Atlas ryb słodkowodnych tropikalnych
Zdjęcie: Adam Myjak, Dicrossus filamentosus, samica.
Nazwa gatunkowa: Dicrossus filamentosus.
Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: pielęgniczka kratkowana.
Występowanie geograficzne: w dorzeczu rzek Rio Negro oraz Orinoko w Ameryce Południowej (wschodnia Kolumbia, Wenezuela, północna Brazylia).
Wygląd: ryby są jasne (kremowe), na tułowiu występują dwa rzędy kwadratowych ciemnych plam.
Rozmiar: do 8,5 cm samce i do 6 cm samice.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: rzeki i strumienie o spokojnym nurcie, z kawałkami drewna na dnie ale również w zarośniętych ciekach wodnych. Ryby te wymagają kryjówek i drobnego podłoża. Preferowane oświetlenie słabe - rozproszone.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 4,0-5,5, GH 1-6°.
Temperatura: tolerowana 23-29°C, zalecana 25-27°C.
Zalecany minimalny litraż: 160 l. (dla jednego haremu - zwykle jest to układ 1+2 lub 1+3).
Zachowanie: ryby są agresywne w obrębie swojego gatunku - czasem dochodzi do nieporozumień między samcem a jego samiczkami oraz między samicami dlatego należy odpowiednio zaaranżować zbiornik wydzielając strefy dla poszczególnych ryb i organizując dużo kryjówek. Ryby ciężko utrzymać w zbiornikach towarzyskich dlatego zaleca się trzymanie ich w zbiornikach jednogatunkowych.
Dieta: mięsożerne - w akwarium głównym ich posiłkiem powinien być pokarm mrożony i żywy, pokarmy suche są pobierane raczej niechętnie.
Dymorfizm płciowy: dorosłe samce są znacznie większe od samic (patrz "Rozmiar"), występuje również różnica w ubarwieniu - samce posiadają bardziej kolorowe i nieco dłuższe płetwy, tułów jest również nieco ciemniejszy u nich. Samice są jaśniejsze, wzór kratkowany jest bardziej rozmazany.
Rozmnażanie: samica składa ikrę w ilości około kilkudziesięciu sztuk na kamieniu, na korzeniu lub na płaskich liściach (kryptokoryny, żabienice). Ikrą zajmuje się samiczka i jest w tym czasie bardzo agresywna, natomiast samiec patroluje teren wokół miejsca lęgowego. Młode lęgną się po dwóch dniach a po następnych kilku zaczynają żerować. W tym czasie należy podawać im wylęg solowca. Samica często przenosi młode w różne miejsca.
Uwagi: gatunek polecany bardziej doświadczonym akwarystom, gdyż jest wrażliwy na jakość wody. Wymaga częstych podmian i odpowiedniej korekcji wody przy udziale filtra RO.
Zdjęcie: Arabinda Pal, Stigmatogobius sadanundio.
Nazwa gatunkowa: Stigmatogobius sadanundio.
Nazwa polska: babka plamkowana.
Występowanie geograficzne: w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej (Indie, Sri Lanka, Myanma, Bangladesz, Tajlandia, Malezja, Indonezja).
Charakterystyka: zimnolubna ryba babkowata z Azji Wschodniej.
Wygląd: tułów podłużny, jasny w ciemne punkty, występuje podwójna płetwa grzbietowa, płetwa ogonowa zaokrąglona.
Rozmiar: w naturze do 9 cm.
Długość życia: brak.
Typ środowiska: dolne słodkie odcinki rzek i przybrzeżne wody słonawe.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 7-8, gH 9-20, wymagane zasolenie 2-3‰, w wodzie słodkiej gatunek ma mniejszą odporność.
Temperatura: tolerowana 20-26°C.
Zalecany minimalny litraż: 160 l. dla jednej dobranej pary.
Wystrój zbiornika: kamienie, korzenie, liczne kryjówki (groty, ceramiczne dzbany), podłoże piaszczyste lub żwirowe, oświetlenie umiarkowane i stłumione (w silnym oświetleniu ryby są płochliwe).
Zachowanie: babki te dosyć dobrze pływają w toni wodnej (nie jak większość babkowatych jedynie po dnie). Duże dorosłe samce nie tolerują się wzajemnie, babki dobierają się w tolerujące się pary (z grupy ryb). Wówczas osobniki nie dobrane należy wyłowić ze zbiornika. Babki te nie tolerują również innych ryb babkowatych. Dobrana para z reguły cyklicznie wyciera się w zbiorniku.
Dieta: prawdopodobnie wszystkożerne ze znacznym udziałem pokarmów mięsnych. Żywią się narybkiem, ikrą, bezkręgowcami, w tym larwami komarów. W akwariach można podawać mrożonki - np. wodzień, solowca. Można dokarmiać sztucznym pokarmem suchym oraz spiruliną w płatkach.
