Zdjęcie: William Thomas

Budowa stelaża z drewna pod akwarium w dzisiejszych czasach nie jest rzeczą zbyt skomplikowaną. Wszystkie materiały są łatwo dostępne w sklepach z asortymentem budowlanym i w lokalnych tartakach. Projekt stelaża można uzyskać za darmo na grupach FB, forach akwarystycznych i internetowych stronach akwarystycznych. Budowa własnego stelaża pozwala zaoszczędzić sporą ilość pieniędzy, ponieważ materiał w stosunku do gotowych stelaży stalowych dostępnych w sprzedaży jest relatywnie tani. W dalszej części tego artykułu przedstawimy garść cennych porad i omówimy kilka wybranych projektów.

Jakie drewno?

W zasadzie nie ma większego znaczenia czy do budowy zastosujemy stosunkowo mało cenione drewno sosnowe czy jakieś lepsze typu buk, świerk czy nawet dąb. Każde drewno dostępne w sprzedaży będzie odpowiednie o ile będzie mieć odpowiednią grubość. Jako podpory najlepiej stosować krawędziaki (tarcicę o przekroju kwadratowym), która nie powinna mieć mniejszego przekroju niż 5x5 cm. Oczywiście optymalnie lepiej zastosować większy przekrój - nawet 8x8 cm. Dopuszcza się również pominięcie krawędziaków i użycie desek, które skręca się ze sobą wkrętami i skleja klejem do drewna - tworząc krawędziak o przekroju kwadratu. Taki właśnie przykład prezentuje poniższe zdjęcie.

Zdjęcie: Kevin Johnson

Jakie narzędzia?

Praktycznie do zbudowania szafki wystarczy śrobokręt i poziomica o ile wszystkie drewniane elementy mamy wcześniej przygotowane i przycięte pod obliczony wymiar. Jeśli nie to konieczna będzie również piła do drewna i pilnik, którym wygładzimy powierzchnie cięcia. Dla ułatwienia sobie pracy przyda się ścisk stolarski, wkrętarka i młotek gumowy.

Jakie wymiary?

Zaleca się aby stelaż był minimalnie większy niż podstawa akwarium - np. o 1 cm. Przykładowo przy podstawie zbiornika 120x40 doradza się rozmiar 121x41 cm. Taki zabieg spowoduje, że szkło akwarium będzie lepiej chronione przez blat stelaża. Nie jest to jednak wymóg konieczny a jedynie zalecenie, ponieważ ze względu na lepszy efekt wizualny wielu akwarystów budujących drewniane stelaże konstruuje je w taki sposób, że blat ma dokładnie takie same wymiary jak podstawa akwarium. W tej kwestii wybór więc będzie należeć do nas.

Jaka konstrukcja?

Jest w tym zakresie kilka rozwiązań. Można podpory osadzić bezpośrednio na podłożu - wówczas dla stabilizacji będzie potrzebna opaska usztywniająca przy samej podłodze skonstruowana z desek. Opaska ta powinna być dodatkowo usztywniona poprzeczkami (tak jak pokazuje to zdjęcie poniżej) lub przykręconą płytą - blatem.

Zdjęcie: Sean Randles

Natomiast podpory należy zaplanować w taki sposób aby były od siebie oddalone w odległości 30-40 cm (licząc od ich środka). Długość wszystkich podpór powinna być taka sama. Jeżeli stosujemy do budowy stelaża 8 podpór np. o długości 100 cm, wówczas warto zamówić je już przycięte do odpowiednich wymiarów, gdyż cięcia amatorskie u siebie w domu zwykle nie są idealnie proste. Dodatkowo warto od razu sobie obliczyć długość poprzeczek oraz długość elementów do opasek. Jedna opaska to dwa elementy krótsze i dwa wzdłużne, które tworzą ramę opasającą podpory z dołu stelaża i na górze. Poprzeczki usztywniające rozmieszczamy od siebie w takiej samej odległości jak podpory.

Jakie wykończenie?

Wszystko skręcamy wkrętami do drewna. Po skręceniu stelaż można wyszpachlować szpachlą do drewna w miejscach gdzie są wkręty aby były one nie widoczne. Konstrukcję warto zaimpregnować (pomalować) w celu zabezpieczenia przed wilgocią - zwłaszcza gdy w stelażu będzie się znajdować sump. Parowanie wody będzie z czasem powodować deformację i odkształcanie się niezabezpieczonego drewna. Można w tym celu użyć lakieru stosowanego do drewnianych mebli ogrodowych. W ten sposób drewno będzie również odporne na grzyby i pleśnie. Więcej o impregnacji drewna i płyt meblowych w linku poniżej:

Kliknij, aby przejść do artykułu o impregnacji

Gdy nierówna podłoga...

Sytuacja nieco komplikuje się gdy w mieszkaniu jest nierówna podłoga. Wówczas należy zaplanować w stelażu nóżki regulacyjne. Można je nabyć w sklepach z akcesoriami meblowymi. Nóżki przykręcamy pod każdym krawędziakiem. Jeżeli wybraliśmy rozwiązanie takie jak na poniższym zdjęciu - czyli stelaż opiera się na opasce, wówczas taka opaska powinna być zrobiona również z krawędziaków, gdyż będzie to element nośny. Jednak i w tym przypadku nóżki przykręcamy pod podporami. Jeżeli regulowane nóżki nie będą konieczne wowczas wystarczy nabić pod stelażem punktowe ślizgacze, które uniemożliwią rozlanej wodzie na podłodze bezpośredni kontakt z drewnem stelaża.

Zdjęcie: Abel PeRez

Stelaż z płytami maskującymi

W przypadku zastosowania meblowych płyt maskujących - konstrukcja stelaża powinna być nieco zmodyfikowana. Wówczas należy wykonać go w taki sposób aby wszystkie jego elementy licowały w jednej płaszczyźnie. Wymaga to nieco więcej pracy i materiału. Maskujące płyty meblowe na wymiar dostępne są w firmach wykonujących meble na zamówienie lub kuchnie. Takie płyty mocuje się na magnesy do stelaża dostępne w sklepach z akcesoriami meblowymi. Zastosowanie płyt maskujących powoduje, że wszystko to co będzie znajdować się w szafce zostanie zasłonięte i uzyskamy w ten sposób bardziej atrakcyjny wygląd całego zestawu akwariowego. Płyty meblowe mogą być zamówione pod kolor innych mebli znajdujących się w pomieszczeniu. Wówczas akwarium ładnie się będzie komponować z wystrojem wnętrza i tworzyć w pewnym sensie zharmonizowaną przestrzeń. Można również potraktować zestaw bardziej klasycznie i go wyeksponować stosując płyty w kolorze czarnym.