Zoanthus 45

Zoanthus 91

Nazwa gatunkowa: Zoanthus to rodzaj, który grupuje kilkanaście gatunków. Oznaczanie gatunkowe w tej grupie jest bardzo trudne ze względu na licznie występujące odmiany barwne, które kształtem są bardzo do siebie podobne. Dlatego najczęściej operuje się w przypadku tego rodzaju nazwami handlowymi.
 
Nazwa polska: potocznie - zoa, zoan (w liczbie pojedynczej) lub zoany, zoantusy (w liczbie mnogiej).
 

Ogólna charakterystyka: pospolity w akwariach mały kolonijny koralowiec miękki o formie guzikowatej (grzybkowatej).

Występowanie geograficzne: rodzaj jest bardzo rozpowszechniony - poszczególne gatunki żyją w Atlantyku, Pacyfiku, Oceanie Indyjskim i wodach przynależnych tych oceanów. 

Opis: Koralowiec składa się z połączonych ze sobą tzw. grzybków guzikowych o małym rozmiarze, które bardzo przypominają drobnolistne kwiatki (często stokrotki). Dysk jest przymocowany do krótkiej stopy (trzonka), która się trzyma podłoża. Na obrzeżach dysku występują macki (zwykle krótkie i zaokrąglone). Natomiast w środku tego dysku znajduje się otwór gębowy. W akwarystyce zarysował się trwały podział (często nie słuszny), że Palythoa są nieco większe od rodzaju Zoanthus i posiadają dłuższy trzonek oraz spiczaste macki. W myśl tego podziału uważa się, że grzybki Palythoa mają 2-4 cm średnicy, podczas gdy grzybki Zooanthus mierzą zwykle 1-2,5 cm średnicy. Fakt ten jest ciężki do udowodnienia i potwierdzenia ze względu na brak powszechnej możliwości identyfikacji naukowej. Zoanthusy porastają szczelnie skały, tworząc niezwykle kolorowe dywany. Połacie w akwariach mogą sobie liczyć nawet kilkadziesiąt cm średnicy. W naturze bytują głównie w płytkich wodach ale w akwariach wolą dolne partie zbiornika (pamiętać należy, że akwaria są zbiornikami jeszcze płytszymi i z reguły nie przekraczają 60 cm wysokości).

Do obrotu akwarystycznego trafiają najbardziej kolorowe gatunki i odmiany. Ich ubarwienie jest niezwykle kontrastowe. Niektóre Zoanthusy zawierają truciznę - paliotoksynę. W akwarystyce powinno się zakładać, że każdy koralowiec typu zoa jest potencjalnym nosicielem trującej toksyny (nawet gdy jest jej pozbawiony). Wielu akwarystów doznało w przeszłości zatrucia w trakcie klejenia główek korali zoanthuso podobnych do skały lub usuwania ich grzybków z akwarium. Najczęściej źródłem zatrucia było wkładanie rąk akwarysty do akwarium z nie całkiem zaleczoną raną przez co toksyna dostawała się do krwioobiegu. Do zatruć dochodziło także w trakcie pryśnięcia płynu z grzybka do oka lub nawet wdychania powietrza w trakcie fragowania koralowca. Dlatego też zawsze przy wszelkich pracach z koralowcami tego typu należy być wyposażonym w maseczkę ochronną, gogle i gumowe rękawiczki. Ponadto rozdzielanie główek (grzybków) czy klejenie ich powinno odbywać się najlepiej na wolnym powietrzu lub w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Po zakończeniu prac każdy akwarysta powinien dokładnie umyć sobie ręce i twarz (w takiej właśnie kolejności). Pozwoli to na uniknięcie ewentualnego zatrucia organizmu.

Rozmiar: w akwariach przeważnie pojedynczy grzybek osiąga 1-2,5 cm (cała kolonia grzybków może mieć kilkadziesiąt cm długości). 

Wymagania: ogólne parametry wody takie jak w przypadku innych koralowców: optymalna temperatura wody 23-28°C, optymalne zasolenie 30-36‰, pH 7,9-8,4. Koralowce te są średnio wymagające jeżeli chodzi o warunki wodne. Preferują umiarkowany lub silny prąd wody. Lepiej rosną w dolnych partiach zbiornika - na samej górze wysokich skał zwykle nie tolerują mocnego oświetlenia.

Tempo wzrostu: średnie.

Stopień trudności utrzymania: umiarkowanie średni. 

Odżywianie: korale te odżywiają się wyciągając substancje odżywcze z wody. Nie trzeba ich niczym dokarmiać, aczkolwiek dokarmianie raz lub dwa razy w tygodniu spowoduje, że będą one w znacznie lepszej kondycji. Podawać można fitoplankton lub zawiesinę z zooplanktonu. Podczas karmienia należy wyłączać pompy filtrujące i odpieniacz. Czas karmienia, który jest wystarczający to ok. 30 minut. Zoanthusy doskonale żywią się również samoczynnie - także poprzez zooksantele (glony symbiotyczne) za pomocą, których odżywiają się produkując w ten sposób niezbędne substancje odżywcze wewnątrz swojej tkanki. Zoanthusy atrakcyjnie fotosyntezują - zwłaszcza w świetle aktynicznym.

Rozmnażanie: w akwariach koralowiec potrafi się dzielić, rozsiewać i przesuwać obszarowo zajmując nowe miejsca na skałach. Koralowiec tworzy połaciowe kolonie grzybków. Akwaryści namnażają Palythoa sztucznie poprzez mechaniczny podział - oddzielając grzybki od głównej kolonii. Podstawę takiego grzybka wystarczy osuszyć papierowym ręcznikiem i przykleić klejem cyjanoakrylowym do suchej skałki - wówczas będzie to zaczątek nowego koralowca, który z czasem będzie się rozrastać.

Uwagi: Zoanthusy ze względu na wymagane środki ostrożności związane z obecnością toksyny nie są polecane początkującym akwarystom.

zoa 279

zoanthus 347

Zoanthus spp 532

Zdjęcie: Damian Krawczuk.

zoanthus 294

Zdjęcie: Mac Sup.

Zobacz także:

Artykuł o charakterystyce koralowców (kliknij, aby przejść)

Artykuł o aklimatyzacji korali (kliknij, aby przejść)

Zgoda na pliki cookie i przetwarzanie danych

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.