Dymorfizm płciowy: samce białosrebrzyste lub szarosrebrzyste, samice bardziej żółtawe lub opalizujące na żółto. Samce posiadają dłuższą pierwszą płetwę grzbietową. Samice nieco pełniejsze w partii brzusznej.
Rozmnażanie: ryby wycierają się często w akwariach. Dobrana para w grocie często odbywa tarło, ikra jest przyklejana do ścianek lub sklepienia. Ziaren ikry może być nawet kilkaset sztuk. Oboje rodzice zajmują się ikrą jak i świeżo wyklutym wylęgiem, bronią również terytorium gdzie jest gniazdo. Narybek jednak w warunkach akwariowych trudno odchować i zazwyczaj bez ingerencji akwarysty narybek wymiera. W przypadku zauważenia ikry należy podnieść temperaturę w zbiorniku do ok. 26°C. Ponadto - gdy narybek zacznie żerować należy go systematycznie karmić - np. wylęgiem solowca.
Uwagi: brak.
Zdjęcie: AravindManoj, Gobius ocellaris, CC BY-SA 4.0
Nazwa gatunkowa: Gobius ocellaris / Awaous ocellaris.
Nazwa polska: brak.
Występowanie geograficzne: bardzo pospolicie w Azji Południowej, Południowo-Wschodniej i Wschodniej (od wybrzeży Indii aż do wybrzeży Korei i Japonii).
Charakterystyka: zimnolubna ryba babkowata z Azji Wschodniej.
Wygląd: tułów podłużny, występuje podwójna płetwa grzbietowa, pysk duży, wzór na tułowiu zmienny w zależności od cech genetycznych lokalnych populacji. Zwykle występują plamki, marmurek lub moro. Dorosłe osobniki są szare, brązowe, beżowe lub ciemnoszare. Na pierwszej płętwie grzbietowej znajduje się czarne oczko.
Rozmiar: w naturze do 13 cm.
Długość życia: brak.
Typ środowiska: przybrzeżne wody słonawe (morza lub oceanu) o charakterze kamienistym lub skalnym oraz dolne odcinki rzek.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 7-8, wymagane zasolenie 2-6‰, w wodzie słodkiej gatunek ma mniejszą odporność.
Temperatura: tolerowana 18-26°C.
Zalecany minimalny litraż: 450 l. dla kilku sztuk.
Wystrój zbiornika: kamienie, liczne kryjówki, podłoże piaszczyste lub żwirowe, warto zamontować mały cyrkulator, który zwiększy nieco nurt wody.
Zachowanie: ryby śmiałe i ciekawskie, pływają skokami, przyczepiają się do pionowych powierzchni. Często w naturze podpływają do chodzących w płytkiej wodzie ludzi. Prowadzą przydenny tryb życia ale wpływają również na wysokie kamienie. Babki te spotykane są w grupach ale zajmują swoje miejscówki. W zbiorniku należy zorganizować groty i zakamarki, w których ryby będą mogły się chować przed bardziej terytorialnymi egzemplarzami. Wymagane są także wysokie kamienie, z których ryby będą mogły obserwować otoczenie.
Dieta: prawdopodobnie wszystkożerne ze znacznym udziałem pokarmów mięsnych. Można podawać drobne krewetki, kryla, lasonoga, wodzień, solowca. Można dokarmiać sztucznym pokarmem suchym oraz spiruliną w płatkach.
Dymorfizm płciowy: nie do rozróżnienia.
Rozmnażanie: brak danych. Gatunek bardzo pospolity w środowisku naturalnym do tego stopnia, że nie jest praktycznie trzymany w akwariach i nie ma sensu jego rozmnażanie.
Uwagi: brak.
Zdjęcie: Susan Hardwick, Gobioides broussonnetti.
Zdjęcie: Jimmy Owen, Gobioides broussonnetti.
Nazwa gatunkowa: Gobioides broussonnetti.
Nazwa polska: baba smocza.
Występowanie geograficzne: wybrzeża zachodniego Atlantyku od USA (Karoliny Południowej) aż po Rio Grande do Sul w Brazyli.,
Charakterystyka: duża ryba babkowata z Ameryki.
Wygląd: ryba niezwykle brzydka, wyglądająca jak potwór. Tułów bardzo długi, bardzo długa ząbkowana płetwa grzbietowa (jak u smoka), płetwa odbytowa również długa, oczy bardzo małe (ryby maja bardzo słaby wzrok), pysk duży, pełen zębów. Ryby kształtem przypominają węgorza. Dorosłe osobniki są szare lub szaro-brązowe w ciemniejsze plamki ale opalizują na niebiesko lub fioletowo. Podbrzusze jest u nich jasne.
Rozmiar: w naturze nawet do 60 cm (pojedyncze osobniki z niektórych populacji) ale zwykle jest to przedział 25-38 cm.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: przybrzeżne wody słonawe (morza lub oceanu) o dnie błotnistym lub mulistym oraz dolne (słodkie) odcinki rzek o umiarkowanym oświetleniu lub nawet zacienione.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 6,8-8,4, wymagane zasolenie 4-16‰, w wodzie słodkiej gatunek ma mniejszą odporność.
