Zdjęcie, Dick Biggins, USFWS, Etheostoma caeruleumsamiec w godowych barwach.
Nazwa gatunkowa: Etheostoma caeruleum.
Nazwa polska: brak oficjalnej nazwy; w anglojęzycznej literaturze akwarystycznej jest określany jako „Rainbow darter".
Występowanie geograficzne: występuje w Ameryce Północnej, głównie w dorzeczach Wielkich Jezior, rzeki Ohio, Missouri oraz w północnych dopływach Missisipi. Zasięg obejmuje wschodnie i środkowe stany USA, od Minnesoty i Michigan po Alabamę, Missouri i Arkansas. Gatunek preferuje czyste, szybko płynące strumienie i rzeki z kamienistym lub żwirowym dnem. .
Wygląd: samce w okresie godowym prezentują intensywne barwy: błękitne i pomarańczowe pasy na płetwach grzbietowych i odbytowych oraz trzy ciemne plamy na grzbiecie co przysporzyło temu gatunkowi w mowie potocznej nazwę - "Rainbow" - tęczowy. Samice są mniej kolorowe, o bardziej stonowanym ubarwieniu.
Rozmiar: przeciętny samce: do 4,8 cm (max. 7,5 cm), samice: do 4,3 cm.
Długość życia: około 4 lata.
Typ środowiska: preferuje czyste, szybko płynące strumienie i rzeki z kamienistym lub żwirowym dnem. Unika wód zanieczyszczonych i stojących. Jest bardzo wrażliwy na nawozy rolnicze i nie toleruje wód zasolonych.
Wystrój zbiornika: akwarium powinno mieć dno z drobnego żwiru, z kamieniami tworzącymi kryjówki. Roślinność nie jest konieczna, ale może być obecna w umiarkowanej ilości. Ważne jest zapewnienie silnego przepływu wody, imitującego naturalne środowisko ryby.
Wymagane parametry wody: pH: 6,5–8,0 (optymalnie 7,0–7,5), GH 10–20°dGH, temperatura: 15–25°C; toleruje niższe temperatury zimą.
Zalecany minimalny litraż: minimum 120 litrów, z długością akwarium co najmniej 100–120 cm, aby zapewnić odpowiednią przestrzeń do pływania.
Zachowanie: ryba spokojna, ale aktywna. Najlepiej trzymać ją w grupach (minimum 10 osobników). Preferuje silny przepływ wody i może być skoczna, dlatego akwarium powinno być dobrze przykryte.
Dieta: gatunek mięsożerny preferujący drobne bezkręgowce, takie jak larwy owadów (np. chruścików), rozwielitki, oczliki oraz małe raki. W warunkach akwariowych można podawać żywe, mrożone i suche pokarmy. Dieta powinna być urozmaicona, z przewagą pokarmów naturalnych.
Dymorfizm płciowy: samce są bardziej smukłe i intensywnie wybarwione, zwłaszcza w okresie tarła, gdy prezentują jaskrawe kolory. Samice są bardziej zaokrąglone, szczególnie w partii brzusznej i mają mniej intensywne ubarwienie.
Rozmnażanie: tarło odbywa się wiosną, przy temperaturze wody 17–18°C. Ryby opuszczają swoje zwykłe siedliska i gromadzą się na żwirowych obszarach przy ujściach strumieni. Samce wykazują terytorialność i intensywne barwy. Samica składa około 800 jaj, które są składane w grupach. Po tarle dorosłe osobniki powinny zostać odłowione, aby zapobiec zjadaniu ikry. Narybek jest bardzo mały i wymaga podawania najdrobniejszych pokarmów, takich jak pierwotniaki i wylęg solowca.
Uwagi: Etheostoma caeruleum jest bardzo wrażliwy na parametry wody dlatego nie nadaje się do akwariów świeżych i niestabilnych. Ze względu na trudności w rozmnażaniu w niewoli, większość dostępnych w handlu osobników pochodzi z odłowów naturalnych. Gatunek ten jest objęty ochroną w niektórych stanach USA.