Długość: ok. 2 640 km. (dokładna długość może się różnić w zależności od źródeł ze względu na liczne zakola i rozgałęzienia).
Powierzchnia dorzecza: ok. 767 000 km².
Strefa klimatyczna: równikowa i podrównikowa.
Największe dopływy: Araguaia, Manuel Alves Grande, Paranã.
Największe miasta: Palmas, Marabá, Imperatriz.
Państwa w kolejności od źródła do zlewni: Brazylia.
Kontynent: Ameryka Południowa.
Tocantins jest jedną z najważniejszych rzek Brazylii, lecz w przeciwieństwie do wielu innych dużych rzek regionu, nie jest formalnie uznawana za dopływ Amazonki, ponieważ uchodzi bezpośrednio do Oceanu Atlantyckiego. Jej bieg przecina różnorodne krajobrazy – od wyżyn środkowej Brazylii, przez obszary sawannowe, aż po nizinne dorzecza pokryte lasami tropikalnymi.
Rzeka ma duże znaczenie gospodarcze i transportowe, a w jej dolnym biegu znajduje się kilka elektrowni wodnych, w tym duża zapora Tucuruí, która przyczyniła się do rozwoju energetyki wodnej w regionie. Tocantins odgrywa również istotną rolę w lokalnym ekosystemie, będąc siedliskiem wielu gatunków ryb, płazów i ptaków wodnych. Zamieszkują ją m.in. liczne tetry, ryby kąsaczowate, pielęgnice, sumiki, kiryski i zbrojniki. Są to np.: Hyphessobrycon heliacus – rzadziej spotykana w akwarystyce tetra o złotawym ubarwieniu (endemit), Moenkhausia collettii – niewielka, srebrzysta tetra o spokojnym usposobieniu, często trzymana w akwariach towarzyskich, Corydoras tukano – rzadko spotykany kirysek o ciekawym, kontrastowym wzorze, Pimelodus blochii – tzw. sumik Blocha, który jest aktywny głównie nocą i wymaga przestronnego akwarium, Hypostomus plecostomus – popularny zbrojnik akwariowy, Geophagus altifrons – jedna z popularnych pielęgnic ziemiojadów, tzw. przesiewacz podłoża, iwaniu pokarmu, Crenicichla lugubris – drapieżna pielęgnica szczupakowata, wymagająca dużego akwarium, Sternopygus macrurus – przedstawiciel nożowców elektrycznych, znany ze swojej zdolności do wytwarzania impulsów elektrycznych do komunikacji i orientacji w wodzie, Leporinus fasciatus – aktywna ryba z rodziny Anostomidae, wyróżniająca się wyrazistym, żółto-czarnym paskowaniem, Potamotrygon falkneri – słodkowodna płaszczka, wymagająca dużego zbiornika i doświadczonej opieki.
W okresie pory deszczowej poziom wody znacznie się podnosi, a rzeka rozlewa się szeroko, tworząc rozległe tereny zalewowe. Z kolei w porze suchej niektóre jej odcinki mogą stać się trudniej dostępne ze względu na obniżony poziom wody. Tocantins, mimo swojej długości i znaczenia, pozostaje mniej znana niż główne dopływy Amazonki, lecz pełni kluczową funkcję w ekosystemie i gospodarce regionu.