Pokrzywa 2

Pokrzywa, która z reguły niezbyt dobrze się nam kojarzy stanowi jeden z najlepszych pokarmów typu roślinnego w zastosowaniu akwarystycznym. W Polsce pokrzywa jest bardzo pospolita, uważa się ją za typowy chwast. Aby ją znaleźć nie trzeba zbyt długo szukać, ponieważ rośnie ona praktycznie wszędzie. Spotkać ją można w skupiskach na wielometrowych połaciach. Rośnie w wilgotnych lasach, zaroślach, przy drogach gruntowych oraz bardzo często przy polach uprawnych.

Trochę historii.

Roślina ta była już znana w starożytnym Rzymie, przetrwało kilka przekazów o jej zastosowaniu leczniczym z tamtych czasów. Jej systematyki naukowej dokonał dopiero Karol Linneusz w 1753 roku pod nazwą Urtica dioica.

Kliknij, aby przejść do artykułu o Karolu Linneuszu

Wiadomo że w Polsce od XVI wieku była ona składnikiem diety chłopstwa. Sporządzano z niej zupę, okrasę do ziemniaków, gotowano ją z masłem i czosnkiem lub sporządzano z niej herbatkę. Był to w tamtym czasie taki chłopski szpinak. W XIX wieku roślina została zapomniana, gdyż była pogardliwie uważana za roślinę dla ubogich. Do początku XX wieku jej spożycie zanikło również na wsi. Dopiero pod koniec XX wieku pokrzywa wróciła do powszechnego zastosowania w produktach leczniczych, do kosmetyki i także zdrowej żywności. Z zastosowania w zielarstwie nigdy nie wyszła z użycia, zwłaszcza na obszarach wiejskich.

Charakterystyka pokrzywy

Roślina ta jest byliną. Jej część nadziemna obumiera całkowicie jesienią, ale w glebie zimują jej kłącza, które wiosną w drugiej połowie marca na nowo wypuszczają młode, bardzo szybko rosnące pędy. Pokrzywy kwitną od czerwca do października. Są to rośliny wiatropylne, które bardzo dokuczają alergikom. W sierpniu zaczynają dojrzewać owoce tych roślin i wówczas liście zaczynają więdnąć a łodygi stają się żółte lub czerwonawe.

Pokrzywa 3

Właściwości lecznicze pokrzywy są wszechstronne, jednak w tym momencie zostaną one pominięte, gdyż pokrzywa interesuje nas akwarystów bardziej pod kątem żywieniowym. Pokrzywę można używać również do skarmiania zwierząt hodowlanych. W naszym kraju występują głównie dwa gatunki pokrzyw – pokrzywa zwyczajna i pokrzywa żegawka. Różnią się trochę wysokością i kształtem liści ale oba gatunki posiadają podobne właściwości. Wygląd pokrzywy jest zapewne wszystkim doskonale znany, bo któż z nas nie poparzył się kiedyś liśćmi tej rośliny. Z powodu obecności kłująco-parzących włosków liście powodują bolesne podrażnienia skóry, które objawiają się wysypką, swędzeniem i pieczeniem. Na szczęście skutki poparzenia nie trwają zbyt długo i ustępują najpóźniej do 30 minut od kontaktu.

Jaki jest skład liści pokrzywy?

Pokrzywa zawiera wiele cennych witamin, minerałów i związków leczniczych - są to flawonoidy, kwas pantotenowy, chlorofil, beta karoten, kwas fenolowy, witaminy C, K, B2, karoten, potasu, wapń, żelazo, fosfor, tytan, garbniki. Ponieważ do sporządzania pokarmu dla ryb akwariowych stosuje się tylko same liście pokrzywy, więc opis nie zawiera tego co mają w sobie łodygi czy korzenie. Źródła naukowe podają, że w jednym kilogramie wysuszonej masy liściowej pokrzywy jest 19 % soli mineralnych, duża ilość potasu, bo około 42 gramy, 1600 mg żelaza, 5,5 gr fosforu i duże ilości tytanu – około 80 ppm – jest to 80 razy więcej niż w innych roślinach. Ciekawostką jest fakt, że często spotyka się w składzie kupowanej żywności składnik E140. Nie jest to konserwant lecz zielony barwnik spożywczy, naturalny chlorofil pozyskiwany z liści pokrzyw.

Jak zbierać pokrzywę?

Liście należy zbierać w miejscach oddalonych od miast i dróg w okresie od końca kwietnia do czerwca, wtedy gdy są jeszcze młode i roślina nie zaczęła kwitnąć. Należy zrywać tylko wierzchołki roślin, trzymając się zasady, że czym krótsze wierzchołki tym lepiej, jednak nie powinny być dłuższe niż 20-25 cm. Zbierając trzeba zaopatrzyć się w rękawice, aby się nie poparzyć.

Jak podawać pokrzywę zwierzętom akwariowym?

Ze względu na właściwości parzące, pokrzywa nigdy nie powinna być podawana zwierzętom w postaci świeżej, lecz zawsze po przewiędnięciu, sparzeniu lub wysuszeniu. Nie zaleca się produkcji pokarmów z pokrzywy świeżej lub świeżo mrożonej, ponieważ takie rośliny posiadają jeszcze kwasy i substancje, które potrafią uszkodzić wątrobę. Najlepiej jest zebrane rośliny poddać suszeniu lub przewiędnięciu. Po wysuszeniu należy pozbyć się łodyg, odrywając od nich liście, ponieważ nie są one jadalne. Liście suszyć najlepiej w ciemnym i ciepłym miejscu, luźno rozrzucone, tak aby nie uległy zaparzeniu. Nie wolno zbierać liści w okresie letnim, ponieważ wtedy w liściach już znajdują się cystolity, które mogą uszkodzić nerki. Wysuszone liście mają charakterystyczny zapach oraz nieco gorzki, lekko słonawy smak.

Pokrzywa 4

Podsuszona pokrzywa.

Przed podaniem suche liście należy pokruszyć i namoczyć przez kilka minut. Pokrzywa jednak równie chętnie będzie zjadana przez ryby roślinożerne, krewetki czy ślimaki także w postaci sparzonej lub zwiędłej. Można również tę roślinę dodać do tzw. miksu pokarmowego, czyli wieloskładnikowej masy pokarmowej, którą robi się najczęściej dla dyskowców czy skalarów. Można także taką masę przygotować dla pyszczaków roślinożernych czy ryb żyworodnych. Należy tylko pamiętać by pokrzywa nie była dodawana do miksów pokarmowych w formie świeżej. I nie zapomnijmy o tym, że niektóre witaminy nie przetrwają w pokrzywie, którą wstępnie przetworzymy, więc do miksu dobrze jest dodać jakiś zestaw witaminowy np. w kropelkach.

Pokrzywa 6

Pokrzywa - materiał wysuszony i rozdrobniony

Zobacz także:

Artykuł o miksie pokarmowym (kliknij, aby przejść)

Zgoda na pliki cookie i przetwarzanie danych

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.