Najczęstszą przyczyną zaparć u ryb jest nieprawidłowe żywienie. Dotyczy to zarówno nieodpowiednich porcji (przekarmianie) jak i nieprawidłowego typu pokarmu (np. podawanie karmy wysoko białkowej rybom roślinożernym lub podawanie karmy roślinnej rybom mięsożernym) oraz tzw. monodieta, czyli skarmianie jednym typem pokarmu przez cały czas. Do zaparć u ryb w dużej mierze przyczynia się również suchy pokarm. Ma on właściwości czopujące jelita.
Ryba, która posiada zaparcia ma znacznie powiększony brzuch, jest mniej aktywna (mało ruchliwa), czasem przesiaduje na dnie lub na roślinach (co przy normalnym zachowaniu u niej nie występuje). Ogólny stan ryby jest zazwyczaj w normie - nie ma wysypki i innych niepokojących objawów. Jeżeli zaparcie przechodzi w trwałe zaczopowanie jelit wówczas ryba wogóle się nie wypróżnia.
Zdjęcie: Mateusz Radkiewicz, pielęgniczka Kakadu z zaczopowaniem jelit.
Leczenie w przypadku zaparć zwykle nie jest trudne. Należy zacząć od kilku dniowej głodówki i zrezygnować ze słabej jakości karmy. Dobrać odpowiedni typ pożywienia dla danego gatunku ryb. Wprowadzić probiotyki do pożywienia lub karmę, która już je zawiera. Zrezygnować z pokarmów suchych i ciężkostrawnych. Karmienie rozpocząć od bardzo małych porcji. Rybom roślinożernym można podać po kilkudniowej głodówce gotowany zielony groszek, który ma właściwości przeczyszczające. Natomiast rybom mięsożernym należy podawać drobny pokarm żywy, mało tłusty (np. rozwielitka). W trakcie kuracji, która powinna trwać około tygodnia by unormować działanie przewodu pokarmowego należy obniżyć dawki pokarmu o około połowę. W zbiorniku należy podnieść temperaturę o około 3°C w celu przyspieszenia u ryb ich metabolizmu. Po kuracji należy wprowadzić urozmaiconą dietę (skarmianie kilkoma rodzajami pokarmu naprzemiennie) i rozważyć wprowadzenie jednodniowej głodówki w tygodniu do stałej diety.
Uwaga: u ryb trwale przekarmianych dodatkowo nie odpowiednim pokarmem może dojść do całkowitego zaczopowania jelit lub stanów zapalnych przewodu pokarmowego. Objawia się to bardzo dużym obrzękiem partii brzusznej i brakiem odchodów nawet przez kilka dni. Najczęściej w takim przypadku ryby są bardzo trudne do odratowania. W takiej sytuacji należy natychmiast wstrzymać jakiekolwiek karmienie i prowadzić stałą obserwację. Jeżeli zaczopowanie ustąpi należy nie podawać od razu pokarmu i przegłodzić rybę przez kilka dni. Do diety należy wprowadzić probiotyki w celu unormowania pracy układu pokarmowego.