Carcinus maenas 1
 
Carcinus maenas 2
Carcinus maenas 3
 
Carcinus maenas 4

Zdjęcia: Mirosław Karpiński, www.sulawesi.pl, hodowca i pasjonat krabów, Carcinus maenas (Bałtyk, Dania).

Nazwa gatunkowa: Carcinus maenas.

Nazwa polska: krab brzegowy, raczyniec jadalny, krab zielony.

Charakterystyka: rodzimy krab europejski z wód strefy umiarkowanej (może się jednak adoptować do cieplejszych wód). 

Występowanie geograficzne: pierwotnie w Bałtyku, Morzu Norweskim oraz Morzu Północnym. Gatunek ten rozprzestrzenił się inwazyjnie na różne kontynenty m.in. w Ameryce Północnej (wschodnie i zachodnie wybrzeże USA i Kanady), w Ameryce Południowej (Argentyna), w Afryce (RPA) i Australii (całe południowe wybrzeże), W Azji (Korea, Japonia, Rosja). W Bałtyku występował głównie przy południowym wybrzeżu (Polska, Niemcy) ale obecnie jest tam gatunkiem rzadkim. Jego populacja została zdziesiątkowana w wyniku przejęcia polskich plaż przez turystykę, która zniszczyła jego siedliska. Stabilne populacje występują w Danii i Norwegii, gdzie wybrzeża są bardziej kamieniste i nadmorska turystyka wypoczynkowa nie jest tam tak bardzo popularna jak w Polsce.

Wygląd: karapaks ma kształt serca. Z przodu karapaks posiada ząbkowane wypustki. Kraby zwykle są w kolorystyce od jasno do ciemno brązowej w ciemniejsze plamki. Oba szczypce są podobnej wielkości. Niektóre populacje (zwłaszcza w cieplejszym klimacie) złozone są z osobników koloru jasnozielonego (Argentyna, Australia, RPA, południowa część Wysp Brytyjskich).

Rozmiar: szerokość karapaksu jest zależna od miejsca występowania. W Bałtyku karapaks nie przekracza 6 cm szerokości, w klimacie subtropikalnym i tropikalnym zwykle ma 8 cm szerokości ale w niektórych rejonach świata notowane są populacje gdzie karapaks może osiągać nawet 10 cm szerokości.

Długość życia: kilka lat.

Typ środowiska: kraby preferują stanowiska skalne z licznymi głazami i szczelinami, z których chętnie korzystają.

Wymagane parametry wody: tolerowane zasolenie w środowisku naturalnym w znacznej rozpiętości 3-38‰, zalecane PH 7,9-8,4.

Temperatura: zalecana 16-25°C. W Bałtyku w zimie żyją w niższych temperaturach (4-6°C) ale w przyrodzie zaobserwowano przypadki gdy kraby te zimowały nawet pod lodem.

Zalecany minimalny litraż: minimum 100 l. (wymagana część lądowa w postaci wystających skałek lub plaży).

Zachowanie: bardziej aktywne w nocy, w dzień wolą się ukrywać wśród szczelin skalnych czy kamieni. Gdy w środowisku brak jest stanowisk skalnych wówczas zagrzebują się lekko w piasku. Niekiedy wychodzą na krótki czas na suchy ląd.

Dieta: wszystkożerne - padlina, detrytus, niektóre makroglony, mięczaki (małże, omułki, ostrygi) i drobne wieloszczety. W akwariach należy dokarmiać stynką i mrożonkami mięsnymi, filetami rybnymi, krewetkami i owocami (banan, mango, brzoskwinia, gruszka).

Dymorfizm płciowy: różnice w budowie odwłoka samicy i samca (u samicy szerszy).

Rozmnażanie: samica składa do 180 tysięcy żółtawych jaj, które nosi pod odwłokiem. Młode po wykluciu prowadzą planktoniczny tryb życia, aż do czasu kiedy wykształcone, bardzo drobne, młode osobniki osiadają na dnie.

Uwagi: jest to krab bardzo inwazyjny i zwalczany w wielu miejscach świata (np. w Nowej Zelandii). Jednocześnie jest to gatunek konsumpcyjny o niezbyt dużym znaczeniu - w Wielkiej Brytanii i USA przeprowadza się kampanie mające zainteresować sieci gastronomiczne oraz konsumentów tymi krabami. W Morzu Śródziemnym występuje gatunek Carcinus aestuarii, bardzo podobny, który może się krzyżować z C.maenas i tworzyć hybrydy (jest to gatunek bardziej ciepłolubny tolerujacy temperaturę 12-28°C). Hybrydy te są spotykane w okolicy Cieśniny Gibraltarskiej, gdzie oba te gatunki mają styczność. Podstawowa różnica między C.maenas i C.aestuarii polega na nieznacznej odmienności w proporcjach karapaksu - u C.aestuarii jest on bardziej wypukły i gładszy, bez charakterystycznego karbowania.

Carcinus maenas 5

Carcinus maenas, odmiana zielona.

Carcinus aestuarii

Zdjęcie: George Chernilevsky, www.wikipedia.org , Carcinus aestuarii, wyraźnie widoczny bardziej wypukły karapaks, Morze Czarne, (zasoby domeny publicznej).

Tekst: Tommy Aquario.

Zgoda na pliki cookie i przetwarzanie danych

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.