Zdjęcie: Tommy Aquario, gruzowisko dla naskalników / szczelinowców.
Szczelinowce, naskalniki i lirniczki to ryby zamieszkujące strefę skalną w Jeziorze Tanganika. Zamieszkują groty, szczeliny skalne i gruzowiska. W ukryciu skał odbywają tarło i często w skałach trzymają swój narybek. Skały są nieodłącznym elementem ich życia. Jednocześnie groty te czy szczeliny są ich domem, którego bronią przed innymi rybami.
Zdjęcie: Tommy Aquario, akwarium z jednym dużym gruzowiskiem skalnym.
Zatem decydując się na trzymanie tego typu ryb należy odpowiednio zaaranżować akwarium dla nich. Na podłoże odpowiedni będzie piasek, piasek zmieszany ze żwirem lub drobny żwir. Natomiast główna aranżacja musi być zbudowana z kamienia. Nada się tutaj serpentynit, granit, marmur, trawertyn a nawet zwykły polny czy górski otoczak z potoku (kwarc).
Zdjęcie: Rafał Seweryn, gruzowisko z otoczaków przeznaczone dla lirniczek.
Największy problem jednak stanowić będzie ciężar kamienia, który będzie znacznie obciążać szybę dna. Dlatego pod konstrukcje kamienne należy zastosować jakiś podkład. Szkoły są tutaj różne. Jedni ustawiają piankowe maty na dno zbiornika (te, które się wykorzystuje pod akwarium), inni - cienki i twardy wodoodporny styropian XPS np. o grubości 1 lub 2 cm, a jeszcze inni plastikowe kratki do zlewu. Każde rozwiązanie będzie dobre o ile będzie powodowało stabilność konstrukcji kamiennej i nie będzie wydzielać żadnych związków chemicznych do wody. Na takim podkładzie ustawiamy sobie gruzowisko. Najlepiej aby było one jak najwyższe - nawet do 2/3 czy 3/4 wysokości całego zbiornika. Wtedy ryby będą mieć więcej miejsca do zamieszkania a akwarium będzie bardziej atrakcyjnie wyglądać. Podczas układania skał staramy się uzyskać efekt jak największej ilości szczelin, zakamarków, grot, tuneli itp.
Źródło: Pam Chin, naturalne gruzowisko zamieszkałe przez szczelinowce, Jezioro Tanganika.
Dopiero po ustawieniu całej konstrukcji skalnej na naszym podkładzie można wsypać podłoże, które ma za zadanie dokładnie zamaskować podstawę skał. Wysokość podłoża nie jest zbyt istotna - wystarczająca będzie warstwa 5 cm. Więcej nie potrzeba, gdyż grubsze podłoże będzie nam ograniczać przestrzeń w zbiorniku. Najlepiej aby gruzowisko nie dotykało szyb, ponieważ wtedy praktycznie nie będzie możliwe ich dokładne wyczyszczenie. Między gruzowiskiem a bocznymi szybami zostawiamy minimum 5-6 cm przestrzeni (tak aby zmieściła się tam nasza ręka). Po przeprowadzeniu procesu dojrzewania biologicznego w akwarium można zacząć wpuszczanie zaplanowanej obsady gatunkowej. Uwaga - ponieważ zaleca się wpuszczenie wszystkich ryb jednocześnie, aby miały równe szanse w wykrojeniu dla siebie różnych terytoriów to istotnym jest tutaj to, aby w zbiorniku była nadfiltracja. Filtr powinien być dobrany większy niż zalecany. Nie poleca się stopniowego wpuszczania ryb, gdyż z reguły zawsze gatunki, które znajdą się jako pierwsze w zbiorniku będą już na starcie gnębić następne ryby uważając cały zbiornik za swój wyłączny rewir. Wówczas nowi mieszkańcy będąc w permanentnym stresie nie będą żerować lub nawet mogą próbować wyskakiwać ze zbiornika. Jednocześnie aby zmniejszyć u ryb na starcie poziom terytorializmu zaleca się wybór ryb młodych - wchodzących w dojrzałość ( w wieku 3/4 miesięcy). Z takich osobników dobiorą się również pary. Dedykowany zbiornik pod kilka gatunków tego typu ryb powinien mieć minimum 240 l. i 120 cm długości. W takim litrażu o ile zostanie dobrze zaplanowany wystrój można utrzymać nawet 3 gatunki (np. lirniczkę piekną, szczelinowca Leleupa i naskalnika Regana). Z czasem gruzowisko pokryje się glonami. Nie jest to nic złego. W akwariach typu Tanganika czy Malawi glony mają walor dekoracyjny i są nieodłącznym elementem natury w tych zbiornikach.
Zdjęcie: Tommy Aquario, gruzowisko zaczynające pokrywać sie glonami (okrzemkami).
Tekst: Tommy Aquario