Temperatura: tolerowana 14-32°C, zalecana 20-26°C.
Zalecany minimalny litraż: 240 l. dla jednego egzemplarza.
Wystrój zbiornika: kamienie, drewno, liczne kryjówki, podłoże piaszczyste lub żwirowe, warto zamontować mały cyrkulator, który zwiększy nieco nurt wody.
Zachowanie: ryby wymagają piasku na dnie w akwariach, często się w nim zagrzebują. Lubią kryjówki np. groty z kamieni, gliniane dzbany itp. Bardziej aktywne są w słabszym oświetleniu i po zmroku. Dorosłe osobniki walczą między sobą o terytoria dlatego nalży trzymać w zbiorniku tylko jedna rybę z tego gatunku. W stosunku do innych ryb babki te są neutralne, nie ganiają za rybami i ich nie atakują ale ze względu na ich słaby wzrok zawsze przegrywają konkurencję o pokarm z innymi zwierzętami akwariowymi stąd babki smocze w akwariach towarzyskich najczęściej głodują.
Dieta: wszystkożerne - w naturze glony, padlina, mięczaki. W akwariach można podawać krewetki, kryla, lasonoga, wodzień, solowca, makroglony, sparzony szpinak, roszponkę, pokrzywę. Można dokarmiać sztucznym pokarmem suchym oraz spiruliną w płatkach ale najczęściej taki typ pokarmu będzie wymagał przyzwyczajenia i należy podawać go wprost pod pysk.
Dymorfizm płciowy: różnica w budowie narządów płciowych - samce mają zwykle długie i spiczaste brodawki płciowe, natomiast samice krótkie i tępo zakończone o żółtym kolorze.
Rozmnażanie: brak danych. Gatunek bardzo pospolity w środowisku naturalnym do tego stopnia, że nie jest praktycznie trzymany w akwariach i nie ma sensu jego rozmnażanie. Wszystkie oferowane osobniki w sprzedaży pochodzą z odłowu.
Uwagi: ryby jedynie dla osób doświadczonych lub specjalistów.
Zdjęcie: Rehoboth Aquatics, USA, Tetraodon miurus, młody osobnik, widok z góry.
Nazwa gatunkowa: Tetraodon miurus.
Nazwa polska: kolcobrzuch brunatny, kolcobrzuch z Kongo, kolcobrzuch kongijski.
Występowanie geograficzne: Afryka centralna, głównie w dorzeczu rzeki Kongo.
Wygląd: tułów okrągły - maczugowaty, płetwy małe, pyszczek nieco wyciągnięty w ryjek (dziób), oczy duże - wystają poza obrys głowy, ryba potrafi obracać gałkami ocznymi, młode osobniki są barwy rdzawej lub rudej natomiast dorosłe są bardziej brązowe, brązowo-szare, szare, beżowe, jasnoszare. Dodatkowo dorosłe osobniki mają zdolność do dopasowywania intensywności swojego koloru do podłoża, wtapiając się w jego kolorystykę.
Rozmiar: w naturze samice do 15 cm.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: duże tropikalne rzeki o piaszczystym dnie.
Wymagane parametry wody: tolerowane pH 6,8-7,4, gH 15-20.
Temperatura: tolerowana 23-28°C.
Zalecany minimalny litraż: 200 l. dla jednego osobnika.
Wystrój zbiornika: mocne oświetlenie, kamienie, drewno, podłoże koniecznie piaszczyste o grubości min. 7-8 cm.
Zachowanie: ryby te w dzień są raczej mało aktywne, zakopują się w piasku zwykle w taki sposób, że wystają z niego jedynie oczy i co najwyżej lekko górna część głowy. Czeka w ten sposób na przepływające ofiary - małe ryby i małe płazy. Również w taki sposób ryba odpoczywa. Gatunek jest typowym samotnikiem - jest terytorialny i toleruje osobniki (płci przeciwnej) tylko w okresie tarła. W akwarium można trzymać jedynie jednego przedstawiciela z tego gatunku. Najlepiej trzymać tą rybę z szybko mnożącymi się rybami jajożyworodnymi, aby miała ona możliwość regularnego polowania na żywą zdobycz.
Dieta: mięsożerne - polują na żywe ryby, mięczaki i drobne płazy. Można podawać im kijanki i małe żaby o ile jest pewność co do braku możliwośći wprowadzenia patogenów do akwarium. Sztuczny pokarm z reguły nie jest spożywany przez ten gatunek. jednak większość tych ryb akceptuje mrożonki - np. stynkę, kryla, lasonoga.
Dymorfizm płciowy: nie do rozróżnienia.
Rozmnażanie: brak danych. gatunek nie rozmnażany w warunkach akwariowych.
Uwagi: brak.