Philip Henry Gosse (1810-1888) był w zasadzie pierwszym akwarystą (uwaga nie mylić z hodowcą ryb, bo tu palmę pierwszeństwa mają hodowcy złotych rybek z Chin). Co ciekawe był również pierwszym akwarystą morskim, gdyż specjalizował się w akwarystyce słonowodnej. Ciężko w to uwierzyć ale akwarystyka nowożytna zaczęła się od akwarystyki morskiej a nie od słodkowodnej jak by się mogło wydawać.
Postać tą uważa się za pioniera akwarystyki - to jemu zawdzięczamy nazwę "akwarium", która odnosi się do szklanego zbiornika, w którym trzyma się organizmy akwariowe. Jednocześnie jego prace miały nie tylko ogromny wpływ na rozwój akwarystyki ale były jednocześnie pierwszą na rynku literaturą akwarystyczną. Jego nazwisko pozostaje nierozerwalnie związane z początkami akwarystyki, szczególnie w kontekście akwariów morskich.
Zobacz także:
Skąd się wzięła definicja słowa Akwarium (kliknij, aby przejść)
Gosse urodził w 1810 roku w Anglii, w rodzinie, która wspierała jego zainteresowania przyrodnicze. Od młodych lat pasjonował się zoologią, co z czasem przerodziło się w fascynację życiem morskich organizmów. Przez wiele lat pracował jako nauczyciel, jednak jego prawdziwą pasją były badania nad fauną morską, szczególnie w kontekście organizmów żyjących w wodach przybrzeżnych Anglii. Gosse jest najbardziej znany z tego, że był jednym z pierwszych ludzi, którzy stworzyli prawdziwie funkcjonujące akwarie morskie funkcjonujące głównie na dużych podmianach wody wprost z morza. W 1854 roku opublikował książkę "The Aquarium: An Unveiling of the Wonders of the Deep Sea", która stała się przełomową pozycją w historii akwarystyki. W tej książce Gosse przedstawił metody hodowli morskich organizmów w warunkach sztucznych, co do tej pory było uznawane za bardzo trudne, a nawet niemożliwe.
Gosse rozpoczął eksperymenty z akwariami, starając się stworzyć ekosystem, który będzie w stanie wspierać życie morskich organizmów w zamkniętych warunkach. Jego pierwsze akwaria były zamkniętymi, szklanymi zbiornikami z wodą morską, w których hodował m.in. proste koralowce, małże, ryby, skorupiaki oraz inne organizmy morskie. Dzięki jego eksperymentom, na dłużej wprowadzono do hodowli organizmy takie jak gorgonie, kraby wodne czy mięczaki, których dotychczas nie udało się trzymać w sztucznych warunkach. Gosse odegrał kluczową rolę w popularyzacji akwarystyki jako hobby, zwłaszcza wśród wykształconych elit wiktoriańskiej Anglii. Jego prace pozwoliły nie tylko na rozwój akwarystyki morskiej, ale również na lepsze zrozumienie potrzeb organizmów morskich w warunkach sztucznych. W swojej książce, oprócz wskazówek dotyczących samego zakładania akwariów, Gosse poruszył kwestie związane z właściwym doborem roślin (makroglonów), dekoracji i zwierząt do akwarium, jak również ich wymaganiami dotyczącymi temperatury, zasolenia i oświetlenia. Dzięki jego badaniom, akwarystyka stała się nie tylko możliwa, ale również popularna, a osoby pasjonujące się hodowlą zwierząt morskich zaczęły traktować akwarystykę jako prawdziwą naukę. Po swojej rewolucyjnej pracy w dziedzinie akwarystyki, Gosse nadal prowadził badania nad fauną morską, szczególnie interesując się małymi bezkręgowcami i mikroorganizmami morskimi. Z biegiem lat stał się autorem wielu książek i artykułów naukowych na temat życia w morzu, zwłaszcza fauny morskiej wód przybrzeżnych. Jego wiedza przyczyniła się także do rozwoju biologii morskiej.