Zdjęcie: zakładanie nanoakwarium, Olaf Dylong.
Wiele osób zaczynających swoje morskie hobby stawia akwaria o małych litrażach. Zbiorniki te zazwyczaj mają pojemność 40-65 l. i nazywane są nanoakwariami. Trudniej się je prowadzi niż większe litraże, ponieważ znacznie ciężej jest utrzymać w nich optymalne wartości parametrów wody, jednakże są one znacznie tańsze w zakupie oraz utrzymaniu i to głównie przyciąga początkujących. W poniższym tekście postaramy się wskazać jak skompletować sprzęt do takiego zbiornika i na co zwrócić uwagę?
1. Zbiornik:
Najczęściej wybiera się małe zbiorniki w formie kostek jak np. 30x30x35 cm (31,5 l.) lub 35x35x40 (49 l.) ale równie dobrze sprawdzi się zbiornik o tradycyjnym podłużnym, poziomym kształcie 60x30x35 (63 l.). Oczywiście czym większy litraż tym lepiej dla zwierząt i jednocześnie tym lepiej dla stabilności parametrów wody, gdyż będą one bardziej odporne na wahania.
Zdjęcie: Piotr Ek, mały zbiornik o pojemności 70 l.
2. Filtracja:
Tak mały zbiornik najlepiej jest oprzeć na filtracji poprzez filtr kaskadowy. Nie zajmuje on miejsca w zbiorniku i ma otwartą komorę filtracyjną (podobnie jak sump). Dodatkowo łatwo w nim umieszczać media filtracyjne, zmieniać włókninę, wymieniać pochłaniacze. Do nanoakwariów te rodzaje filtrów wydają się być najbardziej odpowiednim wyborem.
3. Oświetlenie:
Tutaj kwestia jest dyskusyjna. Większość osób będzie polecało oświetlenie typu led. Małych lamp ledowych jest mnóstwo typów i można na pewno kupić sobie coś ciekawego. Można wybrać również lampę opartą na świetlówkach T5 w układzie 2x24W. Pamiętać należy o tym, że jeżeli lampa jest mocowana do dwóch naprzeciwległych szyb (tzw. belka) to powinna być ona dobrana pod długość zbiornika. W przypadku mocowania do jednej szyby (na tzw. pałąku) lampa nie powinna być dłuższa niż długość zbiornika. W przypadku chęci zastosowania mocniejszego światła można nabyć np. dwie osobne belki lub dwie osobne lampki na pałąku.
Zobacz także:
4. Cyrkulacja:
W nanozbiorniku część cyrkulacji przejmuje kaskada. Jednak mimo tego i tak należy zaopatrzyć się w cyrkulator. W tak małych litrażach z reguły wystarczy jeden. Ciężko określić jaką moc powinien mieć taki cyrkulator, ponieważ wiele zależy od innych czynników - jakie jest ustawienie i ilość skały oraz moc kaskady. Uważa się, że siła takiego cyrkulatora powinna oscylować mniej więcej w okolicach 1000 l/h w małych nanoakwariach (30-50 l.) i do ok. 2000 l/h w większych nanozbiornikach (50-65 l.). Najlepiej, żeby cyrkulator miał regulację mocy wyrzutu strumienia wody. Wówczas można sobie ręcznie ustawić pożądaną moc.
Zobacz także:
5. Ogrzewanie:
Z reguły temperatura wody w akwariach morskich ustawiana jest na 25°C. Przyjmuje się, że grzałka powinna być o mocy podobnej jak wartość litrażu zbiornika, w którym ma się ona znajdować. Najprościej nabyć grzałkę z termostatem o takiej mocy ile wynosi litraż nanoakwarium ale jeżeli jest to nie możliwe to wówczas wybiera się najbliższą wartość. Przykładowo dla 30 l. - 25 W, dla 40 l.- 50 W, dla 63 l. - może to być 50 W lub 75 W. Warto dołożyć odrobinę więcej pieniędzy i kupić grzałkę z termostatem ustawionym na stałą temperaturę 25°C. Często zdarza się, że grzałki z regulowanym termostatem psują się lub rozregulowują. Grzałka o stałym ustawieniu termostatu powinna być bardziej odporna na tego typu zdarzenia.
6. Skała:
Do wyboru jest kilka opcji. Można użyć skały suchej, żywej (ożywionej), ceramicznej itp. Każda z nich ma swoje zalety jak i wady. Posiadają one również różne ceny. Do nanoakwarium wystarczy kupić kilka kg takiej skały. Więcej informacji o skałach w akwarium morskim można znaleźć w linkach poniżej.
