W polskiej akwarystyce terminem "mangrowce" określa się różne gatunki drzew z lasów namorzynowych. Namorzyny (mangrowia) to wiecznie zielone gatunki niewielkich drzew, które porastają wybrzeża morskie w całej strefie międzyzwrotnikowej. Większość mangrowców rośnie dobrze zarówno w wodzie słodkiej, słonawej jak i pełnosłonej (ale przejście między wodą zasoloną i słodką w obu kierunkach wymaga aklimatyzacji).
Jedynym wyjątkiem gdzie mangrowce nie występują lub występują nielicznie to miejsca, w których występują zimne prądy morskie (zachodnie wybrzeża Ameryki Południowej, oraz zachodnia Afryka). Najwięcej namorzynów porasta wybrzeża Brazylii, Indonezjii i Australii. Pas namorzynów może mieć szerokość nawet do kilku kilometrów. Gatunki namorzynowe w drodze ewolucji przystosowały się do życia zarówno w środowisku słonym jak i słodkim, ponieważ rosną one także przy ujściach rzek i strumieni. Przystosowały się także do pływów morskich i zmiennej wysokości poziomu wody, stąd dolne partie tych drzew mogą być zarówno odsłonięte jak i zalane. W roślinności namorzynowej żyje wiele unikatowych gatunków ryb, krabów, krewetek, ślimaków, płazów i gadów. Drewno namorzynowców jest twarde, a więc znakomicie się nadaje do zastosowania w akwarystyce.
Powyższe zdjęcie przedstawia mangrowce z wybrzeża Australii. Niestety nie są eksportowane tzw. drobniejsze formy - proste, wąskie, palczaste rozgałęzienia. Mangrowiec jest oferowany tylko w formie grubszych kawałków. Na górnej fotografi widać także małe pojedyncze rośliny wyrastające z nasion z podłoża. W Polsce poza drewnem, można również nabyć sobie takie nasiona i wychodować z nich taką drobną plątanine korzeni w akwarium. Natomiast fotografia poniżej przedstawia namorzyny z Florydy (Stany Zjednoczone). Zauważcie, że wiele gatunków z różnych kontynentów jest do siebie mniej lub bardziej podobnych.
Drewno mangrowe, które można nabyć w polskich sklepach natomiast wygląda nieco inaczej, ponieważ jest ono pozyskiwane z grubszych starszych konarów. Poszczególny materiał z różnych sklepów może się znacznie różnić między sobą, fakturą, kolorem i kształtami, w zależności od gatunku. Przykładowe zdjęcia zamieszczam poniżej:
Zdjęcie: Dawid (Ukorzeniony Zoo)
W sprzedaży są również nasiona mangrowców (np. na portalach sprzedażowych w internecie), które można sobie posadzić w akwarium. Wykiełkowanie nasiona może być jednak nieco problematyczne, gdyż będzie to wymagać odpowiedniej temperatury i wilgotności powietrza. Dodatkowo nasiona powinny być jedynie częściowo zanurzone - stąd należy je osadzić w pływających stojakach stworzonych z tafli styropianu (kiełkowanie odbywa się lepiej w wodzie słodkiej). W styropianowej płycie nleży wykonać otworki i wcisnąć w nie pionoowo nasiona, tak aby conajmniej połowa nasiona znalazła sie pod wodą. Taki zabieg spowoduje, że korzenie będą się pojawiać równomiernie i symetrycznie pod kątem prostym. Umożliwi to później posadzenie sadzonki równo.
Nasiona mangrowca czerwonego z Florydy.
W internecie poza nasionami i suchym drewnem można zakupić również ukorzenione sadzonki. W tej formie rośliny lepiej rosną. Jak już wspomniano - mangrowce nadają się i do wody słonej, słonawej jak i słodkiej.
Zdjęcia: Amalfi, sadzonki mangrowców.
Kluczowa jest jednak ich aklimatyzacja. Należy spytać kupującego w jakiej dokładnie wodzie je wyhodował (jaka była ostatnia wartość zasolenia wody lub czy woda była wogóle zasolona). Jeżeli sadzonki wykiełkowały i rosły tylko w wodzie słodkiej to można je stopniowo aklimatyzować (jeżeli jest taka potrzeba) do wody słonej lub słonawej. Taka aklimatyzacja trwa zwykle 2-4 tygodni. Trzyma się rośliny początkowo w słodkiej wodzie i codziennie dolewa troszkę wody słonej aż do momentu kiedy zasolenie wody osiągnie wymagane zasolenie wody słonawej lub pełnosłonej. Oczywiście to ile wody słonej codziennie się dolewa zależy od tego w jak dużym naczyniu będzie tymczasowo trzymany mangrowiec ale może to być np. 0,5-2% objętości. Warto posiadać salimetr i codziennie kontrolować parametr zasolenia.
Zdjęcie: Dani M. Taberner, przykład zbiornika z żywymi mangrowcami wzbogacony także o makroglony z obsadą kolcobrzuchów z wód słonawych.
Sadzenie mangrowców w akwarium nie jest jednak do końca całkowicie bezpieczne, gdyż należy się liczyć z tym, że są to drzewa, które rosną do kilku metrów i których korzenie z czasem będą się stawać coraz większe i masywniejsze co doprowadzi w końcu do rozsadzenia (rozszczelnienia) zbiornika akwariowego i spowodowania wycieku wody. Należy mieć to na uwadze.
Tekst: Tommy Aquario, pozostałe zdjęcia: www.pixabay.com