Atlas ryb słodkowodnych tropikalnych
Zdjęcie: Katarzyna Sienkiewicz, Hyphessobrycon megalopterus.
Nazwa gatunkowa: Hyphessobrycon megalopterus.
Nazwa polska: barwieniec czarny, spotykany również pod nazwą fantom czarny.
Występowanie geograficzne: dorzecze rzeki Paraguay (północna Argentyna) oraz Guapore (zachodnia Brazylia) w Ameryce Południowej.
Wygląd: ciało kształtem przypomina romb i jest barwy szarej. Gatunek ten posiada charakterystyczną ciemną plamę tuż za skrzelami. Samce posiadają płetwy koloru czarnego, natomiast samice mają płetwy koloru czerwonego.
Rozmiar: do 5 cm.
Długość życia: maksymalnie 3-5 lat.
Typ środowiska: w naturze są to przejrzyste wolno płynące wody w rozlewiskach rzecznych i jeziorach. Natomiast w akwariach ryby te często są hodowane w typowych zbiornikach roślinnych.
Wymagane parametry wody: pH 5-7, GH 0-18.
Temperatura: tolerowane 22-28°C.
Zalecany minimalny litraż: 60 l.
Zachowanie: spokojne i towarzyskie - w akwarium zaleca się trzymanie minimum 8 osobników, ponieważ są to ryby ławicowe, które lepiej się czują i prezentują w grupie.
Dieta: wszystkożerne - w naturze żywią się głównie niewielkimi bezkręgowcami. W akwarium chętnie zjadają pokarmy suche, mrożone oraz żywe (dafnia, oczlik).
Dymorfizm płciowy: samce mają płetwy koloru czarnego, a samice czerwonego.
Rozmnażanie: łatwe - w dużych akwariach z obfitą roślinnością i licznymi kryjówkami często dochodzi do samoistnego odchowania się młodego narybku. Jednak jeśli chcemy uzyskać większą ilość młodych konieczny będzie zbiornik tarliskowy z temperaturą 26°C i PH poniżej 6,5. Tarło powinno się odbywać grupowo z udziałem ok. 10 szt. ryb (5 samców, 5 samic). Po wytarciu należy oddzielić dorosłe osobniki od ikry. Młode po wylęgu, który następuje po jednej dobie można skarmiać larwą artemi.
Uwagi: brak.
Tekst: Karol Skalski
Zdjęcie: Magda Szubska, Corydoras duplicareus w akwarium biotopowym.
Nazwa gatunkowa: Corydoras duplicareus.
Nazwa polska: kirysek ciemnogrzbiety.
Charakterystyka: przydenna słodkowodna ryba z rodziny kirysowatych.
Występowanie geograficzne: górne dorzecze rzeki Negro w Ameryce Południowej.
Wygląd: ciało barwy kremowej, jednak grzbiet od płetwy grzbietowej do płetwy ogonowej jest czarny. Dodatkowo przez głowę (przez oko) przechodzi gruby, czarny, pionowy pas. Na głowie występuje również kolor pomarańczowy.
Rozmiar: w naturze do 4 cm, do 5 cm długości w akwariach.
Długość życia: maksymalnie 10 lat.
Typ środowiska: spokojne wody z piaszczystym dnem oraz gęstą roślinnością oraz drewnem w postaci korzeni.
Wymagane parametry wody: zalecane pH 6-7 oraz GH 5-20.
Temperatura: tolerowana 22-26 °C.
Zalecany minimalny litraż: 60 l. dla kilku sztuk.
Zachowanie: spokojne i towarzyskie, nadające się do akwariów wielogatunkowych z odpowiednio dobraną obsadą. Należy trzymać minimum minimum 6-8 sztuk.
Dieta: wszystkożerne - najchętniej zjadają pokarm żywy oraz mrożony, jednak równie chętnie będą jadły pokarmy suche opadające na dno.
Dymorfizm płciowy: przed tarłem samice nieco grubsze od samców.
Rozmnażanie: tarło łatwe, stymuluje je duża podmiana wody. Często dochodzi do niego bez ingerencji akwarysty, gdy zaistnieją określone warunki w zbiorniku. Tarło jest dosyć burzliwe, rybki energicznie ganiają się po zbiorniku. Ikra jest przyklejana do twardych powierzchni.
