Ostrea edulis w naturze.
Nazwa gatunkowa: Ostrea edulis.
Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: małża jadalna, ostryga jadalna, ostryga europejska.
Występowanie geograficzne: pierwotnie wschodni Atlantyk od południowego wybrzeża Wysp Brytyjskich po Maroko oraz w Morzu Śródziemnym. Gatunek sztucznie introdukowany również w Zachodnim Atlantyku gdzie obecnie występuje w północnym USA i południowej Kanadzie.
Muszla: dwu częściowa o nieregularnych krawędziach z szorstką powierzchnią. Obie połówki różnią się kształtem i rozmiarem, ponieważ jedna jest wklęsła i przymocowana do podłoża u druga prawie płaska. Dorosłe osobniki mają średnicę od 4 do 11 centymetrów (w zależności od miejsca bytowania - największe okazy notowane są w Morzu Śródziemnym). Muszle maja barwę białą, kremową, żółtawą lub jasnoszarą z jasnobrązowymi lub niebieskawymi koncentrycznymi pasami.
Ciało: białe, kremowe lub jasnoszare.
Długość życia: maksymalnie do 15 lat.
Typ środowiska: osiedla się na twardych podłożach (skałach) do których przyrasta i prowadzi osiadły tryb życia. Żyje w koloniach przeważnie w okolicach wybrzeży na głębokości do kilkunastu metrów.
Wymagane parametry wody: optymalne pełne zasolenie ok. 35,5‰.
Temperatura: zalecana stała z przedziału 18-27°C.
Zalecany minimalny litraż: 100 l. - ważną kwestią jest dobór obsady. Małż powinien mieć towarzystwo charakteryzujące się mało dynamicznymi ruchami. Jego ciągłe naruszanie może doprowadzić do śmierci głodowej (zwierzę będzie cały czas zamknięte w muszli i nie będzie żerować). Najlepiej więc trzymać go w obecności ryb i zwierząt, które zostawią go w spokoju. Ponadto obsada nie powinna być zbyt liczna. W akwariach należy umieszczać te małże wraz ze skałą, do której są przymocowane (odrywanie tych zwierząt od twardych powierzchni powoduje uszkodzenie tych organizmów i ich śmierć).
Zachowanie: potrafi się przemieszczać i zagrzebywać w miękkim dnie. Wybiera miejsca o odpowiednim dla siebie przepływie wody, dzięki któremu wychwytuje plankton z wody.
Dieta: żywi się planktonem - fitoplanktonem oraz zooplanktonem a także martwą materią organiczną unoszącą się w wodzie. Konieczne jest zakupienie tego pokarmu w sklepie akwarystycznym bądź uruchomienie własnej hodowli. Należy karmić te małże pipetą minimum 5-6 razy dziennie, wkraplając pokarm kilka centymetrów od małża tak aby się on nie zamknął. Największa szansa na udane skarmianie jest w akwariach, w których filtracja oparta jest o inne rozwiązanie niż odpieniacz, ponieważ ten skutecznie usuwa plankton oraz pył z wody. W trakcie karmienia najlepiej wyłączać na pewien czas pompę obiegową w zbiorniku.
Rozmnażanie: brak doniesień o rozrodzie w akwariach, gdyż nie jest zbyt wartościowym akwarystycznie gatunkiem. Ostrea edulis to kolonijne małże, które rozpoczynają życie jako samce. Dojrzewają płciowo już po ok. dziewięciu miesiącach i mogą zmienić płeć w zależności od temperatury wody.
Uwagi: w naturze gatunek jest coraz rzadszy a z każdym rokiem cena ostryg jadalnych na rynku spożywczym jest coraz wyższa co powoduje, że to pożywienie stało się ekskluzywnym i wykwintnym, raczej nie będąc masowym. Istnieją wyspecjalizowane hodowle, które dostarczają małże te na rynek konsumencki - zwłaszcza we Francji, Włoszech i USA. Jednak hodowla ta jest bardzo trudna.
Zobacz także:
Artykuł o mięsie małży i ślimaków (kliknij, aby przejść)
Ostrea edulis z przymorskiej rodzinnej hodowli (Chorwacja), Morze Adriatyckie.