Rak luizjański 1

Rak luizjański 2

Rak luizjański 3

Zdjęcie: Procambarus clarkii, odmiana biała.

Nazwa gatunkowa: Procambarus clarkii.

Nazwa polska / nazwa handlowa / nazwy odmian barwnych: rak luizjański (od Luizjany - historycznego terytorium w południowych i południowo-wschodnich stanach w USA). 

Występowanie geograficzne: Ameryka Północna (głównie środkowe i południowe stany w USA). Został wprowadzony także na inne kontynenty - w Afryce m.in. do Kenii, gdzie miał zwalczać plagi ślimaków, także do Azji - Chin, Wietnamu i Kambodży - jako gatunek konsumpcyjny, do Europy - Hiszpania, Portugalia, Francja, Włochy, gdzie na większości stanowisk został wprowadzony przez akwarystów (w tym także punktowo do Polski). 

Wygląd: w środowisku naturalnym raki są brązowe i opalizują w różnych kolorach (zwłaszcza błękitnym). W akwariach otrzymano wiele odmian barwnych - spotykane są raki w kolorze pomarańczowym, czerwonym, białym, niebieskim - ciemnym i jasnym.

Rak luizjański czerwony 333

Zdjęcie: Radek Pomagalski, Procambarus clarkii, odmiana czerwona.

Rozmiar: około 12 cm samica i do 15 cm samiec.

Długość życia: prawdopodobnie 5-10 lat.

Typ środowiska: na swoich rodzimych stanowiskach głównie bytował na bagnach, jednak ma bardzo duże zdolności adaptacyjne i jest w stanie przystosowywać się także do innych typów wód. Obecnie jest to gatunek inwazyjny w wielu krajach i na wszystkich zamieszkałych kontynentach. Gatunek ten bytuje w wodach stojących (stawy, sadzawki, rowy, starorzecza), płynących (rzeki, jeziora). Adaptuje się dobrze  w rejonach ciepłych jak i w miejscach o klimacie umiarkowanym. W Polsce jest to już gatunek inwazyjny, który potrafi zimować. Kopie długie nory w podmokłych brzegach, gdzie zimuje podczas niższych temperatur lub przeczekuje okresy suszy. 

Wymagane parametry wody: jest to gatunek bardzo odporny, wykazujący zdolność przystosowywania się do różnych parametrów wody.

Temperatura: tolerowana 16-28°C (w najwyższych temperaturach 27-28°C wymagane jest napowietrzanie wody w akwarium).

Zalecany minimalny litraż: dla jednej sztuki wystarczy około 60-80 l. Dla pary minimum 120 l., natomiast dla kilku osobników minimum 300 l.

Zachowanie: gatunek agresywny i terytorialny. Konieczne jest przykrycie zbiornika - raki w niektórych przypadkach mogą wychodzić z akwarium. Nie należy sadzić roślin w zbiorniku, ponieważ rak je potnie, zniszczy a nawet skonsumuje. Zbyt drobne podłoże potrafi rozkopać. Nie należy hodować tego gatunku z rybami, krewetkami czy mięczakami, ponieważ raki te będą na nie polować. Rak luizjański jest dosyć aktywny w ciągu dnia (aktywność wzmaga karmienie w porze dziennej). Do dużych osobników nie należy wprowadzać kolejnych nowych egzemplarzy ponieważ zazwyczaj nie będą one tolerowane. Jeśli chcemy mieć kilka osobników, to należy wprowadzić je wszystkie w tym samym czasie w jednakowym rozmiarze dbając o odpowiedni parytet samców i samic (zobacz "Rozmnażanie").

Dieta: wszystkożerne - rośliny akwariowe, warzywa, owoce, liście, padlina, mrożonki akwariowe, filety rybne, ryby, mięczaki, dżdżownice, larwy owadów, suche pokarmy w płatkach, granulacie, tabletkach. Pokarm powinien opaść na dno.

Dymorfizm płciowy: Samce nieznacznie większe, z większymi szczypcami. Występuje wyraźna różnica w budowie narządów płciowych zlokalizowanych pod spodem odwłoka. Samica ma z reguły szerszy odwłok przy mniejszym rozmiarze ogólnym. Samiec posiada wypustki na odnóżach krocznych, którymi przytrzymuje samice w trakcie kopulowania.

Rozmnażanie: samce w porze godowej są w stosunku do samic bardzo brutalne podczas aktu płciowego. Zwykle gdy samiec napotka samicę próbuje wziąć ją siłą, nawet wtedy, gdy ta nie jest gotowa do kopulacji. Może się to skończyć u niej nawet obcięciem szczypiec i pozostałych odnóży (odnóżą te jednak odrastają). Dlatego na jednego samca powinny przypadać 2-3 samice i sporo kryjówek w zbiorniku - najlepiej takich aby każda z nich mieściła gabarytowo tylko jednego raka. Podczas kopulacji, która trwa zwykle kilkanaście minut samiec chwyta samicę szczypcami i obraca ją w taki sposób na grzbiet aby raki mogły się ze sobą zetknąć narządami kopulacyjnymi. Samiec umieszcza spermatofor w torebce nasiennej samicy. Po pewnym czasie u samicy następuje złożenie jaj pod odwłok i wówczas dochodzi do ich zapłodnienia spermatoforem. Samica przez pewien czas inkubuje jaja, trzymając je przy sobie i pozostając głównie w ukryciu. Po wykluciu młode pozostają jeszcze przez kilka tygodni przy matce. Następnie są zmuszone do opuszczenia jej, ponieważ w pewnym momencie staje się ona dla nich zagrożeniem i może na nie polować. Posiadając maluchy w zbiorniku wskazane jest dodatkowe natlenianie wody. Aby ochronić młode przed większymi osobnikami wymagane są liczne małe kryjówki, niedostępne dla większych egzemplarzy. Młode raki mogą się eliminować również między sobą. Raki te zaczynają przyjmować docelowe wyraźne barwy, gdy osiągną rozmiar około 5 cm.

Uwagi: do niedawna był to typowy gatunek akwariowy. Obecnie jego trzymanie na terenie Unii Europejskiej jest prawnie ograniczone. Ostatnie badania udowodniły, że gatunek ten może się rozmnażać przez partenogenezę (dzieworództwo). Rak luizjański jest gatunkiem konsumpcyjnym - najwięcej spożywa się go w USA i Chinach.

Tekst: Tommy Aquario

Zgoda na pliki cookie i przetwarzanie danych

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.