Zdjęcie: Hanna Mietluk, Melanoides tuberculata.
Nazwa gatunkowa: Melanoides tuberculata.
Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: w Polsce znany potocznie jako świderek, czasem wyróżnia się formę black (czarny świder) i white (biały świder).
Występowanie geograficzne: gatunek kosmopolityczny i inwazyjny. Występuje w słodkich wodach Afryki Północnej, na bliskim wschodzie, w Indiach, Azji Południowo-Wschodniej (w tym w południowych Chinach i południowej Japonii), na wyspach Pacyfiku i w południowych stanach USA.
Muszla: silnie wydłużona, prawoskrętna, zaopatrzona w wieczko (operculum) o długości do 3,5 cm. Czasami występuje erozja stożka. W handlu dostępne są głównie trzy formy barwne: pospolita - szarawa z mniej lub bardziej widocznymi brązowymi pręgami, czarna oraz określana jako "biała", ale faktycznie mająca kolor jasnobeżowy. muszli.
Ciało: stopa mała, okrągła, barwy szarej, brązowwej lub czarnej. Ślimak posiada wydłużony pyszczek.
Długość życia: zwykle do 3,5 lat (w odpowiednich warunkach nawet 5 lat).
Typ środowiska: słodkie wody wolno płynące o podłożu piaszczystym, mulistym lub lekko żwirowym.
Wymagane parametry wody: PH 7 - 8,5. Gatunek bardzo odporny na niekorzystne warunki.
Temperatura: tolerowana 11-32°C, optymalna 22-25°C.
Zalecany minimalny litraż: 20 l.
Zachowanie: mało widoczny w ciągu dnia, zazwyczaj zagrzebuje się całkowicie w podłożu. Przekopuje dno w poszukiwaniu rozkładających się resztek pokarmu, przy okazji napowietrza podłoże i ma dobry wpływ na korzenie roślin wodnych. W nocy pojawia się czasami na szybach zbiornika. Przy większym zagęszczeniu lub obecności roślin pływających może być doskonale widoczny w akwarium także za dnia.
Dieta: wszystkożerny - m.in. glony, padlina, detrytus, ikra ryb.
Rozmnażanie: w akwarystyce spotyka się niemal wyłącznie samice, u których występuje dzieworództwo (partenogeneza) - do rozrodu nie jest potrzebny samiec. W konsekwencji w dość krótkim czasie w akwarium powstaje liczna, stała populacja, której liczebność jest zależna od dostępności materii organicznej.
Uwagi: pomimo swojej żarłoczności, ślimaki te są bezpieczne dla roślin, nie stanowią też zagrożenia dla ryb, dbając jednocześnie o czystość w zbiorniku. Nie zaleca się z kolei trzymania świderków razem z dużymi, wolno rozmnażającymi się ślimakami, takimi jak tylomelanie, brotie, stenomelanie i inne. Spora populacja świderka stanowi ogromną konkurencję w zdobywaniu pokarmu, co może zaszkodzić zwłaszcza egzotycznym, wolno rozmnażającym się ślimakom. Przykładowo, młoda tylomelania ma małe szanse na przeżycie w obecności dużej ilości świderków. Melanoides tuberculata jest czasem mylony z innym ślimakiem, stenomelanią - ta ostatnia jest jednak o wiele większa oraz bardzo wolno się rozmnaża.
Bardzo podobnym gatunkiem jest Melanoides maculata, który różni się głównie kolorem muszli, będącej w kolorze kawy, przechodzącej w czarną barwę. Prawie wszystkie wymagania hodowlane są podobne jak u M. tuberculata.
Zdjęcia: Krzysztof Ciecieręga, Melanoides tuberculata.
Zdjęcia: Tommy Aquario, Melanoides tuberculata.
Tekst: Tommy Aquario
Konsultacja naukowa: Dariusz Parzonko