Zdjęcie: Krystian Dolecki.
7. Podłoże:
W akwariach słonowodnych jako podłoże wykorzystuje się tzw. żywy piasek lub grys aragonitowy. Zwykle do nanoakwarium wystarczy 4-5 kg takiego podłoża. Wszystko zależy od tego jakie zwierzęta będą trzymane w zbiorniku. Małe babki kopiące wymagają np. drobnoziarnistego piasku. Jednak podłoże w tak małych litrażach jest bardzo kłopotliwe w utrzymaniu. Najczęściej zbiera ono detrytus, resztki organiczne itp. wpływając negatywnie na parametry wody. Najlepiej jest w tak małych zbiornikach zrezygnować z podłoża i trzymać skały na gołym szkle. Wcale nie musi wyglądać to sztucznie, ponieważ można dno zasłonić koralami, np. xenią czy discosomami itp.
8. Media filtracyjne:
Do kaskady koniecznie trzeba będzie dokompletować jakieś media filtracyjne. Na pewno niezbędna będzie włóknina filtracyjna. Media są bardzo różne i mają różną skuteczność. Wszystko zależy od tego ile chcemy na ten cel przeznaczyć pieniędzy. Zaleca się aby w kaskadach stosować tylko jeden rodzaj takiego medium i nie mieszać ze sobą kilku ich rodzajów. Wybór np. może stanowić różnego rodzaju ceramika, spieki, pochłaniacze a nawet pokruszona żywa skała (rozwiązań w tej kwestii jest sporo).
9. Zwierzęta:
W nanoakwarium raczej nie ma zbyt dużego wyboru zwierząt. Jednak można trzymać całkiem ciekawe i kolorowe organizmy. Z ryb raczej nie będzie można mieć więcej niż 1-3 egzemplarzy. Może to być para pteropogonów lub para błazenków albo para małych garbików. Jeżeli wybór padnie na błazenki czy pterapogony to można się pokusić o jeszcze jedną dodatkową rybkę - np. gobiodona. Można również wybrać inny wariant i wzbogacić się o małe stadko piżamek - np. 5-6 sztuk w większym nanoakwarium. Obsadę można uzupełnić niewielkim / niewielkimi ślimakami i krewetką / krewetkami. Niestety inne zwierzęta jak jeżowce, rozgwiazdy czy wężowidła będą nieodpowiednie do tak małych litrażów ze względu na swoją zbyt dużą wielkość lub wymóg dużej przestrzeni życiowej oraz dużo lepszej jakości parametrów wody.
Z korali najbardziej odpowiednie będą te najprostsze w utrzymaniu na start - tzw. koralowce miękkie - xenia, sarcoptyhon, lobophyton, discosomy, sinularia itp. Przy hodowli błazenków warto nastawić się na hodowlę ukwiałów i rezygnację z korali. Można również prowadzić zielone nanoakwarium z makroglonami lub z samą skałą. Opcji w tym wypadku jest kilka.
10. Pokarm:
W zależności od tego co będziemy trzymać w nanoakwarium to pokarmy dobieramy sobie właśnie pod mieszkańców tego zbiornika. Pokarmy sztuczne najlepiej kupować w formie granulatów lub tonących płatków. Z uwagi na to, że mieszkańcy nanozbiornika nie mają zbyt dużych rozmiarów to też pokarmy te nie powinny być zbyt duże - granulaty powinny być raczej w rozmiarze S lub XS. Większość zwierząt morskich żywi się w akwariach morskich mrożonkami, więc również konieczny będzie zakup solowca, rozwielitki czy wodzienia w formie mrożonych kostek. W przypadku posiadania zwierząt roślinożernych - należy zadbać o ten rodzaj pokarmu w diecie (np. sparzona sałata, suszona pokrzywa, algi nori, spirulina, chlorella itp.).
11. Pozostałe:
Oczywiście do kupienia jest cała masa akcesoriów i sprzętów potrzebnych do obsługi zbiornika. Są to solomierz, termometr, testy do badania wody (m. in. PH, twardość, NO3, PO4), sól rafowa do sporządzania wody, niektóre podstawowe leki i preparaty, siatka do łowienia ryb, wężyk i wiaderko do aklimatyzacji ryb i podmian wody, podstawki pod korale, mata pod zbiornik, pęseta, manipulator, odmulacz, szyba nakrywowa lub siatka itp.
Więcej o tym jak postawić swój pierwszy zbiornik słonowodny w poniższym linku:
Zobacz także:
Tekst: Tommy Aquario.