Uwagi: gatunek nadaje się do akwariów w typie tzw. czarnych wód. Często jest mylony z gatunkiem Corydoras adolfoi, którego ciemny pas na grzbiecie jest nieco węższy, a ciało ma badziej cielisty kolor.
Tekst: Karol Skalski.
Zdjęcia: Erik Marquez, Garra flavatra.
Nazwa gatunkowa: Melanotaenia boesemani.
Charakterystyka: słodkowodna ryba z rodziny tęczankowatych ze styku Azji z Australią i Oceanią.
Nazwa polska: tęczanka wspaniała, tęczanka boesemana.
Występowanie geograficzne: Papua Nowa Gwinea.
Wygląd: charakterystyczna dla większości tęczanek, gdzie jest mała głowa w stosunku do tułowia. Wraz z wiekiem głowa coraz bardziej "odcina się" od tułowia, przez co ryby zmieniają linię przedniej części ciała. Gatunek jest dwubarwny - przód tułowia opalizuje na niebiesko, natomiast tył jest żółty. Obramowanie płetwy grzbietowej i odbytowej może być zaznaczone na biało.
Rozmiar: w naturze do ok. 9 cm samce i 8 cm samice, natomiast w akwariach do 12 cm samce i do 10 cm samice.
Długość życia: brak danych.
Typ środowiska: rzeki oraz jeziora o wyczuwalnym nurcie.
Wymagane parametry wody: zalecane pH 7-8.
Temperatura: 25-29°C.
Zalecany minimalny litraż: wymagane duże zbiorniki ze względu na znaczną ruchliwość ryb - minimum 240 l. dla kilku sztuk przy minimalnej długości akwarium 120 cm.
Zachowanie: gatunek ławicowy (należy trzymać grupę minimum 8 osobników). Preferuje otwartą toń wody. Jest ruchliwy i towarzyski. Nadaje się do zbiorników ogólnych. Ryby te są skoczne, stąd wymagane jest przykrycie zbiornika.
Dieta: wszystkożerne - pokarmy roślinne i mięsne (żywe, mrożone, liofilizowane i suche płatki oraz granulaty).
Dymorfizm płciowy: samce większe od samic z reguły o wyraźniejszych kolorach (zwłaszcza podczas okresu tarła).
Rozmnażanie: ryby mogą się wycierać czasami w zbiorniku ogólnym. Jednak by odchować narybek należy zorganizować osobne akwarium tarliskowe z gęstą obsadą roślinną lub mchem na dnie. Ryby odbywają tarło kilka razy dziennie przez kilka dni rozrzucając ikrę w małych partiach. Ikra musi mieć schronienie wśród roślin ponieważ tarlaki mają tendencję do jej wyjadania. Po tarle rodziców należy odłowić. Narybek po wykluciu skarmia się larwami solowca.
Uwagi: może się krzyżować z niektórymi innymi gatunkami tęczanek.
Zdjęcie: Jakub Król.
Nazwa gatunkowa: Danio margaritatus.
Nazwa polska: razbora galaxy lub bardziej właściwie danio perłowy.
Występowanie geograficzne: wody na terenie wschodniej Mjanmy (Birmy). Jest to obszar wokół którego stykają się granice Myanmy, Tajlandi, Laosu i Chin w Azji Południowo-Wschodniej.
Wygląd: ciało barwy niebieskiej, z wieloma małymi perłowymi plamkami. Płetwy zazwyczaj pomarańczowe z dwoma poziomymi ciemnymi pasami.
Rozmiar: w naturze do 2,1 cm, do 2,5 cm długości w akwariach.
Długość życia: ok. 3-4 lata.
Typ środowiska: wody płytkie (do 30 cm) takie jak mokradła, bajora i stawy, obrośnięte gęstą roślinnością.
Wymagane parametry wody: zalecane pH 7-8 oraz GH 9-20.
Temperatura: tolerowane 20-25°C (zalecana 23-24°C )
Zalecany minimalny litraż: 25 l.
Zachowanie: spokojne, ruchliwe i towarzyskie, ale nieco płochliwe. Są to ryby ławicowe, należy trzymać w akwarium grupę liczącą minimum 8-10 osobników.
Dieta: wszystkożerne - w naturze zjadają głównie niewielkie bezkręgowce, natomiast w akwarium można podawać pokarmy suche, mrożone oraz żywe.
