Długość: 3540 km.
Powierzchnia dorzecza: ok. 1 300 000 km2.
Strefa klimatyczna: podzwrotnikowa.
Największe dopływy: Shire, Luangwa / Kafue, Kabompo, Lumbala, Lungwebungu, Luanginga, Kuando / Chobe, Sanyati, Manyame, Mazowe.
Największe miasta: Seszeke, Katima, Mulilo, Livingstone, Tete.
Państwa w kolejności od źródła do zlewni: Zambia, Angola, Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambik.
Ujście: Kanał Mozambicki (Ocean Indyjski).
Kontynent: Afryka.
Rzeka Zambezi, odcinek o rwącym charakterze przepływający przez kaniony i wąwozy.
Zambezi to jedna z największych rzek Afryki. Położona jest w południowej części kontynentu, poniżej dorzecza Kongo. Tuż po wypłynięciu ze źródła kieruje się na północ, płynąc przez około 30 km, po czym ciek wodny zawraca na południe. Jest to dosyć rzadko spotykane w naturze zjawisko. Po około 1200 km rzeka ponownie zmienia kierunek i płynie na wschód kontynentu w kierunku Morza Indyjskiego. Kształt rzeki przypomina literę "S". Zambezi przepływa przez różne tereny - zalesione, sawanny, półpustynie, wąwozy, uskoki tektoniczne a nawet sztuczne zbiorniki utworzone na rzece wraz z elektrowniami wodnymi. Są to Jezioro Kariba o powierzchni 5400 km2 oraz Cahora Bassa - 2800 km2. Ciekawostką jest fakt, że Jezioro Kariba jest jednym z największych sztucznych zbiorników na świecie. Posiada długość ok. 220 km i szerokość do 40 km z głebokością sięgającą 78 m. Budowa tego zbiornika wraz z elektrownią wodną była jednym z najdroższych projektów hydrotechnicznych na kontynencie afrykańskim. Ogromne masy wody tego jeziora stwarzają wielki nacisk na podłoże co powoduje lokalne trzęsienia ziemi dochodzące do 6 stopni w skali Richtera.
Innym ciekawym faktem jest to, że do Jeziora Kariba wprowadzono sztucznie wiele gatunków ryb z Jeziora Tanganika. Skład wód tego jeziora jest zbliżony do Tanganiki, gdyż rzeka Zambezi przepływa przez liczne miejsca o skalnym charakterze (także wulkanicznym), dzięki czemu woda jest mocno zmineralizowana. Zatem o pewnych, bardziej pospolitych gatunkach ryb z Tanganiki nie można już obecnie mówić, że są one endemiczne. Inną ciekawostką jest fakt, że rzeka Zambezi jest naturalnie połączona z Jeziorem Malawi, poprzez rzekę Shire.
Rzeka Zambezi, odcinek nizinny w dolnym biegu o leniwym przepływie.
Wody Zambezi mają kolor błotnisty. Środkowy i dolny odcinek rzeki jest dodatkowo zanieczyszczony ściekami komunalnymi z miast, których nie stać na budowę oczyszczalni. Na rzece Zambezi występują jedne z największych i najbardziej widowiskowych wodospadów (Wodospady Wiktorii, Wodospady Ngonye), nad którymi unoszą się masy pary wodnej (podobnie jak nad wodospadem Niagara w Ameryce Północnej). Wodospady te lokalnie nawet zmieniają klimat. W przypadku Wodospadów Wiktorii chmury pary wodnej są widzialne z odległości 60 km, natomiast grzmoty wodospadów są słyszalne z odległości nawet 40 km. Delta Zambezi jest mocno porośnięta roślinnością. Występują tam bardzo żyzne gleby.
Wodospady Wiktorii na rzece Zambezi.
Wodospady Wiktorii na rzece Zambezi.