czerwonym koralowce uwalniają gamety do toni wodnej. Koralowce są hermafrodytami i produkują zarówno komórki rozrodcze męskie jak i żeńskie. Zapłodnienie odbywa się w toni wodnej. Zarodki formują się w planule - orzęsione larwy, które około 60 dni później osiadają na twardych powierzchniach i przemieniają się z czasem w docelowo wyglądające korale.
Akwaryści najczęściej mechanicznie dzielą koral na części i w ten sposób go rozmnażają na więcej osobników. Do tego celu najczęściej używa się narzędzi warsztatowych - toporki, młotki, przecinaki, ciężkie nożyce hydrauliczne. Im więcej tkanki będzie mieć nowy odcięty od matecznika osobnik, tym większa będzie szansa na jego przeżycie (zwykle wystarcza fragment 4x5 cm).
Uwagi: formy typowo mózgowe mogą być czasem mylone z rodzajem Favia, natomiast formy labiryntowe z reguły akwaryści od razu automatycznie zaliczają do rodzaju Platygyra.