Nazwa gatunkowa: Desmopuntius pentazona. Inne nazwy - Barbus pentazona, Puntius pentazona, Systomus pentazona.

Nazwa polska: brzanka pięciopręga. 

Występowanie geograficzne: zamieszkuje niewielkie zbiorniki wodne na terenie Malezji i Indonezji, głównie na wyspie Borneo w Azji.

Wygląd: barwa ich ciała jest koloru różowo-pomarańczowego, w pięć ciemnych pionowych pasów, równo rozmieszczonych na ciele.

Rozmiar: do 5 cm.

Długość życia: brak danych.

Typ środowiska: wody stojące lub wolno płynące z gęstą roślinnością. 

Wymagane parametry wody: zalecane pH 6,0-7,5 oraz GH 6-12.

Temperatura: tolerowana 22-26 °C.

Zalecany minimalny litraż: 80 l.

Zachowanie: spokojne i towarzyskie - bez problemu można je trzymać w akwariach wielogatunkowych. Są to ryby stadne, dlatego zaleca się trzymanie minimum 7-8 osobników - wówczas są one mniej płochliwe oraz znacznie lepiej się prezentują.

Dieta: wszystkożerne - chętnie zjadają pokarmy suche w każdej postaci, jednak ich dietę należy również urozmaicać pokarmem żywym i mrożonym. 

Dymorfizm płciowy: samce smuklejsze oraz intensywniej ubarwione.

Rozmnażanie: ryby przed planowanym tarłem należy obficie karmić, najlepiej pokarmem żywym. Następnie wybraną parę osobników należy przenieś do gęsto zarośniętego zbiornika tarliskowego. Do tarła zazwyczaj dochodzi na drugi dzień. Po złożeniu ikry tarlaki należy z powrotem umieścić w głównym zbiorniku, gdyż mogą one zjadać zarówno ikrę jak i wykluty już narybek. Do wylęgu zazwyczaj dochodzi po 1-2 dobach. Uważa się, że narybek jest wrażliwy na zbyt jaskrawe światło (należy zastosować oświetlenie silnie stłumione oraz punktowe).

Uwagi: gatunek ten jest dobrym zamiennikiem dla dużo bardziej agresywnej brzanki sumatrzańskiej.

Tekst: Karol Skalski, zdjęcie: Adrian Szczepański

Zdjęcie: Tommy Aquario, Xiphophorus maculatus, samica o kolorze płynnie przechodzącym z pomarańczowego w żółty. 

Nazwa gatunkowa: Xiphophorus maculatus.

Nazwa polska: zmienniak plamisty, nazywany także potocznie platką lub platynką.

Występowanie geograficzne: w środowisku naturalnym zamieszkuje rowy, stawy, bagna oraz rozlewiska w Ameryce Środkowej (na terenie Meksyku, Belize, Hondurasu, Gwatemali oraz Nikaragui).

Wygląd: dzikie osobniku posiadają ciało koloru szarozielonego z akcentami żółtymi lub pomarańczowymi na płetwie grzbietowej. Są to ryby z dużą skłonnością do hybrydyzacji koloru ciała, z tego powodu wyhodowano wiele różnych odmian kolorystycznych, np. Czerwone (platki koralowe), pomarańczowe, żółte, czarne, białe, metaliczne. Jeżeli chodzi o zestawienia kolorystyczne i mnogość odmian śmiało można uznać, że jest to jedna z najbardziej kolorowych ryb akwariowych (obok bojownika wspaniałego, skalara, gupika i dyskowca).

Rozmiar: samice do 6 cm, samce do 4-5 cm.

Długość życia: maksymalnie 3-4 lata.

Typ środowiska: gęsto zarośnięte wody, ze spokojnym prądem wody.

Wymagane parametry wody: pH 7-8,5.

Temperatura: tolerowane 18-26°C, zalecana dla odmian akwariowych 22-26°C.

Zalecany minimalny litraż: 60-70 l.

