Zdjęcie: Dariusz Parzonko, Corydoras pygmaeus.

Nazwa gatunkowa: Corydoras pygmaeus.

Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: kirysek pigmej, kirysek pigmejowaty, kirysek karłowaty.

Występowanie geograficzne: dorzecze rzeki Madeira w Ameryce Południowej (Brazylia).

Wygląd: ciało barwy szaro-srebrzystej z niewielkim poziomym pasem, przechodzącym od pyszczka do nasady ogona.

Rozmiar: samce do 2 cm, samice do 2,5 cm.

Długość życia: maksymalnie 5 lat.

Typ środowiska: niewielkie dopływy, strumienie oraz zalane obszary leśne z obfitą roślinnością podwodną i nadwodną.

Wymagane parametry wody: pH 6,4-7,4 oraz GH 2-15.

Temperatura: zalecane 22-26 °C.

Zalecany minimalny litraż: 25 l.

Zachowanie: spokojne, łagodne i towarzyskie, które przebywaja nie tylko na dnie ale i czasami pływają w toni wodnej w środkowej części zbiornika. Nadają się do akwariów wielogatunkowych z odpowiednio dobraną obsadą (innymi niewielkimi gatunkami). Są to ryby ławicowe, dlatego musimy pamiętać, że powinny przebywać w grupie liczącej minimum 6 osobników. W dużej grupie są aktywniejsze i odważniejsze. 

Dieta: wszystkożerne - z chęcią zjadają pokarm w płatkach, bądź w granulacie opadający na dno, oprócz tego równie chętnie żywią się różnego typu pokarmami żywymi i mrożonymi. 

Dymorfizm płciowy: samice są szersze oraz większe, w porównaniu do mniejszych i smuklejszych samców.

Rozmnażanie: przy dobrze utrzymanym akwarium, z dużą roślinnością do tarła może dojść bez naszej ingerencji. Stymulacją do tarła jest duża podmiana wody (ok. 30 %).

Uwagi: gatunek ten nadaje się do nanoakwariów, w których można go łączyć z tzw. mikrorybkami.

Tekst: Karol Skalski.

Zdjęcia: Andrzej Lalek.

Nazwa gatunkowa: Hyphessobrycon pulchipinnis.

Nazwa polska: bystrzyk pięknopłetwy lub bystrzyk cytrynowy.

Występowanie geograficzne: dorzecze rzeki Rio Tapajos (środkowa Brazylia) w Ameryce Południowej.

Wygląd: ciało kształtem przypomina romb i jest barwy żółtawej lub żółtawo-zielonkawej. Gatunek ten posiada charakterystyczny żółty pas z czarną kreską na przodzie płetwy odbytowej oraz charakterystycznie czerwono opalizujące oczy w górnej części.

Rozmiar: do ok. 4 cm.

Długość życia: ok. 3-4 lat.

Typ środowiska: mniejsze rzeki, wolno płynące leśne strumienie, starorzecza.

Wymagane parametry wody: tolerowane pH 5-7,5, zalecane pH 6-6,6.

Temperatura: tolerowana 23-28°C.

Zalecany minimalny litraż: 60 l.

Zachowanie: spokojne i towarzyskie - w akwarium zaleca się trzymanie minimum 10 osobników, ponieważ są to ryby ławicowe, które lepiej się czują i prezentują w grupie. W naturze spotykane ławice liczą sobie nawet kilkaset sztuk.

Dieta: wszystkożerne - w naturze żywią się głównie niewielkimi bezkręgowcami. W akwarium chętnie zjadają pokarmy suche, mrożone oraz żywe (dafnia, oczlik).

Dymorfizm płciowy: samce nieco bardziej wybarwione i smuklejsze z bardziej zaznaczonym rysunkiem na płetwach grzbietowej i odbytowej. Samice nieco większe i pełniejsze w partii brzusznej. W akwariach płeć można rozróżnić również po zachowaniu. Samce w małych grupach rywalizują o względy samic.

Rozmnażanie: łatwe - ryby mogą się w dobrych warunkach wycierać w akwarium ogólnym, jednak aby odchować narybek należy zorganizować osobny zbiornik tarliskowy z temperaturą 26-27°C, PH poniżej 6,5 z delikatnym rozproszonym oświetleniem. Dno powinno być wyścielone kępami mchu. Zaleca się odbywać tarło u tego gatunku grupowo z udziałem ok. 10 szt. ryb (5 samców, 5 samic). Po wytarciu należy oddzielić dorosłe osobniki od ikry, ponieważ tarlaki będą ją wyjadać. Młode po wylęgu najlepiej skarmiać larwą artemi. 

Uwagi: brak.

Zdjęcie: Marcin Bronisz, Corydoras panda.

Nazwa gatunkowa: Corydoras panda.

Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: kirysek panda, nazywany również kiryskiem pandowatym.

Występowanie geograficzne: dorzecze Amazonki w Ameryce Południowej (zwłaszcza Peru).

Wygląd: ciało barwy biało-kremowej, czasem podchodzącej pod kolor różowy. Płetwa grzbietowa zazwyczaj w całości jest pokryta kolorem czarnym. U nasady ogona znajduje się czarny pas. Przez głowę w okolicy oka, również przechodzi czarny pas.

Rozmiar: samice do 5 cm, samce do 4 cm.

Długość życia: średnio około 10 lat.

Typ środowiska: zamieszkują zarówno wody czyste jak i czarne. Są to przeważnie wody płynące z piaszczystym podłożem.

Wymagane parametry wody: pH 6-7,4 oraz GH 1-12.

Temperatura: zalecane 22-25°C.

Zalecany minimalny litraż: 50 l.

Zachowanie: spokojne i towarzyskie. Są to ryby stadne - minimalna zalecana ilość w zbiorniku to 6 sztuk. W większych stadach są jednak odważniejsze. W zbiorniku zaleca się umieszczenie drobne piasku, gdyż kiryski przeczyszczają sobie nim skrzela.

Dieta: wszystkożerne - różnego typu pokarmy żywe, mrożone oraz roślinne.

Dymorfizm płciowy: samice większe oraz szersze, w odróżnieniu od mniejszych smuklejszych samców.

Rozmnażanie: nie jest trudne, jednak ilość składanej przez nie ikry jest mała. Przed planowanym tarłem, pokarmy żywe i mrożone, powinny być podawane częściej. Kiedy już dobrze widać że samica jest napełniona ikrą zaleca się podmianę świeżej wody (około 30-50%) oraz zwiększenie napowietrzenia. 

Uwagi: ten gatunek kirysków jest dużo bardziej wrażliwy na nieodpowiednie parametry wody i słabą jej jakość.

Tekst: Karol Skalski.

Zdjęcie: Aleksandra Płocieniak, Trichopsis pumila.

Nazwa gatunkowa: Trichopsis pumila.

Nazwa polska: skrzeczyk karłowaty.

Występowanie geograficzne: tereny Indonezji, Laosu, Kambodży, Tajlandii oraz Wietnamu - Azja Południowo-wschodnia.

Wygląd: ciało koloru blado brązowego. Wzdłuż ciała przebiega słabo zaznaczona brązowa linia, nad którą zazwyczaj znajduje się rząd ciemnych plam. Boki ciała delikatnie opalizują na niebiesko. Płetwy jasno niebieskie, z czerwonymi kropkami.

Rozmiar: do 4 cm.

Długość życia: maksymalnie 3-5 lat.

Typ środowiska: wody stojące, bądź wolno płynące z gęstą roślinnością takie jak stawy, bagna, pola ryżowe i inne zalane obszary.

Wymagane parametry wody: tolerowane pH 5-7,5 oraz GH 5-19.

Temperatura: zalecana 24-28°C.

Zalecany minimalny litraż: 50 l. dla małego haremu w akwarium jednogatunkowym.

Zachowanie: spokojne i towarzyskie, lekko płochliwe. Są to nie śmiałe ryby lubiące strefy roślinne (wskazane są zwłaszcza rośliny pływające). Najlepiej trzymać je w haremach w stosunku 1 samiec na 3 samice. 

Dieta: mięsożerne - w naturze żywią się głównie zooplanktonem, drobnymi owadami oraz niewielkimi bezkręgowcami. W akwarium zjadają pokarmy suche. Jednak do utrzymania dobrej kondycji oraz wyglądu należy ryby skarmiać pokarmami mrożonymi i żywymi (dafnia, oczlik, wodzień).

Dymorfizm płciowy: dorosłe samce posiadają nieco wydłużone płetwy.

Rozmnażanie: do rozrodu należy przeznaczyć mały (np.15 l.), gęsto zarośnięty zbiornik tarliskowy, w którym powinno się umieścić jedną parę ryb. Przed tarłem samiec buduje pieniste gniazdo, po czym zwabia w jego okolicę samicę. W trakcie aktu owija się wokół niej i wówczas następuje wyrzucenie ikry i jej zapłodnienie, która jest natychmiast przenoszona do gniazda. Podczas tarła samice wydają z siebie dźwięk przypominający skrzeczenie. Samicę po tarle należy odłowić do innego zbiornika. samiec przejmuje całkowitą opiekę nad gniazdem i ikrą. Po wykluciu również zajmuje się początkowo narybkiem, który w akwariach należy karmić na początku pyłem (fluidem ) dla narybku i larwami artemii.

Uwagi: wskazane jest aby ryby te trzymać w zbiornikach jednogatunkowych.

Tekst: Karol Skalski