Zdjęcia: Stephan Le Gallais, Eledone moschata.
Nazwa gatunkowa: Eledone moschata.
Nazwa polska: brak.
Występowanie geograficzne: Morze Śródziemne oraz północno-wschodni Atlantyk, wzdłuż wybrzeży południowej Europy i północnej Afryki, od Hiszpanii po Maroko.
Wygląd: ciało owalne, krępe, o długości około 10–15 cm, o barwie jasnobrązowej do żółtawo-pomarańczowej, często z drobnymi, ciemniejszymi plamkami. Skóra gładka z delikatnymi wypustkami. Ramiona krótkie, silne, o długości do 25–30 cm, zakończone przyssawkami rozmieszczonymi pojedynczo, bez haczyków.
Rozmiar: długość ciała (głowy) do 15 cm, rozpiętość ramienia do 30 cm.
Długość życia: do 1–2 lat.
Typ środowiska: naturalnie zamieszkuje skaliste i piaszczyste dno, na głębokościach od 10 do 200 m, często ukrywa się w szczelinach i pod kamieniami.
Wystrój zbiornika: akwarium morskie o dobrze zorganizowanych kryjówkach, z użyciem skał i jaskiń, umożliwiających ukrycie się. Konieczne szczelne przykrycie akwarium, ponieważ ośmiornice potrafią uciekać. Oświetlenie umiarkowane, najlepiej stonowane, z możliwością nocnej obserwacji (oświetlenie nocne). Umiarkowany ruch wody zapewniony przez cyrkulację.
Wymagane parametry wody: KH: 8–12, pH: 8.1–8.4, zasolenie: 33–35‰, azotany i fosforany bliskie zeru. Wysokiej jakości filtracja mechaniczna i biologiczna. Rurki wlotowe filtrów zabezpieczone siatkami, aby zapobiec uszkodzeniu macek. Ruch wody generowany cyrkulatorami (nie stosować cyrku falowników).
Temperatura: optymalnie 16–20°C, maksymalnie do 22°C. Wyższe temperatury mogą powodować stres i skrócenie życia. Wskazane akwarium nieogrzewane.
Zalecany minimalny litraż: minimum 375 litrów dla jednego osobnika (akwarium o długości min. 150 cm ale większe będzie lepsze). Gatunek samotniczy, nie toleruje towarzystwa innych ośmiornic z powodu terytorializmu i agresji.
Zachowanie: zwierzę nocne, aktywne głównie po zmroku. Bardzo inteligentne i ciekawskie, potrafi manipulować przedmiotami i otwierać proste zamknięcia. Potrafi ściągąć sprzęt z szyb np. grzałkę i ją sobie oglądać. W dzień ukrywa się w kryjówkach. Niezalecane trzymanie z rybami, skorupiakami i mięczakami, które mogą być traktowane jako pokarm lub zabawki. Wymaga spokojnego środowiska, nadmiar bodźców może powodować stres.
Dieta: mięsożerna – żywe lub świeże ryby, krewetki, małże, ślimaki i inne mięczaki, mrożony kryl i stynki. Nie akceptuje suchego pokarmu. Silnie zabrudza wodę przy karmieniu, wymaga wydajnej filtracji.
Dymorfizm płciowy: trudny do zauważenia. Samce mają jedno ramię przekształcone w narząd kopulacyjny (hektokotylus), jednak jest to trudne do obserwacji w warunkach akwarium.
Rozmnażanie: w niewoli bardzo rzadkie. Samica składa od kilkudziesięciu do kilkuset jaj, które starannie pielęgnuje aż do wyklucia młodych. Samica nie pobiera pokarmu podczas inkubacji jaj i zazwyczaj po niej umiera. Młode wymagają bardzo drobnego żywego pokarmu.
Uwagi: Eledone moschata to gatunek polecany do doświadczonych akwarystów morskich z uwagi na swoją inteligencję, wymagania dotyczące warunków w akwarium oraz skłonność do ucieczek. Należy zapewnić szczelne zabezpieczenie zbiornika oraz odpowiednią filtrację. Hodowla tego gatunku to wyzwanie, ale fascynująca przygoda dla miłośników bezkręgowców morskich. Najczęściej trzymana przez akwarystów portugalskich i hiszpańskich (dzięki własnym odłowom).