Zdjęcie: Goran Karol, Lepomis gibbosus, okaz złowiony na wędkę w okolicach Szczecina w Polsce.

Zdjęcie: Mariusz Stachyra, Lepomis gibbosus, okaz złowiony w Polsce.

 Zdjęcie: Krzysiek La, Lepomis gibbosus, egzemplarz złowiony w Polsce na wędkę.

Nazwa gatunkowa: Lepomis gibbosus.

Nazwa polska: bass słoneczny

Występowanie geograficzne: pierwotnie Ameryka Północna - południowa Kanada i niemal w całym USA (za wyjątkiem Hawajów i Alaski). Obecnie występuje również w Europie, gdzie został wsiedlony. Preferuje ciepłe rejony kilmatu umiarkowanego. Występuje w krajach na północ od Alp i Dunaju aż po południowe wybrzeża Bałtyku. Na północy granicę jego występowania wyznacza Polska oraz Niemcy. W Polsce najliczniej wstępuje w niezamarzającym zimą Zalewie Szczecińskim.

Wygląd: ryba o ciekawym kształcie i atrakcyjnym ubarwieniu. Kolorystyka zależna od cech genetycznych danej populacji, warunków środowiska i głównego składnika żywieniowego. Ryby mogą być srebrzyste, żółtawe, zielonkawe, brązowe. Na ciele występują żółtawe i turkusowe cętki. Na pokrywie skrzelowej występuje czarna plamka z czerwonym akcentem. 

Zdjęcie: Krzysztof Łączek, Lepomis gibbosus, sztuki złowione w polskich wodach.

Przeciętny rozmiar: w Polsce 15-20 cm (maksimum w krajach europejskich o cieplejszym klimacie - np. w pd. Francji to 30 cm).

Długość życia: ok. 6-8 lat.

Typ środowiska: preferuje bardzo zarośnięte płycizny (1-2 m.) rzek i jezior. Zimą schodzi w głębsze partie wody.

Wymagane parametry wody: bez znaczenia. 

Temperatura wody: optymalnie od 10°C do 22°C. W akwariach bezproblemowo znoszą temperatury krótkotrwale występujące do 26°C.

Zalecany minimalny litraż: 500 l. o długości minimum 150 cm dla małej grupy 5 osobników.

Zachowanie: w niektórych krajach ryba nazywana jest zimnowodnym dyskowcem. Ryby uwielbiają przebywać wśród korzeni i roślin wodnych.

Dieta: mięsożerne - bezkręgowce, larwy owadów, ikra, narybek i małe ryby, mrożone kawałeczki mięsa.

Dymorfizm płciowy: brak dokładnych danych - w okresie tarła samice grubsze w partiach brzusznych. Samce wtedy maja delikatną wysypkę tarłową.

Rozmnażanie: tarło w naturze odbywa się od maja do czerwca. Dobrana para podchodzi do tarła przy swoim gnieździe - dołku (zagłębieniu) wykopanym w piaszczystym lub żwirowym podłożu wśród roślin. Akt płciowy jest bardzo widowiskowy. Złożoną ikrą (od kilkuset do ok 2000 ziaren) jak i później wylęgniętym narybkiem opiekują się troskliwie oboje rodzice lub jedynie samiec, który niekiedy samotnie przejmuje pieczę nad gniazdem a samica odpływa na stałe lub jest wyganiana. Zazwyczaj ryby, które są trzymane ze sobą wspólnie w stadzie i się dobrze znają razem opiekują się narybkiem, natomiast pary utworzone na czas tarła w naturze nie mają więzi i wtedy właśnie samiec samotnie wychowuje swoje potomstwo. W warunkach akwariowych dobrane pary chętnie podchodzą do tarła, jednak aby je zasymulować należy obniżać temperaturę stopniowo do ok. 10°C i następnie wolno podnosić ją do ok. 20°C (0,5-1°C na dobę). Trzymając grupę ryb - małe stado do tarła nie dojdzie. Zatem para tarłowa powinna być sama w zbiorniku.

Uwagi: ryba czasami jest wybierana w Polsce do oczek wodnych. Warunkiem udanego zasiedlenia jest minimalna głębokość takiego zbiornika na poziomie 1,5 m. Powierzchnia co najmniej 25m² oraz stosowanie dogrzewania podczas dużych mrozów.

Zdjęcie: Damian Wójkowski, okaz złowiony w Polsce na wędkę.