niedobory na rośliny akwariowe 1

Zdjęcie: Martin Gattoni, klasyczne objawy niedoborów na liściach - ubytki i dziury w tkance, przebarwienia itp.

Zajmując się akwarystyką roślinną należy posiąść umiejętność diagnozowania swoich roślin akwariowych w przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów z nimi. Rośliny zawsze sygnalizują (wizualnie - swoim wyglądem) gdy coś im nie pasuje a zwłaszcza gdy odczuwają braki konkretnych mikro lub makro elementów. Ocena roślin po wyglądzie często stanowi pierwszą wstępną diagnozę akwarysty, która może odpowiednio ukierunkować na potrzebne działania.

Poniżej został przestawiony opis objawów występujący na liściach roślin wodnych związany z niedoborem konkretnych minerałów:

grafika niedoborów

Zespół objawów niedoborów konkretnych minerałów objawiających się na liściach roślin akwariowych.

Niedobór Azotu (N) - starsze liście początkowo tracą nasycenie koloru a po pewnym czasie żółkną. Liście jednak nie opadają. Nowe liście silnie karłowacieją, natomiast stożki wzrostu ulegają skręcaniu.

Niedobór Fosforu (P) - starsze liście z początku jaśnieją, z czasem występują brązowe przebarwienia, które mogą się zmieniać w fioletowe.

Niedobór Potasu (K) - najpierw pojawiają się drobne kropki, które z czasem ulegają powiększeniu (kropki te mają zwykle żółtą obwódkę). Na starszych liściach występuje nerkoza a z czasem liście te mogą odpadać od rośliny. Nerwy liści nie żółkną. Natomiast nowe liście karłowacieją.

Niedobór Magnezu (Mg)niedobory tego pierwiastka mogą dawać podobne objawy jak niedobory żelaza. Starsze liście bledną, występuje na nich chloroza, zmieniają kolorystykę w żółtą a następnie w białawą. Nerwy liści z czasem żółkną. Na młodych liściach występują deformacje i karłowacenie.

Niedobór Wapnia (Ca) - najbardziej widoczne są niedobory na nowych liściach i stożkach wzrostu, które ulegają skręcaniu i deformacjom - często młode listki wyglądają jakby były wysuszone.

Niedobór żelaza (Fe) - przede wszystkim bardziej dotyka rośliny szybko rosnące. U starszych liści następuje utrata nasycenia koloru (u łodyg również). Tkanka liścia bieleje szybciej niż nerwy, które odznaczają się jasno zielonym kolorem. Liście się dziurawią i rozpadają - możliwa jest także nerkoza. Stożki wzrostu żółkną lub bieleją. Nowe liście są jaśniejsze i karłowacieją, szybko odpadają. 

Niedobór Miedzi (Cu) - objawy niedoborów najpierw pojawiają się na młodych listkach, które silnie karłowacieją, często dotyka je chloroza, tkanka liściowa traci nasycenie koloru a liście wyglądają jakby więdły.

Niedobór Cynku (Zn) - symptomy niedoborów mogą być różne u poszczególnych gatunków roślin. Ciężko jest określić niedobory tego pierwiastka u roślin, ponieważ objawy są często podobne jak przy niedoborach innych minerałów. Mogą to być w przypadku starszych liści zblednięcie, chloroza między żyłkowa, plamki na tkance liściowej o barwie fioletowej lub brązowej, opadanie liści. Natomiast u młodych liści pojawiają się deformacje, karłowacenie, skrócenie międzywęźli - szczytowe listki są ściśnięte w ciasno ułożonych okółkach za co odpowiadają właśnie krótsze międzywęźla.

Niedobór Manganu (Mn) - wpływa na odporność roślin przed pasożytami i grzybami. Rozrost systemu korzeniowego znacznie spowalnia, następuje ograniczenie rozrostu rozłogów. Na starszych liściach występuje chloroza, która przypomina objawy niedoborów żelaza. Rośliny wyraźnie wyhamowują swój wzrost.

Niedobór Molibdenu (Mo) - podobne jak w przypadku braku azotu - występują jasno-zielone i żółtawe przebarwienia na starszych liściach. Molibden jest skorelowany z wchłanianiem azotu.

Niedobór Boru (B) - zazwyczaj występują białożółte plamki - zwłaszcza na młodych listkach, które są poskręcane, skarłowaciałe i zdeformowane. Po za tym następuje zamieranie stożków wzrostu i ogólne spowolnienie wzrostu rośliny. W tej sytuacji często roślina broni się wypuszczając pędy boczne, które również szybko obumierają.

Niedobór Siarki (S) - niedobory występują bardzo rzadko, dlatego zestaw objawów nie jest do końca dobrze poznany. Większość nawozów akwarystycznych zawiera siarczany, ponieważ wchodzą one w skład związków chemicznych używanych w akwarystyce jako sole lub płynne nawozy - np. siarczan potasu. Często siarczany występuję także w niewielkich ilościach w suchych pokarmach paszowych dla zwierząt wodnych (często w formie konserwantów) - stąd karmiąc ryby czy stosując inne nawozy dostarczamy do akwarium także siarkę.

Niedobór węgla (C) - niedobory węgla z reguły nie objawiają się widocznie na liściach, jednak w przypadku braków tego pierwiastka rośliny natychmiast zatrzymują swój wzrost, następuje zatrzymanie fotosyntezy, roślinność traci żywe zielone kolory, liście szybko pokrywają się glonami.

Więcej o roli jaką pełnią wymienione powyżej pierwiastki w życiu roślin zamieściliśmy w osobnym artykule, dostępnym w linku poniżej:

Kliknij, aby przejść do artykułu o mikro i makro elementach

Uwaga: ważną kwestią w diagnostyce niedoborów u roślin jest podział pierwiastków na mobilne (Azot, Fosfor, Potas, Magnez, Cynk, Bor, Molibden) i niemobilne (Wapń, Siarka, Chlor, Żelazo, Mangan, Bor, Miedź, Molibden,). Podział ten znacznie ułatwia diagnozowanie liści, gdyż wstępnie pozwala natychmiast wykluczyć pewne pierwiastki z listy minerałów podejrzanych o niedobory. Braki pierwiastków mobilnych najpierw ukazują się na starszych liściach - ma to związek z tym, że brakujące minerały są w pierwszej kolejności transportowane do nowych liści. Natomiast symptomy niedoboru pierwiastków niemobilnych najpierw będą pojawiać się na nowych, młodych i rosnących jeszcze liściach, ponieważ roślina nie będzie w stanie przekazać tych pierwiastków przy pomocy tkanek przewodzących. Zatem systematyczna kontrola roślin w zbiorniku już na początku pewnych problemów pozwoli nam wykluczyć jedną z tych dwóch grup w zależności jakich roślin będą tyczyły się braki (młodych czy starych liści).

Zgoda na pliki cookie i przetwarzanie danych

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.