Zachowanie: spokojne i towarzyskie, często wybierane przez początkujących akwarystów. Idealne do zbiorników towarzyskich. Samce względem siebie bywają agresywne, stąd zaleca się trzymanie ryb w grupie kilku samców i samic.

Dieta: wszystkożerne - w środowisku naturalnym ryby te żywią się zarówno pokarmami pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego. W akwarium należy podawać im dobrej jakości pokarmy suche, mrożone, żywe oraz roślinne (w tym dodatek glonów). Ryby te mają bardzo dużą przemianę materii - wskazana jest wydajna filtracja.

Dymorfizm płciowy: samce mniejsze oraz smuklejsze od samic, posiadają również zmodyfikowaną płetwę odbytową w gonopodium (narząd kopulacyjny).

Rozmnażanie: bardzo łatwe - samiec zapładnia samicę swoim gonopodium. Samiczka rodzi cyklicznie po kilka lub kilkanaście młodych rybek. Jest to gatunek żyworodny, którego potomstwo od razu po urodzeniu jest w pełni rozwinięte i samodzielne.

Uwagi: zdarzają się przypadki ze gatunek ten krzyżuje się z blisko spokrewnionym zmienniakiem wielobarwnym lub mieczykiem Hellera, stąd nie zaleca się wspólnej hodowli tych gatunków.

Platki "Mickey" z charakterystycznym znakiem Mickey Mouse przy nasadzie płetwy ogonowej.

Zdjęcie: Benq Rafael Kosenkorva, odmiana Bumblebee

Tekst: Karol Skalski.

Nazwa gatunkowa: Trichopodus trichopterus.

Nazwa polska: gurami dwuplamy, gurami dwuplamisty, gurami marmurkowy.

Występowanie geograficzne: Azja Południowo-Wschodnia (Tajlandia, Wietnam, Laos, Kambodża, Birma, Zachodnia Indonezja, Malezja).

Wygląd: w zależności od odmiany. Gurami dwuplamy posiada dwie czarne plamki na ciele. Jedna znajduje się u podstawy płetwy ogonowej. Druga plama jest na tej samej wysokości, lecz w połowie tułowia. Ciało ma zwykle kolor jasny cielisty lub szarawy. Gurami marmurkowy cechuje się ciałem zazwyczaj barwy srebrzysto-szarej lub w szaro-niebieskie plamki, tworzące marmurowy wzór. Występuje również odmiana mocno kontrastująca marmurowym rysunkiem (ciemnym na jasnym tle). Ponadto wyhodowano także odmianę złotą.

Rozmiar: do 12 cm.

Długość życia: 5-6 lat.

Typ środowiska: silnie nagrzane stojące oraz wolno płynące wody (bagna, sadzawki, stawy, rowy, rozlewiska) z gęstą roślinnością (również pływającą), dobrze nasłonecznione.

Wymagane parametry wody: zalecane pH 6-7,5 oraz GH 2-30, napowietrzanie wody w zbiorniku nie jest konieczne, ponieważ ryby posiadają labirynt - narząd, który umożliwia im pobieranie powietrza znad tafli wody.

Temperatura: tolerowana 25-30°C.

Zalecany minimalny litraż: 100 l, o minimalnej długości 120 cm.

Zachowanie: spokojne - jednak w okresie tarła, samce bywają terytorialne oraz uciążliwe dla swoich partnerek i innych samców. Zaleca się trzymanie tych ryb w haremie (np. 1 samiec + 3 samice).

Dieta: głównie mięsożerne - w akwariach chętnie zjadają pokarmy suche, żywe oraz mrożone.

Dymorfizm płciowy: dorosłe samce posiadają wydłużoną płetwę odbytową oraz grzbietową, dodatkowo są intensywniej ubarwione. 

