Zdjęcia: Jeremy Cruz, Parablennius pilicornis, okaz złowiony na wędkę.
Nazwa gatunkowa: Parablennius pilicornis.
Nazwa polska: brak.
Występowanie geograficzne: gatunek szeroko rozprzestrzeniony – występuje w przybrzeżnych wodach Atlantyku po obu stronach: od Portugalii, Hiszpanii i Wysp Kanaryjskich aż po Angolę na wschodnim Atlantyku, a także po Brazylię i południowe rejony Morza Karaibskiego po stronie zachodniej. W Morzu Śródziemnym obecny głównie w jego zachodniej części (np. Hiszpania, Francja, Włochy, Tunezja), ale jest notowany również w okolicach Grecji, Turcji i Cypru.
Wygląd: ciało wydłużone, bocznie lekko spłaszczone, pokryte małymi łuskami, często o nierównej fakturze. Głowa duża, z wysokim czołem i charakterystycznym "rożkiem" z frędzli nad oczami – wyrostek ten to cecha rozpoznawcza gatunku. Ubarwienie zmienne – od jasnobrązowego po oliwkowozielone, z ciemnymi plamkami i smugami, czasem z jaśniejszymi punktami na bokach. Płetwy nieparzyste dobrze rozwinięte, z licznymi promieniami. U niektórych osobników na bokach ciała widoczna ciemniejsza plama w tylnej części.
Rozmiar: w naturze do 12–13 cm, w akwariach zwykle 8–11 cm.
Długość życia: do około 6–8 lat.
Typ środowiska: ryba typowo przydenna, zamieszkująca strefę pływową i przybrzeżną – spotykana w szczelinach skalnych, wśród głazów, w strefach zarośniętych glonami, także w portach i na konstrukcjach sztucznych. Preferuje płycizny głębokości od 0,2 do 10 m, najczęściej do 5 m.
Wymagane parametry wody: zasolenie 32–36‰, pH 8.0–8.4, KH 7–12.
Temperatura: tolerowana 15–28°C, zalecana 20–25°C.
Zalecany minimalny litraż: 200 litrów dla jednego osobnika, najlepiej w zbiorniku biotopowym z dużą ilością skał, muszli i zakamarków.
Zachowanie: bardzo terytorialny i zadziorny wobec ryb o podobnym trybie życia. Samce szczególnie agresywnie bronią swojego rewiru. Nie atakuje jednak ryb pelagicznych ani większych, które nie wchodzą w jego strefę. Dużo czasu spędza przesiadując na skałach, obserwując otoczenie i odpoczywając w kryjówkach. Ciekawski i aktywny w ciągu dnia. Lubi ustabilizowane środowisko bez silnego prądu.
Dieta: wszystkożerna z przewagą pokarmów zwierzęcych – w naturze zjada drobne bezkręgowce, ikrę, a także glony porastające skały. W akwarium chętnie przyjmuje mrożonki (solowiec, ochotka, lasonogi), pokarm żywy, granulaty dla ryb wszystkożernych. Chętnie skubie glony z kamieni i szyb.
Dymorfizm płciowy: samce większe, z bardziej rozwiniętym „porożem” nad okiem oraz szerszą głową. W okresie rozrodczym mogą mieć bardziej intensywne ubarwienie.
Rozmnażanie: w sezonie rozrodczym (w naturze wiosna–lato) samiec zajmuje jamę, szczelinę lub opuszczoną muszlę, w której samica składa jaja. Samiec opiekuje się złożoną ikrą, chroniąc ją i wachlując płetwami. Narybek wykluwa się po kilku dniach. Rozród możliwy w akwariach, jeśli zapewni się odpowiednie kryjówki i dobraną parę.
Uwagi: Parablennius pilicornis to barwny, ciekawy gatunek idealny do biotopowych akwariów śródziemnomorskich. Nie wymaga dużych przestrzeni pływackich, ale potrzebuje odpowiedniej liczby kryjówek. Może być trzymany z innymi spokojnymi gatunkami, najlepiej pelagicznymi lub pływającymi wyżej. Nie zaleca się łączenia dwóch samców w małym zbiorniku. Odporny na zmiany temperatury, bardzo dobrze adaptuje się do życia w akwariach. W akwarium wykazuje ciekawe zachowania terytorialne i społeczne. Można go trzymać w akwariach rafowych.