Nazwa gatunkowa: Julidochromis transcriptus.
Nazwa polska: naskalnik wężogłowy.
Występowanie geograficzne: gatunek endemiczny, w naturze występuje tylko w jednym akwenie w Jeziorze Tanganika (Afryka).
Wygląd: ciało wydłużone ubarwienia czarnobrązowego z żółtym podbrzuszem. Na grzbiecie znajdują się dwa rzędy owlanych jasnych plam. Pierwszy znajduje się na wysokości oka, drugi pod płetwą grzbietową. Obrzeża płetw zazwyczaj delikatnie opalizują błękitnym kolorem.
Rozmiar: do 7 cm.
Długość życia: maksymalnie 5-7 lat.
Typ środowiska: rumowiska skalne ze znaczną ilością przejść, grot, załomów skalnych itp.
Wymagane parametry wody: pH 7,7-9.
Temperatura: tolerowana 24-27°C, zalecana 25-26°C.
Zalecany minimalny litraż: 80-100 l. dla jednej pary w zbiorniku jednogatunkowym. W akwariach wielogatunkowych minimum 240 l.
Zachowanie: agresywne - jest to gatunek terytorialny, aczkolwiek uznawany jest za jeden z mniej agresywnych naskalników. Są to ryby społeczne, które tworzą wielopokoleniowe społeczności i troskliwie opiekują się swoimi młodymi. Aby mieć dobrana parę należy zakupić kilka młodych ryb, z których wyłoni się ona samoistnie o ile conajmniej jeden egzemplarz będzie mieć inną płeć. Pozostałe ryby należy odłowić, ponieważ będą one silnie zwalczane a nawet zabite przez dominującą parę. Natomiast pary kojarzone sztucznie czasami się nie akceptują. Po za tym źle adaptują się do zmian aranżacyjnych w zbiorniku (jak większość naskalników). Najczęściej taka sytuacja kończy się rozejściem pary i walkami.
Dieta: wszystkożerne - główne pożywienie powinien stanowić pokarm żywy i mrożony, jednak można podawać im również pokarmy suche oraz roślinne (w mniejszości).
Dymorfizm płciowy: trudny do rozróżnienia, uważa się że samce są nieznacznie większe.
Rozmnażanie: Rozród jest łatwy - ryby odbywają tarło w ukryciu np. między skałami, można wówczas zaobserwować ciekawe tańce godowe. Ikra jest składana na ścianach skał. Opieką nad ikrą zajmuje się samica, samiec natomiast pilnuje terytorium. Rodzice opiekują się potomstwem dosyć długo, tworząc swojego rodzaju rodzinę.
Uwagi: nie jest zalecane trzymanie tego gatunku z innymi naskalnikami ze względu na możliwość krzyżowania się między sobą. Po za tym inne gatunki naskalników mogą go usilnie zwalczać.
Zdjęcia: Ernest Swetlikowski, Julidochromis transcriptus.