Dymorfizm płciowy: samice nieco większe, pełniejsze w partiach brzusznych i słabiej ubarwione od samców, które są smuklejsze.
Rozmnażanie: łatwe - w odpowiednich warunkach ryby trą się w akwarium ogólnym rozrzucając ikrę bardzo często wśród roślin. Jednak aby odchować młode należy zorganizować osobne akwarium tarliskowe. Rodzice wyjadają swoją ikrę, dlatego należy pomyśleć o jej zabezpieczeniu (mech na dnie).
Uwagi: gatunek ten bardzo podatny jest na różne defekty anatomiczne (zniekształcenia tułowia), które związane są z nieprawidłową dietą i nie właściwymi parametrami wody.
Tekst: Karol Skalski.
Nazwa gatunkowa: Astronotus ocellatus.
Charakterystyka: słodkowodna ryba z rodziny pielęgnicowatych.
Nazwa polska: pielęgnica pawiooka, często nazywana jest także "oskar" (nazwa przejęta od jednej z odmian tego gatunku).
Występowanie geograficzne: dorzecze Amazonki w Ameryce południowej (Peru, Kolumbia, Brazylia).
Wygląd: ryby są masywne i krępe. Pysk jest dosyć duży, służący do łapania małych i średnich ryb. Istnieje wiele wariantów kolorystycznych tego gatunku z bardzo ciekawymi wzorami na ciele. Wyhodowano również formę albinotyczną.
Rozmiar: w naturze ponad 40 cm, w akwariach zwykle 26-30 cm.
Długość życia: maksymalnie 10-14 lat.
Typ środowiska: rzeki wolno płynące głównie przez zalesione tereny, gdzie woda podmywa ich korzenie. Często właśnie takie korzeniowiska o dnie piaszczysto-mulistym są siedliskiem dla tego gatunku.
Wymagane parametry wody: pH 6-7,5.
Temperatura: tolerowana 22-28°C.
Zalecany minimalny litraż: absolutne minimum to 450 l. dla jednej pary, większość hodowców zaleca jednak w tym przypadku ok. 600 l. Ryby trzymane w zbyt małych litrażach nie prawidłowo rozwijają się anatomicznie.
Zachowanie: agresywne i drapieżne. Ryby te zaleca się trzymać w jednej parze lub stadzie w większych litrażach (powyżej 1000 l.). Przekopują podłoże i w ten sposób dewastują rośliny. najbardziej odpowiednia aranżacją będą stanowić korzenie i piasek na dnie. Wszelkie inne mniejsze towarzystwo ryb będzie traktowane jako pokarm. Pielęgnice te aktywnie polują nawet na ryby ławicowe. Za towarzystwo mogą się nadawać jedynie silne i duże ryby (sumowate lub zbrojnikowate).
Dieta: mięsożerne - główny pokarm powinny stanowić ryby (żywe lub rozmrożone). Można dokarmiać grubym granulatem mięsnym w formie pałeczek dla większych ryb.
Dymorfizm płciowy: trudny do odróżnienia - w okresie tarła jednak możliwy po różnicach kształtu brodawki płciowej. Aby posiadać dobrana parę należy kupić kilka sztuk młodych ryb. Para dobierze się z tej grupki po przekroczeniu 10-12 cm wielkości. Niedobrane osobniki należy odłowić, ponieważ zostaną one zdominowane.
Rozmnażanie: ryby chętnie przystępują do tarła. Pobudza je podmiana wody, podwyższenie temperatury i wzmożone karmienie. Para wybiera sobie odpowiednie miejsce o twardej powierzchni (kamień, korzeń), który najpierw dokładnie oczyszcza. Ikra jest składana w ilości 1000-2000 sztuk. Następnie jest doglądana przez rodziców i po wykluciu młode są również pod opieką dorosłych. W tym czasie ryby są bardzo agresywne i wytrwale bronią swojego potomstwa.
Uwagi: Pielęgnice te odznaczają się wysokim stopniem inteligencji w porównaniu do innych gatunków ryb. Mimo, że mają drapieżny instynkt to często ich ruchy czy zachowania wygląda na przemyślane i odpowiednio zaplanowane. Po za tym rozpoznają ludzkie twarze.
Zdjęcia: Tommy Aquario.