Zdjęcie: Njek je, Octopus rubescens.
Zdjęcie: Aura Mae, Octopus rubescens.
Nazwa gatunkowa: Octopus rubescens.
Nazwa polska: ośmiornica czerwonawa.
Występowanie geograficzne: Północno-wschodni Pacyfik – od południowej Alaski przez wybrzeże Kolumbii Brytyjskiej, stanów Waszyngton, Oregon i Kalifornia, aż po północną Kalifornię (USA). Zamieszkuje chłodne wody strefy przybrzeżnej.
Wygląd: Płaszcz o barwie czerwono-rdzawo-brązowej, często z subtelnymi plamkami i zdolnością do szybkiej zmiany koloru oraz faktury skóry. Brak wyraźnych plam jak u Octopus bimaculoides, ale może przybierać kontrastowe barwy w sytuacjach stresowych lub podczas maskowania się. Ramiona stosunkowo długie i cienkie, zakończone regularnymi przyssawkami.
Rozmiar: długość ciała do 10–12 cm, całkowita długość z ramionami do 45–50 cm.
Długość życia: zwykle do 12–16 miesięcy (krótki cykl życiowy).
Typ środowiska: zamieszkuje strefę przybrzeżną do głębokości 300 m, zwykle spotykana na piaszczystych, skalistych lub mulistych dnach wśród wodorostów, skał i muszli.
Wystrój zbiornika: zbiornik powinien zawierać wiele kryjówek – z użyciem skał, grot ceramicznych, rurek PVC, glinianych dzbanów, dużych muszli itp. Oświetlenie umiarkowane, raczej przytłumione. Prąd wody łagodny do umiarkowanego, bez silnych falowników – ruch wody najlepiej uzyskać przez skierowane głowice filtra (cyrkulatory słodkowodne). Konieczne jest bardzo szczelne przykrycie akwarium – ośmiornice potrafią przecisnąć się przez minimalne szczeliny.
Wymagane parametry wody: KH: 8–12, pH: 8.1–8.4, Zasolenie: 33–35‰, NO₃ i PO₄ jak najniższe, idealnie bliskie zeru. Wydajna filtracja mechaniczna, biologiczna i chemiczna (np. węgiel aktywowany, żywice jonowymienne). Wloty filtrów muszą być zabezpieczone siatką, aby uniknąć poranienia macek.
Temperatura: optymalna 10–15°C, maksymalna dopuszczalna ok. 18°C. Hodowla w cieplejszych warunkach (powyżej 20°C) powoduje szybki stres, skrócenie życia i wzrost śmiertelności. Zalecane akwarium chłodzone (np. z chłodziarką akwarystyczną lub w chłodnym pomieszczeniu).
Zalecany minimalny litraż: min. 300–350 l dla jednego osobnika. Wystarczający zbiornik to np. 120x50x50 cm. Ośmiornic nie należy trzymać w grupie – nawet tymczasowo – z uwagi na agresję i ryzyko kanibalizmu.
Zachowanie: samotnicza, terytorialna, bardzo inteligentna. Aktywność głównie nocna lub wczesnoporanna. Może reagować na obecność opiekuna, nauczyć się przyjmowania pokarmu z pęsety i rozwiązywania prostych zadań (np. otwierania pojemników). Nie nadaje się do akwarium towarzyskiego – traktuje inne zwierzęta jako potencjalne ofiary lub zabawki. Bardzo wrażliwa na zmiany parametrów wody i nadmiar bodźców.
Dieta: wybitnie mięsożerna – żywe i mrożone drobne ryby, krewetki, stynki, ślimaki, małże, fragmenty ryb (np. morszczuk, flądra), kryl. Nie przyjmuje suchej karmy. Może być wybredna. Pozostawia resztki – filtracja musi być wydajna i regularnie czyszczona.
Dymorfizm płciowy: trudny do rozpoznania. Samce mają jedno ramię (zwykle trzecie z prawej) przekształcone w narząd kopulacyjny (hektokotylus), co jest trudne do zauważenia bez dokładnych obserwacji.
Rozmnażanie: w akwariach bardzo rzadkie. Samica składa kilkaset średnich jaj (ok. 5–6 mm), troskliwie je pielęgnując. W tym czasie nie pobiera pokarmu i po wykluciu młodych umiera. Młode są stosunkowo duże, lecz wymagają bardzo drobnego żywego pokarmu. Pełny cykl hodowlany bardzo trudny do przeprowadzenia w warunkach domowych.
Uwagi: Octopus rubescens to jeden z nielicznych gatunków chłodnowodnych dostępnych okazjonalnie w handlu. Ze względu na wymagania temperaturowe i wysoką wrażliwość na jakość wody nie jest polecany początkującym akwarystom. Może być trzymany jedynie w zbiornikach specjalistycznych z chłodzeniem. Niezwykle inteligentny, potrafi rozpoznawać ludzi i przedmioty. W warunkach domowych wymaga spokoju i rutyny. Rzadko dostępny – głównie przez importy z USA lub Kanady. Wymaga bardzo szczelnego zabezpieczenia zbiornika – potrafi wychodzić na ląd przez kilkumilimetrowe szczeliny. Uwaga na błędną identyfikację gatunkową - często wszelkie ośmiornice koloru czerwonego są przyporządkowywane pod gatunek Octopus rubescens - często z rejonów tropikalnych i subtropikalnych, w których Octopus rubescens nawet nie występuje. Tymczasem jest to zimnowodny i karłowaty gatunek. Dlatego najpierw należy identyfikować odłowiony gatunek po miejscu odłowu, następnie po wielkości i wadze, potem po układzie przyssawek i cechach anatomicznych co ułatwi cały proces.