Apistogramma agassizii, samiec odmiany podstawowej (żółte podbrzusze).
Zdjęcie: Adam Wierzbica, Apistogramma agassizii, samiec odmiany podstawowej (białe podbrzusze).
Zdjęcie: Paulina Cieniuch, Apistogramma agassizii, samiec jednej z odmian barwnych.
Nazwa gatunkowa: Apistogramma agassizii.
Nazwa polska: pielęgniczka Agassiza.
Występowanie geograficzne: południowe dorzecze rzeki Amazonka w Ameryce Południowej (Brazylia).
Wygląd: tułów podłużny, odmiana podstawowa posiada wzdłuż ciała ciemniejszy pas, który wchodzi na płetwę ogonową, pozostałe płetwy są żółto-pomarańczowe. Istnieje również co najmniej kilka odmian barwnych ("Super Red", "Fire Red", "Fire Gold").
Rozmiar: do 8,5 cm samce i do 5 cm samice.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: wolno płynące wody (rzeki i strumienie) o małym i spokojnym nurcie, z kawałkami drewna na dnie, które tworzą kryjówki, mile widziany dodatek liści. Można również wprowadzić rośliny rosnące w podłożu oraz pływające po tafli, które również tworzą kryjówki ale w naturalnym środowisku nie występuje ich wiele, na dnie drobny żwir zmieszany z piaskiem, preferowane oświetlenie słabe - rozproszone.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 6-6,6, GH 2-8°.
Temperatura: tolerowana 24-28°C.
Zalecany minimalny litraż: 120 l. (dla jednego haremu).
Zachowanie: samce patrolują swoje terytorium i są agresywne w stosunku do innych pielęgniczek. Można jednak łączyć te ryby z ławicami ryb kąsaczowatych w stosunku do których są one neutralne.
Dieta: mięsożerne - w akwarium głównym ich posiłkiem powinien być pokarm mrożony i żywy, pokarmy suche są pobierane raczej niechętnie.
Dymorfizm płciowy: dorosłe samce są znacznie większe od samic (patrz "Rozmiar"), występuje również różnica w ubarwieniu - samce są ciemniejsze o głębszej barwie tułowia, występuje u nich mocniejszy kolor na płetwach, boczny pas jest wyraźniejszy, płetwa ogonowa ma kształt płomyka natomiast samice mają nieco krótsze płetwy.
Rozmnażanie: ryby zwykle tworzą haremy w układzie 1+2 lub 1+3 ale w bardzo rzadkich przypadkach powstają również pary. Samica składa ikrę w ilości około kilkudziesięciu sztuk (80-150 szt.) w ukryciu (w jaskini, pod korzeniem, w łupinie kokosu). Ikrą zajmuje się samiczka, natomiast samiec patroluje teren wokół miejsca lęgowego.
Uwagi: gatunek jest uważany za odporny i w miarę zimnolubny. Występuje również odmiana "Opal" gdzie samce mają więcej koloru niebieskiego niż żółtego.