Czy słyszeliście kiedyś o strefie nerytycznej? Jeśli nie to warto przeczytać kilka zdań na ten temat by wiedzieć gdzie podczas pobytu nad morzem szukać różnorodności życia pod wodą.
Strefa nerytyczna to przybrzeżny pas wód oceanów i mórz, który biegnie od brzegów lądu do stoku kontynentalnego obejmując wody nad szelfem kontynentalnym. Strefa ta charakteryzuje się największą różnorodnością życia obejmującą różne jego formy prezentując największą różnorodność gatunkową. Nasuwa się od razu pytanie - dlaczego akurat tam?
Przede wszystkim jest tam dno, do którego mogą się przytwierdzać różne organizmy wodne lub na nim przebywać. Występują różne zakamarki i szczeliny (gdy podłoże jest skaliste) co sprzyja się ukrywaniu różnych gatunków zwierząt. Jednak gdy podłoże jest sypkie (np. piaszczyste) to również można się w nim schować - zakamuflować, zakopać lub wybudować jamy tworzące miejsca ochronne.
Stosunkowo niewielka głębokość powoduje dobry dostęp do światła słonecznego. W oceanie ciemno robi się mniej więcej od głębokości 200 metrów – to miejsce nazywane jest strefą zmierzchową (ang. twilight zone, technicznie: mezopelagiczna). Poniżej tej granicy światło słoneczne prawie już nie dociera. Natomiast w strefie nerytycznej możliwa jest fotosynteza u różnych organizmów. Dzięki temu rozwijać się może fitoplankton, który jest źródłem pożywienia dla zooplanktonu. Wykształca się więc prosta i stabilna zależność w dole łańcuchów pokarmowych. W strefie nerytycznej tworzą się osady nerytyczne zwane również szelfowymi. Martwa materia organiczna tworzy się w wyniku rozkładu bogactwa życia wielu różnych organizmów - jak makroglony, mięczaki, skorupiaki, ryby itd.
Kolejnym czynnikiem jest silna cyrkulacja wody, co powoduje także silne natlenienie, gdyż intensywna wymiana gazowa sprzyja życiu morskiemu. Zatem strefa nerytyczna to najbogatsza w życie część oceanu, stanowiąca kluczowe siedlisko dla wielu organizmów morskich. W strefie nerytycznej znajduje się większość łowisk rybnych, dlatego ma ona ogromne znaczenie dla rybołówstwa. Jest miejscem występowania raf koralowych, traw morskich i różnych innych ekosystemów przybrzeżnych - jak np. estuariów. Oceany kojarzą się nam z bogactwem życia ale trzeba sobie uświadomić że na otwartym oceanie bardzo rzadko spotkamy jakiekolwiek życie. Zwykle będą to pojedyncze lub grupowo spotykane większe ssaki jak walenie czy delifiny. Najczęściej podążają one za wielkimi ławicami ryb. Ryby pływające samotnie na otwartym oceanie są bardzo rzadkim przypadkiem, gdyż są wówczas narażone na atak dużych drapieżników. Czasem spotkać można dużego płynącego żółwia czy samogłowa ale są to organizmy dobrze opancerzone na ewentualne spotkania z mocno uzębionymi łowcami. Stąd strategie przetrwania na tym obszarze poszły także w kierunku zgrupowań w duże ławice (np. tuńczyki, dorsze, śledzie, makrele). Jednakże te ławice są również rzadko spotykane i zwykle napotkanie takiego zgrupowania na otwartym morzu nie należy do częstych przypadków. Jednostki do połowu ławicowego przemierzają tygodniami różne łowiska w poszukiwaniu ławic. Prawdziwy ogrom i różnorodność życia występuje dopiero w strefie przybrzeżnej (strefie nerytycznej). To tam właśnie spotkamy liczne gatunki o różnorodnej specyfice.
Tekst: Tommy Aquario