Rozmnażanie: łatwe - przed planowanym tarłem należy obficie karmić ryby pokarmem mrożonym lub żywym. Następnie wybraną parę przenieść do odpowiednio przygotowanego zbiornika tarliskowego (zarośniętego z niskim poziomem wody - około 20 cm i temperaturą 28-30°C). Gotowy do tarła samiec buduje na powierzchni wody pieniste gniazdo, pod którym odbywa się tarło. Samica składa w nim nawet do 200-300 jaj. Po tarle samice należy odseparować, ponieważ samiec całkowicie przejmuje opiekę nad ikrą a później nad narybkiem. W tym czasie będzie on traktować swoją partnerkę jak intruza i może zrobić jej nawet krzywdę. Wylęg następuje po około 2 dobach. Po kilku kolejnych kilku dniach narybek rozpoczyna samodzielne funkcjonowanie, w tym czasie stara się on już rozpływać w innych kierunkach. Wówczas samca również należy oddzielić od narybku. 

Uwagi: gurami marmurkowy posiada bardzo delikatne płetwy brzuszne, przekształcone w długie nitki czuciowe, dlatego ryb tych nie należy trzymać z gatunkami mającymi tendencję do obgryzania płetw (brzanki sumatrzańskie, żałobniczki itp.).

Tekst: Karol Skalski, zdjęcia: Krzysztof Ciecieręga.

Zdjęcia: Tommy Aquario, Trigonostigma heteromorpha.

Nazwa gatunkowa: Trigonostigma heteromorpha.

Nazwa polska: razbora klinowa.

Występowanie geograficzne: obszar Azji Południowo-wschodniej.

Wygląd: oczy duże, głowa mała, pyszczek zaostrzony, tułów kształtem przypomina romb, płetwa ogonowa wcięta. Ubarwienie srebrzysto-różowe z bardzo charakterystycznym czarnym klinem w tylnej części ciała. Różowy kolor obecny jest także na płetwach.

Charakterystyka: mała ryba karpiokształtna z Azji Południowo-Wschodniej.

Rozmiar: do 4 cm.

Długość życia: maksymalnie 5 lat.

Typ środowiska: zaciemnione rzeki, strumienie oraz obszary bagienne o niezbyt silnym nurcie.

Wystrój zbiornika: głównie gatunek spotyka się w akwariach roślinnych i towarzyskich. Na dno nadawać się bedzię żwir, piasek lub substrat. Zaleca się dużą masę roślinną (w tym o szerokich liściach) oraz drewno (korzenie). 

Wymagane parametry wody: pH 5,5-7.

Temperatura: tolerowane 21-28°C, zalecana 24-26°C, PH 6,5-7,2.

Zalecany minimalny litraż: 50 l.

Zachowanie: spokojne i towarzyskie. Jest to ryba ławicowa, która najlepiej się czuje i prezentuje w grupie minimum 8-10 osobników. W małym stadzie wykształca się zwykle hierarchia. Samce zabiegając o samice i pozycję w takim stadzie tocząc między sobą niegroźne pojedynki i prężąc przed sobą płetwy. Ryby pływają wspólnie, są ekspozycyjne i stale widoczne w akwarium.

Trigonostigma heteromorpha.

Dieta: wszystkożerne z przewagą pokarmów mięsnych - w naturze żywią się insektami, larwami i planktonem. W akwarium przyjmują każdy rodzaj pożywienia (suche, mrożone, żywe). Dosyć chętnie pobierają suchą karmę dla ryb wszystkożernych. 

Dymorfizm płciowy: samce są odrobinę smuklejsze od bardziej krągłych samic. Czarny klin u samców jest bardziej podłużny i lekko nieregularny, u samic jest zwykle idealnym trójkątem.

Rozmnażanie: łatwe, do tarła często dochodzi w akwariach bez zabiegów hodowcy. Samiec z samicą odłączają się od stada i pod liściem odbywają tarło (samiec charakterystycznie rusza płetwami w obecności samicy). Ikra jest najczęściej przyklejana partiami po kilka sztuk na spodzie szerokich liści (hygrohili corymbosy, żabienic, kryptokoryn, anubiasów). Odchów młodych jest możliwy tylko w osobnym akwarium tarliskowym. 

Uwagi: razbora klinowa jest często mylona z mniejszymi podobnymi i blisko spokrewnionymi gatunkami - Trigonostigma hengeli  i Trigonostigma espei.