Jeżeli znajdziemy sobie odpowiedni kształtem kawałek drewna (korzeń lub konar), który będziemy chcieli sobie spreparować do użytku akwariowego to wówczas należy pamiętać o kilku istotnych rzeczach...
Jakie drewno nadaje się do akwariów?
1. Drewno powinno być obumarłe. Najlepiej aby procesy życiowe nie odbywały się w nim minimum od kilku miesięcy. Musi być ono odpowiednio wyleżakowane. Nie może być to np. materiał z drzewa zwalonego przez burzę kilka dni wcześniej.
2. Powinno być ono pozyskiwane z czystych miejsc - lasów, plaż morskich lub ze zbiorników wodnych - stawów, rzek, jezior czy bagien, które nie są skażone ściekami komunalnymi czy chemicznymi. Woda powinna być tam o dobrej przejrzystości. Zbiornikowi wodnemu (zwłaszcza o stojącej wodzie) nie powinny towarzyszyć pola uprawne, ponieważ woda może być tam zanieczyszczona nawozami chemicznymi z gruntów ornych.
3. Dobrze jest określić gatunek drewna i sprawdzić, czy będzie przydatne pod kątem akwarystycznym. Musi być ono odpowiednio twarde i gęste. Miękkie gatunki zupełnie się nie nadają, ponieważ ich żywotność w zbiornikach akwariowych jest krótka. Niektóre gatunki iglaste również są nieodpowiednie z uwagi na towarzyszące żywicy silne olejki eteryczne, które mogą zaszkodzić rybom. Jednocześnie drewno nie powinno być młode - bardziej odpowiedni będzie starszy materiał.
4. Drewno powinno być odkorowane lub łatwo powinna ta kora od niego odchodzić. Okrywy korowej z reguły nie stosuje się w akwariach, ponieważ jest ona bardzo nie trwała i szybko się rozpada. Po za tym jest bardzo lekka i unosi się w wodzie. Drewno, z którego ciężko będzie oddzielić korę zazwyczaj będzie jeszcze zbyt świeże, aby je wykorzystać w akwarium.
5. Znaleziony kawałek drewna powinien być w dobrym stanie, to znaczy nie powinien się rozpadać i gnić, nie może zawierać pleśni i nie powinien być skruszały. Nie może mieć również siedlisk owadów, korników i innych organizmów. Również nie powinien być porośnięty mchem, ponieważ mchy powodują stopniową degradację drewna.
Drewno liściaste
Jeżeli mamy kawałek drewna, który spełnia wszystkie powyższe warunki to można się wtedy zająć jego preparowaniem. Należy mieć na uwadze, że zazwyczaj preparowanie drzewa jest procesem długotrwałym i może trwać nawet kilka tygodni. Każde znalezione drewno należy najpierw wysuszyć (jeżeli zostało one wyciągnięte ze środowiska wodnego). Następnie trzeba szczotką na sucho oczyścić je dokładnie z ziemi, piasku, drobnych fragmentów roślinnych i innych elementów organicznych. W kolejnych czynnościach należy pousuwać ewentualne gnijące i kruche fragmenty, oskrobać resztki kory i poobcinać niepotrzebne rozgałęzienia (uformować interesujący nas kształt). W tym momencie drewno najlepiej jest wygotować w odpowiednio dużym garnku w wodzie z dodatkiem soli (ok. 1-3 płaskie łyżki soli na 1 litr wody). Gotować należy ok. 2 godziny. Jeżeli podczas gotowania korzeń wypływa, to można dociążyć go kamieniem (otoczakiem). Woda w trakcie gotowania może się silnie zabarwiać - jest to zupełnie normalne.
Zdjęcie: Steve Tuthill, wystające konary należy także później obgotować.
Po wygotowaniu należy wymoczyć korzeń przez 2-4 tygodnie w czystej wodzie. Dobrze jest w tym celu zaopatrzyć się w kilkudziesięciolitrową plastikową beczkę. Po tym czasie drewno będzie odpowiednio spreparowane i gotowe do zastosowania w akwarium (będzie czyste pod kątem biologii i będzie tonąć).
Duże kawałki drewna
Wyjątek stanowią duże fragmenty drzewa, które nie mieszczą się do żadnych garnków i nie możliwe będzie ich wygotowanie. Wówczas należy rozważyć podzielenie takiego drewna na mniejsze części i gotować osobno poszczególne mniejsze fragmenty, które potem będzie można połączyć razem podczas wykorzystania ich w celach aranżacyjnych. Jeżeli takie rozwiązanie nas nie satysfakcjonuje i chcemy mieć drewno w jednym dużym kawałku to wówczas preparowanie należy przeprowadzić w nieco inny sposób. Najpierw wodą pod ciśnieniem z węża trzeba dokładnie wymyć całe drewno. Następnie trzeba zagotować wrzątek i dokładnie sparzyć całą jego powierzchnię. Na koniec moczymy nasze drewno w dużej beczce przez okres około jednego miesiąca, co jakiś czas dodając do wody środek odkażający, który będzie mieć za zadanie zdezynfekowanie wody pod kątem drobnoustrojów, a w szczególności pasożytów. Jest to działanie bardzo ważne, ponieważ nasze drewno nie było wygotowane. Podczas aplikacji środka dezynfekcyjnego należy dobrze wymieszać wodę. W tym celu można używać duże ilości carbo lub tabletek nadmanganianu potasu, które są dostępne w aptece bez recepty. Uprzednio rozmieszany nadmanganian potasu nie barwi pod wodą materiału pochodzenia organicznego - jak rośliny, drewno itp. w odróżnieniu od powierzchni sztucznych jak np. plastik, silikon czy obudowy sprzętu akwariowego. Dobrze jest wymieniać wodę moczonemu drewnu co jakiś czas - np. co tydzień. Pominięcie użycia środków odkażających może spowodować zawleczenie pasożytów do zbiornika akwariowego. Uwaga - niestety internet pełen jest bzdur wszelakich. Natknąłem się o zgrozo na porady opisujące preparowanie drewna w mikrofalówkach czy piekarnikach. Takie praktyki mogą powodować uszkodzenie struktury drewna, przez co znacznie się skróci jego żywotność. Wiele osób działających w internecie błędnie doradza by nie odkażać korzeni. O tym dlaczego należy je dezynfekować wyjaśniamy w tekście poniżej:
Tekst "Akwarium to nie laboratorium" (kliknij, aby przejść)
Drewno drzew iglastych
Powyższe wskazówki i porady odnoszą się do drewna liściastego. W przypadku drewna drzew iglastych postępowanie jest nieco inne, gdyż główny proces powinien się odbywać nie tylko z czynnościami w zakresie odkażania ale i także z procesem pozbycia się żywicy. Wiele dobrze wyleżakowanych drzew iglastych w naturze nie wymaga odżywiczania. Można jednak ten proces wykonać w domu i w sposób chemiczny pozbyć się żywicy. Jest to proces żmudny i pracochłonny a polega on ma długotrwałym moczeniu drewna w wodzie z roztworem wodorotlenku sodu NaOH, który wypłukuje żywicę z drewna i wiąże ją w tzw. mydliny żywiczne. Drewno należy moczyć tak długo aż ustanie proces powstawania tych mydlin. Potem należy jeszcze drewno dokładnie wypłukać i wymoczyć w czystej wodzie.
Autor: Tommy Aquario
Kliknij, aby zobaczyć artykuł jakie gatunki rodzimego drewna nadają się do akwarystyki